Dùng từ "Ban giám hiệu", "Hội phụ huynh" có chính xác không?

LTS: Thầy giáo Nhật Khoa chỉ ra hai khái niệm phổ biến nhưng chưa được sử dụng một cách chính xác, đó là cụm từ "Ban giám hiệu" và "Hội phụ huynh".

Toà soạn trân trọng gửi đến độc giả bài viết phân tích về hai khái niệm này.

Hiện nay, trong các phát biểu và trong một số văn bản của mọi thành phần người dân kể cả giáo viên, chúng ta thấy không thiếu những cụm từ như Ban giám hiệu (chỉ Hiệu trưởng, phó hiệu trưởng), Hội phụ huynh học sinh (đỡ đầu cho học sinh) được sử dụng rất nhiều.

Thậm chí nhiều lãnh đạo, nhiều vị có chức sắc,…cũng vô tư phát biểu 2 cụm từ trên nhưng ít ai biết việc dùng 2 cụm từ trên là sai sót nghiêm trọng.

Việc sai sót trên không chỉ làm mất đi sự trong sáng của tiếng Việt mà còn sai sót về ngôn ngữ, văn phong, gây hiểu lầm.

Quan trọng là những phát biểu sai sót đó từ phía giáo viên nên cả triệu học sinh sẽ học theo và có những phát biểu sai, ngộ nhận, để lại hậu quả không nhỏ, không tạo niềm tin cho học sinh.

Cần sử dụng cụm từ "Ban đại diện cha, mẹ học sinh" thay thế "Hội phụ huynh". Ảnh minh hoạ: http://thso1thitran.tuangiao.edu.vn

Từ năm 2005 khái niệm Ban giám hiệu đã không còn

Kể từ năm 2005 khi ban hành Luật giáo dục số 38/2005/QH11, sửa đổi vào năm 2009 và sau đó là văn bản số 23/VBHN-VPQH hợp nhất Luật giáo dục (năm 2005 và 2009) thống nhất được dùng cho đến nay, gần đây nhất là dự thảo Luật Giáo dục mới được trình Quốc Hội khóa XIV để thông qua, tiếp theo là điều lệ trường học ở Thông tư số 12/2011/BGD-ĐT, các văn bản khác,… đều đã không còn dùng cụm từ Ban giám hiệu nữa.

Cho nên, chúng ta phải quán triệt, thống nhất lại cách dùng từ cho chính xác, đảm bảo đúng thể thức văn bản, đúng quy định về ngôn ngữ học, phải bỏ cụm từ Ban giám hiệu.

Trước đây, Ban giám hiệu được hiểu: hiệu (là nhà trường), ban (là một nhóm người), giám (là giám sát, lãnh đạo) như vậy có thể định nghĩa Ban giám hiệu là một nhóm người có chức năng thành lập và cùng nhau lãnh đạo nhà trường.

Còn ở ta hiện nay đa số các trường công thực hiện theo chế độ thủ trưởng (Hiệu trưởng chịu trách nhiệm chính, phó hiệu trưởng và các thành viên còn lại giúp việc cho hiệu trưởng), còn ở các trường tư thì có Hội đồng quản trị hoạt động theo quy chế.

Do đó cụm từ Ban giám hiệu đã biến mất từ rất lâu nhưng không hiểu sao trong một số văn bản còn dùng cụm từ trên?

Như vậy trong các văn bản, đơn từ chúng ta phải dùng từ kính gửi Hiệu trưởng mà không phải kính gửi Ban giám hiệu.

Trường học cũng không có Hội phụ huynh

Một cụm từ nữa mà tôi tin chắc rằng rất nhiều người, nhiều đơn vị trường dùng sai nữa là từ Hội phụ huynh.

Cụm từ Ban giám hiệu có thể dùng do thói quen và sai sót đó đôi khi có thể được bỏ qua thì sai sót về cụm từ Hội phụ huynh là không thể chấp nhận được.

Cụm từ Hội phụ huynh đang được sử dụng rộng rãi là một cụm từ sặc mùi phong kiến, theo từ điển Việt Nam phụ (là cha), huynh (là anh).

Do đó, Hội phụ huynh được định nghĩa là một nhóm người là cha, anh đại diện cho học sinh.

Đó là tư tưởng xa xưa, cổ hủ thời phong kiến, phân biệt nam, nữ là tư tưởng "quyền huynh thế phụ" (chỉ có anh trai mới có thể thay thế cha toàn quyền quyết định mọi việc trong gia đình), tư tưởng “nhất nam viết hữu, thập nữ viết vô” (chỉ cần một nam là có, mười nữ cũng như không),…

Nó trái với Luật bình đẳng giới, chống phân biệt nam, nữ ở Luật số 73/2006/QH11 của Quốc hội khóa 11.

Nhận thấy điều trên, trong các văn bản của Bộ Giáo dục và Đào tạo đã dùng cụm từ Ban đại diện cha, mẹ học sinh và sau đó ở Thông tư số 55/2011/TT-BGD-ĐT ban hành điều lệ Hội cha mẹ học sinh một cách cụ thể và rõ ràng.

Bỏ qua những bất cập đang được Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng như các ban ngành liên quan nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung cho phù hợp tình hình nước ta hiện nay thì cụm từ "Ban đại diện cha, mẹ học sinh" thay thế "Hội phụ huynh" là phù hợp, đúng quy định pháp luật, chống phân biệt bình đẳng giới.

Theo tôi dùng cụm từ Ban đại diện cha, mẹ học sinh là cụm từ chính xác nó bao gồm cha, mẹ và đại diện cha, mẹ như ông (bà), anh (chị), người đỡ đầu theo quy định pháp luật,… tuân theo Luật bình đẳng giới và không phân biệt đối xử.

Việc các cơ sở giáo dục do hiểu nhầm, vô tình dùng sai các cụm từ trên phải sửa lại cho chính xác đảm bảo đúng quy định ngôn ngữ, giữ gìn sự khoa học, sự trong sáng của tiếng Việt.

Đừng để vì sự hiểu nhầm, sự vô ý mà làm sai thể thức văn bản.

Văn bản phải được dùng chính xác, hợp lý, khoa học và không được sai sót tránh gây ảnh hưởng đến học sinh về lâu dài.