Jang Song-thaek bị lật đổ, Trung Quốc "mất người giám sát Kim Jong-un"

11/12/2013 06:48
Hồng Thủy (Nguồn: SCMP)
(GDVN) - "Jang Song-thaek là một nhân vật mang tính biểu tượng ở Bắc Triều Tiên, đặc biệt và với các cải cách kinh tế lớn và đổi mới", Chu Phong, giáo sư quan hệ quốc tế từ đại học Bắc Kinh nhận xét, "ông ấy là người Trung Quốc trông mong để thay đổi nền kinh tế ở Bắc Triều Tiên. Đây là một tín hiệu rất đáng lo ngại."
Jang Song-thaek gặp ông Hồ Cẩm Đào trong chuyến thăm Trung Quốc năm ngoái.
Jang Song-thaek gặp ông Hồ Cẩm Đào trong chuyến thăm Trung Quốc năm ngoái.
Bưu điện Hoa Nam ngày 11/12 nhận định, việc bắt giữ và làm nhục Phó Chủ tịch Quân ủy trung ương Triều Tiên Jang Song-thaek, người chú rể và từng là "Nhiếp chính vương" của nhà lãnh đạo Kim Jong-un đã gióng hồi chuông cảnh tỉnh đối với Bắc Kinh. Từ lâu người ta vẫn cho rằng Jang Song-thaek là nhân vật số 2 tại Bắc Triều Tiên, người chú rể "tôn kính" và cố vấn của lãnh đạo tối cao Kim Jong-un. Nhưng tất cả đã đảo lộn vào ngày thứ Hai khi từ 5 giờ sáng, Bình Nhưỡng đồng loạt công bố hình ảnh vệ binh "xóc nách" Jang Song-theak và lôi ông khỏi phiên họp Bộ Chính trị mở rộng trước sự chứng kiến của hàng ngàn người. Cảnh tượng bắt giữ và làm nhục Jang Song-thaek nhìn thoáng qua đã thấy rất bất thường trong một cuộc tranh giành quyền lực đang diễn ra bên trong quốc gia có vũ khí hạt nhân này. Nhưng video bắt Jang Song-thaek ngay trong phiên họp Bộ Chính trị mở rộng đã khiến Trung Quốc đặc biệt lo ngại. Là quan chức lâu năm quản lý đời sống kinh tế Bắc Triều Tiên, Trung Quốc đã xây dựng một mối quan hệ thân thiện với Jang Song-thaek như một người lớn tuổi đáng tin cậy để giám sát Kim Jong-un.
Jang Song-thaek bị lật đổ vì Kim Jong-un không muốn có nhân vật số 2? Cách thức loại bỏ Jang Song-thaek khiến dư luận bất ngờ khi ông bị làm nhục ngay tại cuộc họp Bộ Chính trị mở rộng.
Jang Song-thaek bị lật đổ vì Kim Jong-un không muốn có nhân vật số 2? Cách thức loại bỏ Jang Song-thaek khiến dư luận bất ngờ khi ông bị làm nhục ngay tại cuộc họp Bộ Chính trị mở rộng.
Bất kỳ sự thay đổi nào của Trung Quốc liên quan đến Bắc Triều Tiên đều có khả năng làm thay đổi đáng kể trạng thái cân bằng chính trị ở châu Á, nơi bán đảo Triều Tiên đã bị chia rẽ hơn 60 năm qua. Trong khi chưa có dấu hiệu nào cho thấy Trung Quốc có ý định thay đổi quan điểm của họ, nhưng các nhà lãnh đạo Bắc Kinh đã rất ngạc nhiên trước sự sụp đổ của Jang Song-thaek. "Jang Song-thaek là một nhân vật mang tính biểu tượng ở Bắc Triều Tiên, đặc biệt và với các cải cách kinh tế lớn và đổi mới", Chu Phong, giáo sư quan hệ quốc tế từ đại học Bắc Kinh nhận xét, "ông ấy là người Trung Quốc trông mong để thay đổi nền kinh tế ở Bắc Triều Tiên. Đây là một tín hiệu rất đáng lo ngại." Lật đổ Jang Song-thaek là một cú sốc không chỉ vì từ lâu ông đã được xem như thành viên cốt lõi trong giới cầm quyền đất nước, người nắm quyền thực tế cách đây 2 năm khi ông Kim Jong-il qua đời. Cách hạ bệ Jang Song-thaek cũng rất bất thường khi lâu nay Bình Nhưỡng luôn bí mật trong các vụ thanh trừng tương tự. "Kim Jong-un đã cho người Bắc Triều Tiên và cộng đồng quốc tế thấy rằng ông đã thực sự là nhà lãnh đạo duy nhất ở miền Bắc, và ông không chấp nhận có nhân vật số 2", Yang Moo-jin, một nhà phân tích từ Hàn Quốc nhận xét.
