Aaron David Miller là Phó chủ tịch, một học giả cấp cao tại Trung tâm Quốc tế Woodrow Wilson dành cho các học giả. Ông cũng là một nhà phân tích, trung gian đàm phán Trung Đông của đảng Dân chủ và Cộng hòa Mỹ. Ông cũng là tác giả một cuốn sách sắp xuất bản mang tựa "Mỹ có thể có một Tổng thống vĩ đại?". Và dưới đây là những dự đoán của ông về tình hình tại khu vực này trong năm tới.
1. Iran
 |
| Lập trường của ông Obama sẽ khiến Tel Aviv không hài lòng và khó chịu. |
Năm 2013 sẽ là một năm quyết định đối với các giáo sĩ Hồi giáo lãnh đạo đất nước Iran.
Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ tiếp tục nỗ lực nhiều hơn nữa để tránh xảy ra một cuộc tấn công quân sự chống lại chương trình hạt nhân của Iran và sẽ không bật đèn xanh cho Israel.
Lập trường của ông Obama sẽ khiến Tel Aviv không hài lòng và khó chịu, nhưng sẽ khiến nước này không dám đơn độc tiến hành một cuộc chiến chống lại Iran.
Trong khi đó, các giáo sĩ Hồi giáo Iran vẫn đủ thông minh để không manh động hoặc cho Jerusalem hay Washington một cái cớ tấn công.
Tóm lại, năm 2013 sẽ là một năm của ngoại giao chứ không phải chiến tranh. Theo nhà phân tích Miller, thế giới sẽ tiếp tục được chứng kiến thêm những màn "mèo vờn chuột Tom và Jerry" trong cuộc chiến ngoại giao về vấn đề hạt nhân của Iran.
Tuy nhiên, nếu người Mỹ và Iran thực sự cùng nỗ lực, có thể cả hai sẽ đạt được một thỏa thuận làm chậm chương trình làm giầu uranium của Iran thêm một vài năm nữa.
2. Hòa bình Ả Rập - Israel
 |
| Người Mỹ sẽ cố gắng và có thể thành công trong việc đưa Israel và Palestine ngồi vào bàn đàm phán. |
Cuộc bầu cử ngày 22/1 sẽ khiến chính phủ của Thủ tướng Israel Netanyahu mới sẽ không có động cơ đưa ra những quyết định có thể tự hủy diệt trong cách giải quyết các vấn đề lớn như Jerusalem và người tị nạn, vấn đề hạt nhân Iran.
Người Mỹ sẽ cố gắng và có thể thành công trong việc đưa Israel và Palestine ngồi vào bàn đàm phán về tranh cãi biên giới và an ninh. Tuy nhiên, vẫn còn quá khó khăn để có thể đạt được giải pháp hòa bình cho cả hai bên, nhưng đây là một vấn đề cực kỳ quan trọng nên khó có thể từ bỏ. Tổng thống Obama có thể sẽ không kiếm được giải thưởng Nobel hòa bình như đề xuất.
3. Mùa xuân/mùa đông Ả Rập
Sẽ vẫn còn nhiều tranh cãi sau hơn một thế kỷ rưỡi kéo dài những cuộc nội chiến đẫm máu. Không nơi nào trong thế giới Ả Rập cho thấy hy vọng vào năm 2013, cả ở Ai Cập, Tunisia, Yemen, Libya hay Syria.
Người Ả Rập hiện cần 3 yếu tố để có thể thiết lập dân chủ đúng hướng: các nhà lãnh đạo cần phải đưa lợi ích quốc gia lên trên lợi ích chính trị và tôn giáo riêng của họ, cải tổ toàn diện và hợp pháp, thiết lập một cơ chế để đảm bảo rằng sự phân cực sẽ không sinh ra các cuộc biểu tình bạo lực trên các đường phố.
Tóm lại, trong thế giới Ả Rập mới với lượng người Hồi giáo ngày càng gia tăng thì không gian chính trị dành cho Mỹ ngày càng thu hẹp lại và các mối nguy hiểm đối với các nhà ngoại giao Mỹ cũng càng tăng thêm nhiều.
Tin tốt
 |
| Chuyên gia Trung Đông Aaron David Miller. |
Nhưng tin tốt là mọi thứ không hoàn toàn được bao phủ bởi đám mây ảm đạm. Chúng ta đã thoát ra khỏi 2 cuộc chiến tranh lớn nhất trong lịch sử, đang giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung cấp dầu mỏ ở Trung Đông, al-Qaeda đang ngày càng suy yếu.
Với thành tích đáng chú ý nhất trong nhiệm kỳ đầu tiên là tiêu diệt được trùm khủng bố Osama bin Laden, dù không đạt được nhiều thành công lớn trong chính sách đối ngoại, nhưng Tổng thống Obama đã tránh được những thất bại ngoạn mục.
Nguyễn Hường (nguồn CNN)
