"Vũ khí" nhập vàng của NHNN không còn phát huy tác dụng?
Ngày 23/8, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Văn Bình từng khẳng định: “Kinh nghiệm cho thấy nếu giá vàng trong nước cao hơn thế giới trên 400.000 đồng/lượng là không ổn, bắt đầu có hiện tượng đầu cơ, làm giá. Dưới mức này thì chấp nhận được”.
Nếu đem so sánh với mức giá của vàng miếng đang tồn tại trên thị trường vàng trong nước mấy ngày gần đây có thể thấy, sự chênh lệch giữa giá trong nước và thế giới đang khác nhau “một trời một vực”.
Trao đổi với phóng viên báo điện tử Giáo Dục Việt Nam chiều 28/9, chuyên gia kinh tế - TS Nguyễn Minh Phong - Trưởng phòng Nghiên cứu kinh tế, Viện nghiên cứu phát triển KT-XH Hà Nội cho rằng: Giá vàng trong nước hiện chênh lệch tới 4 triệu đồng/lượng so với giá vàng thế giới thể hiện việc điều hành thị trường khá bối rối của NHNN, “thậm chí còn tệ hơn cách điều hành giá dầu”.
 |
| Theo TS. Nguyễn Minh Phong, việc quản lý thị trường vàng của NHNN còn rối hơn cả điều hành giá xăng, dầu. |
Để bình ổn thị trường vàng, NHNN đã thường xuyên sử dụng "vũ khí" cấp phép nhập vàng khi chỉ trong vòng chưa đầy 2 tháng qua, NHNN đã 3 lần thực hiện công cụ này. Mặc dù vậy, hiện nay giá vàng trong nước vẫn diễn biến rất bất thường.
Ngày 26/9 vừa qua, thị trường vàng một phen điên đảo khi giá vàng trong nước cao hơn giá thế giới tới 4 triệu đồng/lượng và biến động trong biên độ rất lớn, lên tới gần 5 triệu đồng. NHNN lại tiếp tục sử dụng công cụ cấp phép nhập khẩu vàng với mong muốn điều tiết được thị trường.
Tuy nhiên, đến đầu giờ chiều 26/9, giá vàng trong nước bán ra phổ biến quanh mức 44 triệu đồng/lượng trong khi giá vàng thế giới quy đổi ở thời điểm tương ứng chỉ 40,2 triệu đồng/lượng, chênh lệch 3,8 triệu đồng/lượng vẫn được coi là quá lớn so với mức cho phép của Thống đốc NHNN.
Trước đó, vào trung tuần tháng 8/2011 (từ 15/8 - 23/8), giá vàng liên tục phá những mốc kỷ lục 46, 47, 48 và 49 triệu đồng/lượng. Lo lắng cho sự nhiễu loạn của thị trường, NHNN đã phát đi thông điệp cho phép nhập vàng nhưng chỉ sau đó một ngày, giá vàng đã lập kỉ lục 49,2 triệu đồng/lượng vào trưa ngày 23/8.
Thêm vào đó, vào đầu tháng 8, để bình ổn thị trường vàng, ngăn chặn hiện tượng đầu cơ, làm giá, NHNN cũng đã can thiệp vào thị trường vàng miếng bằng cách sử dụng công cụ này.
Khi đợt sốt giá diễn ra trong hai ngày 8/8 và 9/8, NHNN đã cấp phép nhập khẩu 5 tấn vàng. Đỉnh điểm vào trưa ngày 9/8, giá vàng bất ngờ lên 46,2 triệu đồng/lượng, tăng 6,2 triệu đồng/lượng so với mức giá 40 triệu đồng/lượng một tuần trước đó.
“Thang thuốc” cứ sốt giá là nhập khẩu vàng mà NHNN “bốc”, qua thực tế chứng minh đã không còn hiệu nghiệm nữa. Nhiều chuyên gia về vàng cũng đánh giá rằng: Chính sách này tuy kịp thời nhưng vẫn bị động và “chỉ mang tính tình thế”.
“Điểm yếu trong chính sách nhập vàng của NHNN là cho một vài đơn vị nhập một cách tự do mà không đặt ra điều kiện, chỉ cấp quota chứ chưa có một cơ chế nào để đảm bảo giá vàng được liên thông trực tiếp. Giả sử hoàn toàn cấm nhập khẩu vàng thì mọi chuyện lại khác. Đằng này, NHNN cho phép một số doanh nghiệp nhập với số lượng vàng hạn chế, các doanh nghiệp này được quyền định giá nên lạm quyền, do đó đã tạo ra một chênh lệch giá lớn” – TS. Nguyễn Minh Phong nhấn mạnh.
Cũng đồng tình với quan điểm này, ông Nguyễn Thanh Trúc - Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Kinh doanh Vàng VN, Tổng giám đốc Vàng bạc Agribank đã từng thừa nhận: Việc đặt giá của các doanh nghiệp vàng chưa có ai quản lý, doanh nghiệp muốn đặt giá bao nhiêu cũng được.
Quản lý, liên thông thị trường vàng: “NHNN hứa mà chưa làm”?
Để giải quyết tận gốc vấn đề giá vàng không liên thông này, “quan điểm thống nhất và chỉ có một của tôi là cho nhập tự do nhưng Nhà nước nhập chứ không phải doanh nghiệp bên ngoài nhập. Tất cả phải dồn vào sự kiểm soát của Nhà nước, chứ không chuyển quota gì cả” - TS. Nguyễn Minh Phong quả quyết.
Đây cũng chính là điểm cốt tử đã được đặt ra trong Nghị định mới về quản lý thị trường vàng (thay thế Nghị định 174/1999/NĐ-CP) mà trước đó, NHNH đã dự kiến trong tháng 9/2011 sẽ trình lên Chính phủ ban hành. Tuy vậy, cho đến nay vẫn chưa có những động thái mới.
 |
| Trong tuần này, Nghị định mới về Quản lý thị trường vàng sẽ được NHNN trình lên Chính phủ. |
Trong khi đó, thông tin tới Doanh nhân Việt Nam toàn cầu, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Đồng Tiến cho biết: Hiện nay Bộ Tư pháp đã thẩm định xong Nghị định mới về Quản lý thị trường vàng. Căn cứ vào ý kiến thẩm định của Bộ Tư pháp, dự kiến NHNN sẽ có đánh giá và trình Chính phủ trong tuần này.
Nghị định mới về quản lý thị trường vàng được xây dựng theo hướng NHNN quản lý chặt chẽ và can thiệp mạnh vào thị trường vàng, nhằm ngăn ngừa hoạt động đầu cơ vàng, hạn chế kinh doanh vàng miếng. Theo đó, NHNN sẽ là cơ quan cấp phép sản xuất vàng miếng và cho phép các doanh nghiệp được xuất nhập khẩu vàng nguyên liệu.
Chỉ một số doanh nghiệp và tổ chức tín dụng có kinh nghiệm trong lĩnh vực kinh doanh vàng mới được phép từ NHNN thực hiện mua bán vàng miếng. Tổ chức, cá nhân có nhu cầu kinh doanh mua, bán vàng trang sức, mỹ nghệ phải thành lập doanh nghiệp và đáp ứng đủ một số điều kiện theo quy định tại Nghị định này.
Tiểu Phương
