23 năm qua Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan trị giá 44,8 tỷ USD

Máy bay chiến đấu F-16C do Mỹ chế tạo

Ngày 13 tháng 8, tờ bình luận Trung Quốc của Hồng Kông dẫn một bản báo cáo mới nhất của Viện nghiên cứu Quốc hội Mỹ cho biết, từ năm 1990 đến nay, trang bị và dịch vụ bán cho Đài Loan được Chính phủ Mỹ thông báo với Quốc hội có trị giá tổng cộng đạt 44,8 tỷ USD, Đài Loan là một trong những khách hàng vũ khí chủ yếu nhất trên thế giới của Mỹ.

Theo bài viết, báo cáo này được công bố vào cuối tháng 7 năm 2013, đã trình bày chi tiết quá trình Mỹ bán vũ khí cho quân đội Đài Loan và những tranh cãi nội bộ, đồng thời liệt kê chi tiết những chương trình và trị giá vũ khí bán cho Đài Loan được Chính phủ Mỹ thông báo cho Quốc hội nước này từ năm 1990 đến nay.

Nhìn vào danh sách bán vũ khí cho Đài Loan do Mỹ công bố, từ năm 1990 đến nay, trải qua 4 đời Tổng thống Mỹ, chính quyền Bush trong 8 năm đã bán vũ khí cho Đài Loan trị giá 15,6 tỷ USD, số lượng nhiều nhất; chính quyền Obama nhiệm kỳ đầu đã bán 12,2 tỷ USD, mức độ lớn nhất;

vụ mua bán lớn nhất là 150 máy bay chiến đấu F-16A/B được chính quyền Bush tuyên bố bán cho Đài Loan vào ngày 14 tháng 9 năm 1992, trị giá 5,8 tỷ USD; thứ hai là ngày 21 tháng 9 năm 2011 chính quyền Obama tuyên bố nâng cấp công nghệ cho 145 máy bay chiến đấu F-16A/D của Đài Loan, trị giá 5,3 tỷ USD. Chính quyền Clinton 8 năm cầm quyền tuyên bố bán vũ khí cho Đài Loan tổng cộng 8,7 tỷ USD.

Máy bay chiến đấu F-16 của Quân đội Đài Loan

Bài viết chỉ ra, 23 năm qua, Mỹ tuyên bố bán vũ khí cho Đài Loan có 20 năm, trong đó trị giá tuyên bố 13 năm đều trên hoặc tiếp cận 1 tỷ USD. Tuy có 3 năm không tuyên bố bán vũ khí cho Đài Loan đều thuộc thời gian 10 năm gần đây, nhưng từ năm 2007, Mỹ mỗi lần tuyên bố bán vũ khí cho Đài Loan thì mức độ bán càng lớn.

Chẳng hạn, ngày 3 tháng 10 năm 2008, trong một lần Mỹ tuyên bố 6 hợp đồng lớn, trong đó có tên lửa Patriot, 30 máy bay trực thăng Apache, trị giá gần 6,5 tỷ USD; ngày 29 tháng 1 năm 2010 tuyên bố 5 hợp đồng, gồm 114 tên lửa Patriot và 60 máy bay trực thăng Black Hawk, trị giá gần 6,4 tỷ USD; ngày 21 tháng 9 năm 2011 tuyên bố 3 hợp đồng lớn trong đó có nâng cấp 145 máy bay chiến đấu F-16A/B, trị giá gần 5,9 tỷ USD.

Bài viết dẫn lời báo cáo chỉ ra, sau cuộc khủng hoảng eo biển Đài Loan năm 1996, Lầu Năm Góc lặng lẽ đưa quan hệ quân sự với Đài Loan mở rộng đến mức độ chưa từng có kể từ năm 1979 đến nay, sự lo ngại của Mỹ đối với năng lực tự phòng thủ của Đài Loan thúc đẩy giao lưu hai bên về vấn đề quốc phòng và an ninh mở rộng.

Từ năm 1997 đến nay, Lầu Năm Góc luôn tiến hành đánh giá đối với nhu cầu phòng thủ của Đài Loan. Và từ năm 2006, Đài Loan nhiều lần cho biết hy vọng mua máy bay chiến đấu F-16C/D, nhưng bất kể là chính quyền Bush hay chính quyền Obama đều không đưa ra quyết định. Trong quá trình này, một số nghị sĩ Quốc hội Mỹ bày tỏ bất mãn đối với chính phủ, tìm cách phát huy vai trò lớn hơn trong việc đưa ra quyết định bán vũ khí cho Đài Loan.