Ông Dương Trung Quốc nhắc lại một câu chuyện cũ, đó là lúc sinh thời Đại tướng tự nhận mình là "Đại tướng của Hòa bình". Điều đó có ý nghĩa là sự nghiệp cách mạng của nhân dân Việt Nam, bản chất quân đội của chúng ta, bản chất sức mạnh của Đại tướng là đấu tranh cho hòa bình.
Vì thế mà trong một cuốn phim tài liệu có tên “Cuộc chiến giữa Hổ và Voi” do đạo diễn người Pháp Daniel Russel thực hiện nhân dịp kỷ niệm 50 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, Đại tướng một lần nữa nhắc lại: “Tất cả mọi người cần đồng tâm hiệp lực chiến đấu cho hòa bình, cho một cuộc sống tốt đẹp hơn, cho quyền được sống, quyền được hạnh phúc và cho chủ quyền thực sự của mỗi quốc gia. Hãy chấm dứt những mối hiểm họa rình rập trên đầu của mỗi dân tộc”.
 |
| Đại tướng Võ Nguyên Giáp: Hãy chấm dứt những mối hiểm họa rình rập trên đầu của mỗi dân tộc |
Nhà sử học Dương Trung Quốc chia sẻ, kể từ khi tham gia công tác của Hội Sử học Việt Nam, ông có nhiều cơ hội gặp Đại tướng và bị cuốn hút ở phẩm cách của một nhà sử học lớn. Và, ông cũng từng viết về Đại tướng với những kỷ niệm thật sâu sắc: “Đại tướng kể cho tôi một đôi ký ức thời trai trẻ rồi đọc thuộc lòng những vần thơ hừng hực chí khí yêu nước của Phan Bội Châu. Ông kể lại những kỷ niệm về các nhân vật lịch sử mà ông từng tiếp xúc như cụ Huỳnh Thúc Kháng, Trần Huy Liệu.
Dưới góc nhìn của một nhà nghiên cứu lịch sử, ông Dương Trung Quốc đã nhiều lần ngỡ ngàng trước tài năng của Đại tướng – không chỉ bởi phong cách của một vị tướng tài ba, mà còn là một thầy giáo dạy sử có những kỹ năng lập luận vô cùng sắc sảo.
“Trong thế hệ những nhà lãnh đạo cách mạng Việt Nam nói chung và quân đội nói riêng, Đại tướng Võ Nguyên Giáp có một đặc trưng mà chúng tôi những người nghiên cứu sử học, có thể tự hào là Đại tướng không những là người làm nên lịch sử mà Đại tướng cũng là người viết lịch sử theo nghĩa đen.
Trong quá trình thực hiện cương vị Tổng tư lệnh qua các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm, Đại tướng luôn vận dụng những bài học và truyền thống lịch sử... Và trong những năm tháng cuối đời, Tướng Giáp dành rất nhiều công sức để chỉ đạo và tham gia tổng kết lịch sử chiến tranh cách mạng, viết hồi ức lịch sử và tổ chức những hoạt động nghiên cứu và tôn vinh các sự kiện, nhân vật lịch sử trong đó có những đồng đội của ông”, ông Quốc nhận định.
 |
| Ông Dương Trung Quốc |
Bên cạnh đó, Nhà sử học Dương Trung Quốc cũng chia sẻ về sự may mắn khi được xuất hiện ở những sự kiện quan trọng mà Đại tướng tiếp khác nước ngoài: “Tôi cũng được quan sát từ khoảng cách rất gần hai cuộc tiếp kiến giữa đại tướng với cựu bộ trưởng quốc phòng Mỹ McNamara ở Hà Nội (1995 và 1997). Tính thuyết phục của vị đại tướng Việt Nam đối với một nhân vật mà nước Mỹ từng tôn sùng là một “bộ óc điện tử” chính là trọng lượng của những bằng chứng lịch sử đanh thép và thấm thía”.
Khi gặp Đại tướng Võ Nguyên Giáp thì cựu Bộ trưởng quốc phòng Mỹ luôn gặng hỏi về sự kiện đã từng diễn ra trên Vịnh Bắc Bộ vào tháng 8/1964. Đại tướng khẳng định, chỉ khi tàu của Mỹ xâm phạm vào hải phận những hòn đảo của Việt Nam, lực lượng vũ trang của ta mới nổ súng đánh đuổi, và không có bất kỳ một hành động quân sự nào diễn ra tại vùng biển quốc tế đối với tàu Madoc của Mỹ. Lịch sử cho thấy, sự kiện Vịnh Bắc Bộ cuối cùng chính là một vụ dàn dựng để những phần tử diều hâu trong chính giới Mỹ lấy cớ tấn công ra miền Bắc Việt Nam mở đầu cho cuộc chiến tranh phá hoại.
TS Sử học người Mỹ - John Prados – tác giả của hàng chục cuốn sách về chiến tranh Việt Nam đánh giá, Đại tướng Võ Nguyên Giáp là nhân vật kiệt xuất, tạo nên sự thay đổi đối với những gì đã xảy ra tại nước Mỹ.
TS John Prados cũng chia sẻ một chi tiết rất thú vị trong cuộc trò chuyện của Đại tướng Võ Nguyên Giáp và ông MC Namara: “Tôi nhớ khi ngồi nói chuyện với nhau về sự kiện Vịnh Bắc Bộ ngày 4/8/1964, Tướng Giáp giải thích với ông MC Namara rằng không hề có quân lính Bắc Việt tấn công tàu chiến Mỹ.
Ông Mc Namara nói đi nói lại nhằm cung cấp cho Tướng Giáp một luồng thông tin khác và khi ép mãi thì Tướng Giáp đã rất dứt khoát: Tôi chỉ nói cho ông biết về sự thật mà thôi. Và cuộc tranh luận kết thúc”.
