 |
| Thủ tướng Malaysia Najib Razak. |
Reuters ngày 24/4 đưa tin, dự thảo báo cáo kết quả hội nghị thượng đỉnh ASEAN cho thấy Thủ tướng nước chủ nhà Malaysia, Najib Razak sẽ tránh chỉ trích Trung Quốc về các hoạt động cải tạo xây dựng (bất hợp pháp) hay đứng về phía nào ở Biển Đông tại cuộc họp ở Kuala Lumpur.
Malaysia đang chỉ đạo rõ ràng tránh chỉ trích các hành động của Trung Quốc ở Biển Đông trong cuộc họp của các nhà lãnh đạo Đông Nam Á vào tuần tới, bất chấp sự tố cáo của Philippine về hoạt động xây dựng cải tạo (trái phép) của Trung Quốc. Bắc Kinh vẫn khăng khăng nói rằng ASEAN không phải một bên tranh chấp Biển Đông.
Dự thảo bản tuyên bố chung kết thúc hội nghị của Thủ tướng Malaysia Najib Razak có 2 đoạn nói về căng thẳng ở Biển Đông nhưng dừng lại ở việc đứng về phe nào, một nguồn tin cho biết. Tuy nhiên Ngoại trưởng Malaysia đã kêu gọi Trung Quốc hợp tác trong việc đẩy nhanh các cuộc đàm phán bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC).
Ngoại trưởng Malaysia Anifah Aman nói rằng, nước chủ nhà năm nay có kế hoạch thúc đẩy COC nhằm ngăn chặn cách hành động khiêu khích. Hành động của Trung Quốc ở Biển Đông đã tạo ra một sự chia rẽ sâu sắc giữa 10 nước thành viên ASEAN, 4 trong số đó có yêu sách chủ quyền - hàng hải trên Biển Đông.
Tranh cãi về việc đối phó hành động ngày càng leo thang của Trung Quốc - một đồng minh của nhiều thành viên ASEAN - ở Biển Đông đã tạo ra điểm nóng quân sự tiềm ẩn lớn nhất Đông Nam Á. Hình ảnh vệ tinh gần đây cho thấy Bắc Kinh đã nhanh chóng xây 1 đường băng thích hợp cho quân đội sử dụng ở quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam) và đang có kế hoạch khác.
Malaysia có quan hệ kinh tế chặt chẽ với Trung Quốc và có "truyền thống xem nhẹ những căng thẳng ở Biển Đông". Một bản sao dự thảo báo cáo của Thủ tướng Nazib Razak ngày 16/4 không đề cập đến hoạt động cải tạo của Trung Quốc, tương tự như Campuchia 3 năm trước từ chối đưa các hành động của Trung Quốc vào dự thảo tuyên bố chung, cuối cùng nó đã không thể công bố.
