Trước tình hình STK nhiều ồ ạt như hiện nay, để tăng cường công tác quản lí sử dụng sách, tài liệu tham khảo, Bộ GD&ĐT trước đó đã có buổi lấy ý kiến rộng rãi về vấn đề này. Trên thực tế từ những năm 2008, Bộ GD&ĐT đã ban hành Hướng dẫn số 6631 về việc thống nhất việc sử dụng SGK, các tài liệu phục vụ giảng dạy, học tập trong trường phổ thông theo quy định của Luật Giáo dục, đây được cho là một “cú hích” đánh vào các loại sách trôi nổi, không đúng với mục đích và yêu cầu của sự nghiệp giáo dục.
Sau nhiều năm thực hiện vấn đề STK vẫn ở mức “không kiểm soát” được. Để trấn chỉnh tình hình này, Bộ GD&ĐT đã ban hành văn bản số 2372 quán triệt trong toàn ngành và các Sở GD&ĐT cả nước thực hiện văn bản này.
Cần xác định rõ các loại sách
Trong văn bản do Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển ký xác định rõ từng hạng mục sách giáo khoa, sách tham khảo, sách giáo viên, sách bài tập…
Theo đó, ở loại sách giáo khoa thống nhất do Bộ GD&ĐT ban hành từ lớp 1 đến lớp 12, chỉ có một bộ sách thống nhất trên cả nước, trên sách có ghi rõ tên tác giả, tổng chủ biên.
 |
| Sách tham khảo, tài liệu tham khảo sẽ được quản lí chặt hơn. Ảnh Xuân Trung |
Bộ GD&DT lưu ý, riêng đối với cấp THPT ở 8 môn học phân hóa (Toán, Vật lí, Hoá học, Sinh học, Ngữ văn, Lịch sử, Địa lí, Ngoại ngữ) có loại sách giáo khoa biên soạn theo chương trình chuẩn và loại sách giáo khoa biên soạn theo chương trình nâng cao (sách giáo khoa nâng cao có ghi là loại nâng cao kèm theo tên sách). Cùng với sách giáo khoa còn có tài liệu chủ đề tự chọn nâng cao do Bộ GD&ĐT ban hành để dùng cho giáo viên và học sinh. Đối với môn học nâng cao của ban cơ bản, có thể dạy học theo sách giáo khoa nâng cao hoặc sách giáo khoa chương trình chuẩn kết hợp với sử dụng tài liệu chủ đề tự chọn nâng cao.
Trong văn bản mới nhất này, Bộ GD&ĐT lưu ý đối với giáo viên khi sử dụng sách giáo khoa để chuẩn bị bài dạy, giáo viên cần dựa theo chuẩn kiến thức, kỹ năng quy định trong chương trình môn học, xác định trọng tâm của bài học để thiết kế bài dạy phù hợp với khả năng tiếp thu của học sinh.
“Giáo viên, học sinh khi sử dụng sách giáo khoa nếu gặp tình huống có các cách hiểu khác nhau về một nội dung nào đó giữa sách giáo khoa và chương trình giáo dục phổ thông thì lấy chương trình giáo dục phổ thông làm căn cứ để dạy học”.
Trong trường hợp đối với sách giáo viên, với một số môn học ở cấp tiểu học và môn Thể dục, Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, hoạt động giáo dục hướng nghiệp ở cấp THCS và cấp THPT, Bộ GD&ĐT không ban hành sách giáo khoa mà chỉ ban hành sách giáo viên.
Thực tế, hiện nay loại sách bài tập đang trở thành nỗi khiếp đảm với phụ huynh do số lượng và loại hình quá nhiều, không nhận biết đâu là loại sách tốt, gí trị. Nay, Bộ GD&ĐT cho biết sách bài tập chỉ do Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam tổ chức biên soạn dựa theo sách giáo khoa, được Bộ GD&ĐT thẩm định.
Các loại sách tham khảo khác bao gồm: kênh chữ, kênh hình, kênh tiếng do Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam hoặc các nhà xuất bản khác phát hành. Giáo viên có thể sử dụng sách tham khảo để hỗ trợ thiết kế bài dạy, thực hiện đánh giá kết quả học tập của học sinh; đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá; tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ; nghiên cứu khoa học;…
Giáo viên, học sinh khi sử dụng sách tham khảo nếu gặp tình huống có cách hiểu khác nhau về một nội dung nào đó giữa sách tham khảo và sách giáo khoa thì phải lấy sách giáo khoa làm căn cứ để giảng dạy, học tập.
Nghiêm cấm giáo viên “tiếp thị” sách
Với việc ban hành văn bản mới này trách nhiệm của các địa phương cũng được xác định rõ. Theo đó, người đứng đầu các cơ sở giáo dục phổ thông phải chịu trách nhiệm về danh mục sách tham khảo lưu hành trong đơn vị mình.
Tuyệt đối không được lưu hành, sử dụng sách có nội dung không lành mạnh và sách có biểu hiện vi phạm pháp luật trong nhà trường. Không được sử dụng sách có nội dung không phù hợp với chương trình giáo dục phổ thông.
Bộ GD&ĐT nhấn mạnh, cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên của các cơ sở giáo dục phổ thông tuyệt đối không được thực hiện hoặc tham gia thực hiện việc giới thiệu, quảng bá, vận động mua, phát hành sách tham khảo tới học sinh hoặc cha mẹ học sinh dưới bất kỳ hình thức nào.
Công văn này thay thế công văn số 6631 ngày 25 tháng 7 năm 2008 của Bộ GD&ĐT.
Xuân Trung
