Học viện Clayton Christensen (California, Mỹ) vừa khép lại một khoá trực tuyến 6 tuần trên www.coursera.org về phương pháp dạy và học mới nhất hiện nay là Blended learning – Học kết hợp.
Phương pháp này đang dần trở thành một xu thế tất yếu của thế giới, đáp ứng tốc độ phát triển xã hội của thời đại số hoá và giúp thu nhỏ khoảng cách tri thức giữa các nước giàu và nước nghèo, giữa thành thị và nông thôn, giữa những học sinh thuộc gia đình “có điều kiện” và không có điều khiện.
Vậy thì, Học kết hợp là gì? Nói một cách ngắn gọn, đây là phương pháp “lai” giữa cách dạy và học truyền thống “mặt đối mặt” giữa thầy và trò trên lớp với việc tự học của học sinh trên máy tính. Kết hợp hai phương pháp này giúp tối ưu hoá đồng thời cả hai yếu tố: tài năng của giáo viên và các công cụ số hoá thời đại mới. Học kết hợp cho phép giáo viên giảm thời gian soạn giáo án, làm việc trực tiếp với từng cá nhân và từng nhóm nhỏ, theo sát sự tiến bộ của từng học sinh với sự trợ giúp của công nghệ thông tin. Trong môi trường một thầy với nhiều (hay rất nhiều)học sinh, nơi thầy giảng và trò ghi, nơi thầy nói và trò nghe như từ xưa tới nay, thầy luôn là trung tâm và trò chỉ biết làm theo mọi chỉ dẫn của thầy. Dựa trên phương pháp luận mới, Học kết hợp làm được một việc mà lâu nay các nhà sư phạm vẫn hô hào nhưng không dễ thực hiện: biến học trò thành trung tâm và giáo viên cùng với các phần mềm tự học là những nhân tố hỗ trợ cho nhu cầu học tập tự thân của mỗi học trò. (Mời tham khảo thêm tại http://www.christenseninstitute.org/blended-learning-3/) Lấy việc học ngoại ngữ làm ví dụ, Net Languages - một trường học trực tuyến do những thành viên của International House sáng lập - đã thiết kế ra một giáo trình dạy tiếng Anh dành riêng cho Học kết hợp. Bên cạnh các khoá học dành cho cá nhân giúp phát triển đầy đủ các kỹ năng nghe, phát âm, đọc, viết…, Net Languages còn thiết kế sẵn giáo án cho từng giờ học trên lớp giúp giáo viên. Thông qua phương pháp này, thời gian trên lớp sẽ được tập trung cho việc ôn tập và các hoạt động thực hành. Thời gian tự học ở nhà sẽ giúp học viên tăng tính tự giác và học cách tổ chức thời gian cũng như tự theo dõi quá trình tiến bộ theo khả năng riêng, không phụ thuộc vào các học viên khác trong lớp. Và nếu như học viên lo ngại về việc phát âm chưa chuẩn của các giáo viên trong nước, phần luyện nghe và phát âm với giọng của người bản ngữhoàn toàn có thể giúp khắc phục điểm này. (Mời tham khảo thêm tại: http://www.edusoft.com.vn hoặc http://www.netlanguages.com/info/english/index.php) Nỗi lo của giáo viên trước trào lưu Học kết hợp Dù có nhiều ưu điểm như vậy, nhưng Học kết hợp đối với giáo viên lại không hẳn là bớt đi một gánh nặng tâm lý. Khi được giới thiệu về phương pháp Học kết hợp, không ít giáo viên lo lắng công nghệ thông tin sẽ thay thế vị trí cũng như vai trò của mình. “Học với máy tính đủ rồi, liệu học viên còn cần chúng tôi làm gì?” Cô Heather Wolpert-Gawron, giáo viên trung học tại California, chia sẻ rằng với các công cụ công nghệ thông tin, “giáo viên cần phải là người đóng vai trò chủ động trong việc bảo đảm tính nghiêm túc và chất lượng của việc học trực tuyến nếu không muốn bị lãng quên”. Những nghiên cứu của các chuyên gia giáo dục hàng đầu ở Mỹ và kinh nghiệm của các giáo viên đã từng áp dụng phương pháp Học kết hợpnhư cô Wolpert-Gawron cho thấy nếu biết cân bằng giữa hai yếu tố truyền thống và công nghệ trong phương pháp “lai” này, thì kết quả đạt được tốt hơn rất nhiều so với mong đợi. Đó là bởi giáo viên chính là người điều hành lớp học và các hoạt động thực hành trên lớp, giao bài tập về nhà, các tài liệu photo bổ trợ, nhận và đánh giá bài viết, trả lời các thắc mắc… Đó là bởi bao giờ cũng có những việc mà máy tính không và sẽ không bao giờ làm thay được con người. (Xem thêm bài của giáo viên Heather Wolpert-Gawron tại http://www.edutopia.org/blog/blended-online-learning-heather-wolpert-gawron) Tiềm năng và cơ hội chia đều Giải pháp tối ưu hoá ra chỉ đơn giản là tích hợp giữa cộng nghệ thời đại mới và cách học “mặt đối mặt” xưa như trái đất. Việc lên lớp gặp gỡ bạn bè, thầy cô, có những tiếp xúc trực tiếp giữa người với người chính là cách cân bằng tốt nhất và là phương pháp hợp lý nhất để giúp chia đều cơ hội học tập cho tất cả. Những người ham học không cần phải bỏ ra nhiều tiền cho một khoá học ngoại ngữ ngoài trung tâm để được học với người bản ngữ 3 giờ/tuần, trong 2 tới 3 tháng mà chưa chắc đã lên được một trình độ. Một khoá Học kết hợp môn ngoại ngữ sẽ giúp giảm giờ học trên lớp xuống, tăng giờ tự học lên, điều này cũng đồng nghĩa với khả năng giảm sỹ số trong mỗi lớp học và tăng thời lượng được thực hành trên lớp cho mỗi cá nhân. Như vậy, nếu áp dụng Học kết hợp ngay trong nhà trường, học sinh, sinh viên sẽ không còn phải lo học thêm bên ngoài, giảm chi phí, tăng hiệu quả thực chất và rút ngắn tổng thời gian học đáng kể để học viên đạt tới trình độ mong muốn. Với cơ sở hạ tầng được đầu tư như hiện nay, đầy đủ phòng máy và máy chiếu trên lớp, các trường trung học và đại học của Việt Nam chỉ có một cách duy nhất thu hẹp khoảng cách với nền giáo dục các nước tiên tiến, đó là thực sự ứng dụng công nghệ thông tin hỗ trợ cách dạy và học truyền thống, nói đơn giản là Học kết hợp.
Học kết hợp tập trung vào việc học viên tự thân học tập (Mời tham khảo thêm tại
“Máy tính không bao giờ thay thế được con người”
Cơ sở hạ tầng trường học Việt Nam phù hợp với Học kết hợp
