Trong nội dung sửa đổi của Luật Giáo dục đối với chính sách miễn học phí cho học sinh, sinh viên sư phạm, Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết:
Hiện nay, do nhu cầu của thị trường lao động đã có sự thay đổi, số sinh viên sư phạm trên cả nước ra trường chưa có việc làm hoặc làm không đúng ngành sư phạm còn nhiều, có tình trạng đi làm trái ngành, nghề gây lãng phí rất lớn nguồn nhân lực đầu tư cho giáo dục.
Vì vậy, dự thảo Luật Giáo dục sửa đổi không quy định miễn học phí đối với học sinh, sinh viên sư phạm mà thay bằng chính sách vay tín dụng sư phạm: học sinh, sinh viên sư phạm được vay tín dụng sư phạm để đóng học phí và chi trả sinh hoạt phí trong toàn khóa học, …
Sau khi tốt nghiệp, nếu công tác trong ngành giáo dục đủ thời gian theo quy định sẽ không phải trả khoản vay tín dụng sư phạm.
|
|
Theo đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo cho hay, chính sách mới này mang lại một số ưu điểm:
Học sinh, sinh viên được vay tín dụng để nộp đủ mức học phí và có đủ chi phí sinh hoạt để yên tâm theo học, sau này ra trường làm đúng nghề sư phạm được xóa khoản vay; như vậy nếu sau khi ra trường làm trong ngành sư phạm thì sinh viên vẫn không phải chi trả khoản học phí.
Đối với trường sư phạm, học sinh, sinh viên đóng học phí đầy đủ cho nhà trường theo mức thu, trường có nguồn thu trực tiếp để chủ động trang trải chi phí.
Khi đó Nhà nước sẽ thực hiện hỗ trợ đúng đối tượng, không còn tình trạng hỗ trợ kinh phí cho những người được đào tạo sư phạm nhưng ra trường đi làm ngành nghề khác, làm chính sách hỗ trợ không hiệu quả.
Về vấn đề bỏ chính sách miễn học phí cho sinh viên sư phạm, trao đổi với Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam, Tiến sĩ Lê Viết Khuyến - nguyên Vụ phó Vụ Giáo dục đại học (Bộ Giáo dục và Đào tạo) chia sẻ:
“Tôi cho rằng việc miễn học phí cho sinh viên các trường sư phạm chỉ nên áp dụng từng thời kỳ.
Ở thời điểm khi yêu cầu về nhân lực ngành sư phạm, nhu cầu giáo viên rất lớn, nhưng lương của giáo viên thì lại thấp, sinh viên không muốn vào ngành sư phạm thì lúc đó phải đưa chính sách này là đúng.
Nhưng về sau này, sinh viên ngành sư phạm ra trường thất nghiệp nhiều thì đào tạo giáo viên cần theo dạng đào tạo có địa chỉ rõ ràng chứ việc miễn học phí cào bằng như gần 20 qua là một sự lãng phí lớn và mang tính chất hình thức".
 |
| Tiến sĩ Lê Viết Khuyến cho rằng, muốn thu hút nhân tài vào ngành sư phạm thì cần đến chính sách sử dụng chứ không phải thu hút bằng chính sách miễn học phí. (Ảnh: Thùy Linh) |
Tuy nhiên, ông Khuyến cũng khuyến cáo rằng, nếu thực hiện “khai tử” ngay chính sách miễn học phí thì việc làm đồng thời là phải có chính sách cho vay đi học có kèm theo cam kết của nhà nước về dạy đúng “địa chỉ” sẽ được miễn tiền nợ”.
Do đó, Tiến sĩ Lê Viết Khuyến cho rằng: “Thời gian tới cần đổi mới triệt để chính sách miễn học phí. Chúng ta chỉ nên phổ cập đại trà học phí đối với các đối tượng chính sách chứ cứ ưu tiên học phí đối với cả những gia đình có thu nhập trung bình trở lên thì không ổn”.
Nhìn nhận từ thực tế, sinh viên sư phạm được miễn học phí, ra trường không có việc làm, ông Khuyến nhấn mạnh: “Miễn học phí đối với một ngành học là vô lý, là tư duy mang tính cục bộ ngày xưa.
Còn muốn thu hút nhân tài thì cần đến chính sách sử dụng chứ không phải thu hút bằng chính sách đi học”.
Được biết, trong dự thảo Luật Giáo dục cũng sửa đổi quy định về mức học phí hiện nay. Theo đó, cho phép các cơ sở giáo dục ngoài công lập được quyền chủ động xây dựng mức thu học phí đảm bảo bù đắp chi phí.
Các cơ sở giáo dục công lập được cung cấp dịch vụ giáo dục chất lượng cao và chủ động xây dựng mức thu học phí tương xứng.
Đồng thời, để hạn chế tình trạng các cơ sở giáo dục ngoài công lập, mô hình chất lượng cao tăng học phí tùy tiện, Dự thảo bổ sung quy định yêu cầu các cơ sở giáo dục này phải thực hiện công khai chi phí đào tạo, mức thu học phí và lộ trình thu học phí cho cả khóa học, cấp học.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết, trước đây học phí là một loại phí thuộc ngân sách nhà nước, cơ chế thu, quản lý, sử dụng học phí thực hiện theo Pháp lệnh phí và lệ phí, theo đó học phí phải được ghi thu, ghi chi ngân sách nhà nước và phải nộp vào kho bạc nhà nước để theo dõi, quản lý theo quy định.
Tuy nhiên, năm 2015 Quốc hội đã ban hành Luật phí, lệ phí, trong đó bỏ học phí ra ngoài danh mục phí, lệ phí do nhà nước quản lý, và coi học phí là giá dịch vụ giáo dục và đào tạo.
Theo đó, học phí thuộc phạm vi điều chỉnh bởi Luật Giá, và cơ chế thu, quản lý sử dụng học phí được chuyển sang cơ chế giá dịch vụ theo quy định của Luật Giá và được tính đúng tính đủ. Vì vậy, cần phải sửa đổi quy định về học phí cho phù hợp với Luật Giá.
