ASEAN chất vấn Trung Quốc và Mỹ về vụ chạm trán tàu khu trục ở Trường Sa

21/10/2018 08:02
Hồng Thủy
(GDVN) - Cả Bộ trưởng James Mattis lẫn tướng Ngụy Phượng Hòa đều cam kết với ASEAN, an ninh và ổn định trên Biển Đông là ưu tiên hàng đầu của Mỹ, Trung Quốc.

The Straits Times ngày 21/10 đưa tin, các vị lãnh đạo cơ quan quốc phòng các nước Đông Nam Á đã cho thấy sự lo lắng về căng thẳng giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ trên Biển Đông, tìm kiếm lời giải thích từ 2 nước tại hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng.

Trao đổi với báo giới bên lề hội nghị, Bộ trưởng Quốc phòng nước chủ nhà Singapore Ng Eng Hen cho biết, một vụ va chạm gần đây (30/9) giữa tàu chiến Mỹ với tàu khu trục Trung Quốc "trong vùng biển tranh chấp", khiến "chúng tôi thực sự lo ngại".

"Trong các phiên đối thoại của chúng tôi, chúng tôi đã không giữ lo lắng ấy lại. Chúng tôi hỏi họ, những gì đã xảy ra giữa 2 con tàu? Chúng ta có nên lo lắng không? Mối quan hệ của 2 nước thế nào?

Bộ trưởng Quốc phòng Singapore Ng Eng Hen, ảnh: The Straits Times.
Bộ trưởng Quốc phòng Singapore Ng Eng Hen, ảnh: The Straits Times.

Với câu hỏi của ASEAN, cho dù là Bộ trưởng James Mattis hay Bộ trưởng Ngụy Phượng Hòa, tôi nghĩ họ sẽ có khoảng lặng dừng lại để suy nghĩ, xây dựng chiến lược và thể hiện lập trường.", ông Ng Eng Hen cho biết.

Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc và Hoa Kỳ đã hủy một cuộc họp theo lịch trình tại Bắc Kinh, nhưng hai bên cho thấy thiện chí đối thoại khi gặp nhau bên lề hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng.

Tiến sĩ Ng Eng Hen nói rằng, các Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN rất vui khi được nghe cả tướng James Mattis lẫn tướng Ngụy Phượng Hòa đảm bảo rằng, an ninh và ổn định (trên Biển Đông) là ưu tiên hàng đầu của đất nước họ.

Bộ trưởng Ng Eng Hen đã nói với tướng Ngụy Phượng Hòa rằng, Trung Quốc cần một chính sách để bảo đảm tự do cho các hoạt động hàng hải của Mỹ mà không làm leo thang căng thẳng.

"Và tôi nghĩ ông ấy hiểu ý tôi là gì", Tiến sĩ Ng Eng Hen lưu ý.

Tập trận chung giữa ASEAN và Trung Quốc trên Biển Đông sẽ diễn ra tuần tới, còn cuộc tập trận chung giữa hải quân các nước ASEAN với hải quân Hoa Kỳ sẽ được tổ chức trong năm tới 2019. [1]

Trong một động thái khác có liên quan, Bloomberg News ngày 20/10 đưa tin, các Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ và Trung Quốc cùng các nước khác đã đồng ý về nguyên tắc hướng dẫn để tránh các cuộc đụng độ máy bay chiến đấu trên biển.

Hướng dẫn không ràng buộc này đã được Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN chính thức thông qua một ngày trước đó. 

Tương tự như hướng dẫn xử lý các cuộc chạm trán giữa tàu chiến hải quân các nước trên Biển Đông đã được ký năm 2014, hướng dẫn này khuyến khích các máy bay quân sự thiết lập liên lạc với các máy bay khác, xác định rõ ràng và tránh các thao tác hoặc cử chỉ có thể gây phản ứng.

Những hướng dẫn này sẽ giúp giảm khả năng xảy ra sự cố dẫn đến xung đột trong những trường hợp tính toán sai lầm.

Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng ngoài 10 thành viên Đông Nam Á còn có Bộ trưởng Quốc phòng / Tư lệnh các lực lượng vũ trang của Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nga, Úc, Ấn Độ, Nhật Bản, New Zealand và Hàn Quốc. [2]

Tờ The Economic Times, Ấn Độ ngày 20/10 đưa tin, Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Florence Parly hôm thứ Sáu cho biết, Paris sẽ điều tàu sân bay đến Ấn Độ Dương năm tới, để bảo vệ quyền tự do hàng hải trong lúc Trung Quốc ngày một hung hăng.

Tàu sân bay Charles de Gaulle hiện đang ở cảng Toulon phía Nam nước Pháp để cải tạo, nó sẽ di chuyển đến Ấn Độ Dương vào năm tới.

Bộ trưởng Quốc phòng Pháp nói với tờ La Provence: 

"Pháp luôn luôn đứng ở tuyến đầu trong việc bảo vệ tự do di chuyển trên các vùng biển quốc tế.

Bất cứ khi nào có sự vi phạm cơ bản nguyên tắc của luật pháp quốc tế, như trường hợp ở Biển Đông hiện nay, chúng tôi sẽ thực hiện một chương trình bảo vệ tự do hàng hải, phải hành động, phải cho tàu thuyền hoạt động ở vùng biển này."

Tháng Năm năm nay, tàu chiến Dixmude mang trực thăng của Pháp đã tuần tra trên Biển Đông, trong khi một phi đội không quân Pháp cũng bay qua Biển Đông vào tháng Tám.

Cũng trong tháng Năm năm nay, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã nhấn mạnh, không một quốc gia nào được phép thống trị khu vực này;

Pháp, Úc và Ấn Độ có trách nhiệm bảo vệ Biển Đông khỏi quyền bá chủ, một tham chiếu nhắm tới Bắc Kinh. [3]

Nguồn:

[1]https://www.straitstimes.com/singapore/asean-questions-china-and-us-over-near-collision-in-south-china-sea

[2]https://www.scmp.com/news/china/diplomacy/article/2169482/china-us-defence-chiefs-agree-asean-rules-encounters-between

[3]https://economictimes.indiatimes.com/news/defence/france-to-send-aircraft-carrier-to-indian-ocean-next-year/articleshow/66290918.cms

Hồng Thủy