Một nửa số quan chức cấp cao tháp tùng linh cữu Kim Jong-il ngày nào giờ đã bị thanh loại, vụ Jang Song-thaek là một điển hình.
Một nửa số quan chức cấp cao tháp tùng linh cữu Kim Jong-il ngày nào giờ đã bị thanh loại, vụ Jang Song-thaek là một điển hình.
Jang Song-thaek đã đến thăm Trung Quốc một số lần và được coi là người ủng hộ quan trọng phong cách phát triển kinh tế Trung Quốc mà Bắc Kinh đang kêu gọi Bình Nhưỡng học tập. Ở tuổi 67, Jang Song-thaek cùng thế hệ với giới lãnh đạo Trung Quốc, không giống như Kim Jong-un đang ở độ tuổi 30 và chưa từng tới Bắc Kinh kể từ khi nhậm chức mặc dù ông nội và cha mình vẫn coi Trung Quốc là chỗ dựa đáng tin cậy. Jang Song-thaek là một số ít quan chức cấp cao của Bình Nhưỡng duy trì đối thoại với Bắc Kinh. Trong chuyến thăm 6 ngày đến Trung Quốc năm ngoái, Jang Song-thaek đã gặp Hồ Cẩm Đào và Ôn Gia Bảo bàn về hợp tác kinh tế, học tập mô hình đặc khu kinh tế của Bắc Kinh. Chỉ mới tháng trước truyền thông nhà nước Bắc Triều Tiên vẫn đưa tin 14 đặc khu kinh tế mới sẽ được mở ra, dù tương đối nhỏ, nhưng được xem như thành quả cải cách kinh tế được Trung Quốc ủng hộ. "Nhưng điều này cũng là hậu quả trong những nỗ lực của Jang Song-thaek", Chu Phong nhận xét, "có thể Jang Song-thaek đã đi quá xa và đe dọa vai trò của Kim Jong-un."
Hồng Lỗi khẳng định, vụ Jang Song-thaek là công việc nội bộ của Bắc Triều Tiên, nhưng theo Bưu điện Hoa Nam, giới chức Bắc Kinh đang rất quan ngại.
Hồng Lỗi khẳng định, vụ Jang Song-thaek là công việc nội bộ của Bắc Triều Tiên, nhưng theo Bưu điện Hoa Nam, giới chức Bắc Kinh đang rất quan ngại.
Mặc dù Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã lên tiếng khẳng định vụ Jang Song-thaek là "vấn đề nội bộ" của Bắc Triều Tiên nhưng báo chí chính thống nước này vẫn đang xôn xao trước những cáo buộc chống lại Jang Song-thaek, trong đó có tội lăng nhăng, cờ bạc, sử dụng ma túy, trác táng...tất cả chỉ thể hiện một động cơ, tham vọng chính trị thách thức vai trò duy nhất của Kim Jong-un. Ngoài ra, một tội danh cáo buộc Jang Song-thaek dường như còn nhằm vào Trung Quốc khi nói ông đã bán tài nguyên quốc gia với giá rẻ. Trung Quốc là nhà nhập khẩu quặng lớn nhất của Bắc Triều Tiên. Vụ lật đổ Jang Song-thaek lại xảy ra bất ngờ đúng lúc Trung Quốc đang phải đối mặt với những căng thẳng gia tăng trong quan hệ với Nhật Bản và Hàn Quốc. Bắc Kinh lo ngại nhất chính là sự sụp đổ của chính quyền Bắc Triều Tiên, Trung Quốc lo lắng về sự bất ổn có thể tạo ra bởi vụ lật đổ Jang Song-thaek.

Hồng Thủy (Nguồn: SCMP)