Vì sao năng lực cạnh tranh của Tổng Công ty đường sắt yếu kém?

15/08/2017 09:14
Ngọc Quang
(GDVN) - Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ năm 2016 đạt hơn 6.500 tỷ đồng, tuy nhiên so với 2015 giảm 12%.

Ngày 14/8, tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ do Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ - ông Mai Tiến Dũng dẫn đầu làm việc với Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, nhằm thực hiện các giải pháp liên quan đến bảo đảm mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2017.

Bộ trưởng Mai Tiến Dũng đánh giá, với lịch sử 135 năm hình thành và phát triển và 2,8 vạn cán bộ công nhân viên, trên 3.000 km đường sắt đi qua 34 địa phương, trong thời gian qua, ngành đường sắt có đóng góp quan trọng cho phát triển kinh tế-xã hội.

Trong 6 tháng đầu năm, Tổng công ty đã đạt nhiều thành tựu, như doanh thu trên 3.500 tỷ đồng, tăng 3,8% so với cùng kỳ, tuy nhiên mới đạt 45,1% kế hoạch năm.

Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ của Tổng công ty năm 2016 đạt 6.500 tỷ đồng, so với năm 2015 giảm 12%. 

Bộ trưởng Mai Tiến Dũng chỉ rõ, hạ tầng đường sắt kéo dài từ Bắc đến Nam nhưng quá lâu đời, khổ đường sắt nhỏ, chất lượng tàu, toa xe, kho, cảng bốc xếp hàng hóa ít được quan tâm đầu tư, nâng cấp.

Việc kết nối ga đường sắt với ga hàng không, kết nối đường biển, các khu công nghiệp hay trọng điểm kinh tế cũng ít được quan tâm đầu tư.

Điều đó đòi hòi ngành đường sắt phải đổi mới công nghệ, tái cấu trúc, xã hội hóa để tận dụng tối đa hiệu quả đầu tư, tăng sức cạnh tranh, tăng thị phần. 

“Giá cước vận tải đường sắt ở các nước rẻ nhất, an toàn nhất, nhưng với chúng ta, cần xem lại vấn đề quản trị, chất lượng, đội ngũ cán bộ, trong đó có yếu tố khách quan là công nghệ điều hành thủ công, mạng lưới kết nối tạo năng lực cạnh tranh của ngành đường sắt còn bất cập, tư tưởng bao cấp vẫn còn đè nén, trong thời kinh tế thị trường”, ông Dũng nói. 

Đường sắt đã quá lạc hậu nên ngày càng bị sụt giảm doanh thu. ảnh: TTXVN.
Đường sắt đã quá lạc hậu nên ngày càng bị sụt giảm doanh thu. ảnh: TTXVN.

Thông qua tổ công tác, Thủ tướng yêu cầu Tổng công ty báo cáo toàn bộ các giải pháp bảo đảm vấn đề tăng trưởng, thực hiện Chỉ thị 24 của Thủ tướng.

Cụ thể là các giải pháp tăng sản lượng, doanh thu vận tải để góp phần vào mục tiêu tăng trưởng chung của khu vực dịch vụ năm 2017 là 7,19% và khách du lịch tăng trên 30%.

Đồng thời, thông qua tổ công tác, Thủ tướng yêu cầu Tổng công ty báo cáo, làm rõ 6 vấn đề được cả nước quan tâm, với yêu cầu cần thực sự đổi mới, thay đổi căn bản ngành vận tải này:

Thứ nhất, về tình hình sản xuất kinh doanh và công tác quản trị. Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ năm 2016 đạt hơn 6.500 tỷ đồng, tuy nhiên so với 2015 giảm 12%.

Trong thời điểm hiện nay, có thể nói với hành khách, đường sắt kém hấp dẫn, kém cạnh tranh so với các ngành khác, từ chất lượng, an toàn, thị phần giảm dần qua các năm.

Dù có hạ tầng đầu tư từ Bắc tới Nam nhưng rất lâu đời, các vấn đề khổ đường sắt, chất lượng hạ tầng, toa xe… còn ít được quan tâm.

Việc đầu tư kho bốc xếp, cảng bốc xếp, kết nối đường sắt với ga hàng không, đường biển, các khu công nghiệp… cũng ít được quan tâm.

“Có vẻ tư tưởng bao cấp vẫn còn đè nén trong thời kinh tế thị trường. Thủ tướng nhắc các anh suy nghĩ thêm”, ông Dũng nói.

Thứ hai, Thủ tướng nhắc nhở vấn đề an toàn đường sắt, chất lượng lao động, ý thức trách nhiệm của người lao động.

Vì sao năng lực cạnh tranh của Tổng Công ty đường sắt yếu kém? ảnh 2

"40 tỷ USD làm đường sắt đô thị Hà Nội vẫn có thể đội giá"

Đặc biệt người dân rất lo ngại tình hình tai nạn giao thông đường sắt, tuy có giảm so với năm 2016 nhưng các vụ việc xảy ra gần đầy liên quan đến an toàn tàu chạy, gây hư hỏng toa xe, kết cấu hạ tầng gây thiệt hại về người…

Điển hình là tai nạn tại ga Yên Viên, Hà Nội và sự cố điều hành 2 đoàn tàu vào cùng một đường ở ga Suối Vận (Bình Thuận) tuy không gây thiệt hại lớn nhưng cho thấy ý thức, trách nhiệm của cán bộ, người lao động.

Thứ ba, việc kêu gọi các nhà đầu tư tham gia khai thác, triển khai xã hội hóa các dịch vụ hạ tầng.

“Ngoài phần đầu tư của nhà nước, thì ngành cần hết sức chú ý cái này, nếu không thì không thể cạnh tranh”, ông Dũng nhấn mạnh.

Thứ tư, cần phải quan tâm đẩy mạnh khai thác hạ tầng hiện có, trong điều kiện khó khăn về vốn đầu tư, cần có giải pháp duy trì an toàn, tập trung khai thác tối đa năng lực trên từng tuyến cụ thể.

Thứ năm, Thủ tướng nhắc nhở Tổng công ty về công tác tổ chức, quản lý và thực hiện các dự án nâng cấp cải tạo các đường ngang, nhất là việc phối hợp với địa phương xây dựng các đường gom.

Thứ sáu, về vấn đề cổ phần hóa, Tổng công ty đã làm khá sớm nhưng việc thoái vốn đến nay chưa đạt yêu cầu, mặc dù có thể do sự hấp dẫn, do thị trường nhưng phải đẩy mạnh thực hiện.

Cũng tại buổi làm việc, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng lưu ý 2 nhiệm vụ lớn:

Thứ nhất, rà soát lại, báo cáo việc đầu tư nâng cấp kết cấu hạ tầng đường sắt từ 7.000 tỷ đồng trái phiếu Chính phủ.

Thứ hai, tại phiên họp Chính phủ tháng 3/2017, từ kiến nghị của Tổ công tác, Thủ tướng đã giao Bộ Giao thông vận tải khẩn trương rà soát các đường ngang, lối đi dân sinh để kịp thời xử lý các điểm đen, điểm tiềm ẩn tai nạn, tổ chức cánh báo, cảnh giới kịp thời. Bộ cần sớm báo cáo lại kết quả với Thủ tướng.

Ngọc Quang