Ngôi nhà số 92 Hàng Bạc đã trở nên nổi tiếng, bởi đây là nơi trú ngụ mấy chục năm qua của Nguyễn Cường, “gã cao bồi giữa lòng phố cổ”. Thấy phóng viên, ông vui lắm nhưng vẫn không quên dặn dò trước: "Đến chơi đàm đạo thôi nhé, không phỏng vấn gì đâu nhé".
Tuy nhiên, khi câu chuyện đã "ngả màu tâm sự", ông lại vỗ vai tôi: "Cái này hay, bạn đưa lên báo được đấy".
Nhạc sỹ Nguyễn Cường
Một nghìn năm nay, Thị Màu đẹp nhất
Mở đầu câu chuyện tôi hỏi vui ông về những bóng hồng trong âm nhạc. Ông nhìn tôi rồi cười hóm hỉnh: "Ơ thế bạn không biết à. Tôi công khai trong bài hát hết rồi, có giấu gì đâu. Đó là cô gái với “Đôi mắt Pleiku” khiến nguời đối diện phải chơi vơi, đắm chìm. Đó là “H'Zen lên rẫy” và biết bao cô gái Tây Nguyên khác với vẻ đẹp hồn nhiên, khỏe khoắn. Nhưng người con gái đẹp nhất trong mắt tôi thì chỉ có một. Đó là Thị Màu. Một nghìn năm nay, Thị Màu là người đẹp nhất".
Trong mắt Nguyễn Cường, Thị Màu là người con gái "màu mỡ" để vạn đàn ông phải mê. Vì say Thị Màu, nhạc sĩ sinh năm 1943 đã viết liên khúc năm bài với những ngôn từ lúng liếng, đa tình, vừa ca ngợi, vừa minh oan cho cô nàng "chửa hoang". Yêu vẻ đẹp của nàng, ông liên tưởng ngực nàng như "ngực trăng mới nhú" khiến chàng thanh niên quê "Chân khuya ngập ngừng / Ngõ hẹp đường khuya/ Gai tre cào xước áo" mà vẫn liều "Giang tay ôm vầng trăng nõn nà". Lúc khác, ông lại để Thị Màu hiện đại, cởi áo yếm váy nâu mặc quần jeans đi hội mà làm chao đảo cả cung đình Huế.
Nguyễn Cường nói: "Thị Màu trong nhạc của tôi khác xa với Thị Màu trong văn học dân gian. Vì nàng là tuyệt đỉnh của khát vọng sống. Và tôi tôn vinh người đàn bà ấy, tôi để cho nàng sống đúng nghĩa nhất trong âm nhạc của mình. Thị Màu là người tinh tế. Cứ nhìn những người mà nàng đem lòng yêu thì biết. Đó đều là những thư sinh hoặc tao nhân mặc khách. Nàng yêu chú tiểu, tức là yêu triết lí. Yêu anh Khóa tức là yêu sự nho nhã, yêu sách vở, yêu sự hiểu biết. Màu tinh tế là ở chỗ ấy".
Theo câu chuyện và tiếng hát rộn rảng của ông, tôi hỏi vui: "Ông đã gặp Thị Màu ngoài đời chưa?" - "Gặp rồi, gặp nhiều nữa là khác, thế mới có thể vẽ nàng đẹp đến thế bằng âm nhạc chứ?!" - Nguyễn Cường nháy mắt trả lời đầy tinh nghịch, dí dỏm.
Theo vị nhạc sỹ tài hoa này, Thị Màu không phải là người đàn bà dung tục. Nàng thậm chí là trong sáng, trong sáng theo kiểu đàn bà. "Tôi kể cho bạn nghe nhé, tôi lên Tây Nguyên. Một lần theo chân một ông chủ tịch xã rong chơi khắp các buôn. Đến xế chiều thì rẽ vào một ngôi nhà khá yên tĩnh nằm trên một quả đồi nhỏ. (ở Tây Nguyên, đặc biệt là trong các buôn làng, họ có thể đi làm rẫy cả ngày mà không cần đóng cửa).
Vào đến nhà, gọi mấy tiếng mà chẳng thấy ai trả lời, chúng tôi bèn chủ động ngồi vào chiếc bàn đặt ngoài sân. Một lúc sau thì thấy một cô bé tầm khoảng 7 - 8 tuổi, tụt xuống từ một cái cây sau vườn. Thấy khách, nó chả nói năng gì, cứ thế cầm ấm lên rót nước cho từng người. Rồi bưng ra một đĩa hoa quả đặt lên bàn ra ý mời khách nhưng vẫn không nói một lời nào. Một con bé tròn trịa, hồng hào, khỏe khoắn. Tôi thoáng giật mình: "Nó chính là Thị Màu. Là biểu tượng của một sức sống nơi vùng đất bazan nắng gió này”.
