Bộ trưởng Tư pháp: 'Cần đổi mới thái độ với người bán dâm'

24/07/2012 14:42
Liên quan đến vấn đề có công nhận mại dâm là một nghề hay không, Bộ trưởng Tư pháp Hà Hùng Cường cho rằng, cần có sự nghiên cứu thấu đáo trên tất cả các phương diện về đạo đức, xã hội, kinh tế, pháp luật và quyền con người để đưa ra phương án.
Trong buổi đối thoại trực tuyến với nhân dân sáng nay (24/7), Bộ trưởng Tư pháp Hà Hùng Cường tiếp nhận và giải đáp khá nhiều câu hỏi của người dân trên khắp mọi miền đất nước gửi đến. Trong số đó, nổi bật hơn cả là vấn đề về hôn nhân đồng tính và việc nên hay không công nhận mại dâm là một nghề trong xã hội hiện nay.
Bộ trưởng Tư pháp Hà Hùng Cường tại buổi đối thoại trực tuyến với nhân dân sáng nay (24/7)

Bộ trưởng Tư pháp Hà Hùng Cường tại buổi đối thoại trực tuyến với nhân dân sáng nay (24/7)

Với vấn đề mại dâm, theo Bộ trưởng Hà Hùng Cường, hiện nay, đang có 2 luồng ý kiến: Thứ nhất là nên công nhận mại dâm là một nghề với quy chế quản lý đặc thù và làm như thế thì sẽ dễ dàng hơn trong việc cung cấp các dịch vụ y tế, ngăn ngừa bệnh lây lan qua đường tình dục, phòng, chống buôn bán phụ nữ và các tội phạm khác liên quan, nhưng đây là vấn đề lớn, liên quan đến truyền thống, đạo đức, văn hóa xã hội. Vì vậy, có luồng ý kiến thứ 2 không đồng tình với quan điểm trên. "Cá nhân tôi cho rằng cần phải tiếp tục có những nghiên cứu rất thấu đáo trên tất cả các phương diện về đạo đức, xã hội, kinh tế, pháp luật và quyền con người thì mới có thể có ý kiến chính thức theo phương án nào".

Tuy nhiên, trước ý kiến của người dân tiếp tục khai thác sâu thêm "kể cả chúng ta không hợp thức hóa thì mại dâm vẫn tồn tại và diễn ra", Bộ trưởng thẳng thắn cho rằng, chúng ta phải nhìn thẳng vào thực tế, mại dâm là một hiện tượng xã hội và dù muốn hay không thì nó vẫn tồn tại cùng với sự tồn tại của xã hội. Có lẽ đã đến lúc, cần có sự đổi mới trong thái độ đối xử với người bán dâm theo hướng tăng cường các giải pháp kinh tế - xã hội phù hợp hơn là biện pháp mang tính chế tài tư pháp để giải quyết vấn đề.

Việc bỏ biện pháp đưa vào cơ sở chữa bệnh đối với người bán dâm trong Luật xử lý vi phạm hành chính vừa được Quốc hội thông qua cho thấy chúng ta cũng đã có cách nhìn nhận cởi mở hơn về vấn đề xã hội này. Đây cũng là một nhận thức mới xem người bán dâm như một nạn nhân của xã hội. Cần phải đồng bộ thực hiện các biện pháp phát triển kinh tế xã hội để giúp những người này thay vì việc chỉ xử phạt tư pháp.

Hôn nhân đồng giới: Không được tạo định kiến xã hội

Cũng là một chủ đề thu hút sự quan tâm của công chúng không kém gì mại dâm, hôn nhân đồng tính thời gian vừa qua đã khiến báo chí tốn không ít giấy mực. Có độc giả đặt câu hỏi: "Chắc ông cũng đã nghe nói về một vấn đề làm tốn giấy mực của báo chí suốt mấy tuần nay, đó là về có công nhận hay không công nhận hôn nhân đồng tính. Tôi muốn nghe quan điểm cá nhân của Bộ trưởng nhìn nhận về vấn đề này?".

Bộ trưởng Hà Hùng Cường chia sẻ: "Đúng là sau khi Quốc hội đưa vào xây dựng chương trình luật của năm 2013-2014, việc sửa đổi bổi sung luật hôn nhân gia đình đã dấy lên cuộc thảo luận sôi nổi, tốn nhiều giấy mực xung quanh việc công nhận hay không công nhận, hay bằng cách nào đó hợp thực hóa hôn nhân đồng tính.

Luật hôn nhân gia đình của Việt Nam hiện nay cấm hôn nhân đồng tính. Vấn đề này phải được xem xét kỹ, thâu đáo trên nhiều phương diện: văn hóa, pháp lý, tập quán và đạo đức.

Có 2 luồng ý kiến. Thứ nhất, cho rằng đã đến lúc phải nhìn nhận thực tế vì dù sao đây cũng là 1 nhóm người nhất là từ năm 1990, Tổ chức Y tế Thế giới đã loại đồng tính ra khỏi danh sách bệnh, không phải chữa trị và không thể chữa trị. Ý kiến này cho rằng thậm chí có thể sửa luật để cho phép hôn nhân đồng tính. Theo tôi được biết, đến nay đã có 23 nước công nhận quyền của người đồng tính, 19 quốc gia và vùng lãnh thổ đã hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới, 44 nước khác thừa nhận quan hệ chung sống giữa những người cùng giới tính.

Luồng ý kiến thứ 2 là không đồng ý sửa luật, đặc biệt là ở Việt Nam.

Cá nhân tôi cho rằng, việc công nhận hay không công nhận hôn nhân đồng tính cần phải dựa trên những nghiên cứu hết sức cơ bản, những đánh giá tác động nghiêm túc trên rất nhiều khía cạnh xã hội và pháp lý như quyền tự do cá nhân, sự tương thích với văn hóa, tập quán của xã hội và gia đình Việt Nam, tính nhạy cảm, hậu quả xã hội của quy định pháp luật… Các vấn đề này đang được nghiên cứu trong quá trình chuẩn bị dự án Luật Hôn nhân và gia đình (sửa đổi).

Dù công nhận hay không công nhận hôn nhân đồng tính thì theo tôi, cũng không được tạo ra định kiến xã hội đối với cộng đồng và cá nhân người đồng tính. Đồng thời, Nhà nước cũng nên có cơ chế pháp lý để bảo vệ những lợi ích chính đáng về nhân thân, tài sản hoặc con (nếu có) giữa những người cùng giới tính có quan hệ sống chung với nhau.

Hạ độ tuổi kết hôn: Cần xem xét kỹ

Một vấn đề khác khiến đông đảo người dân quan tâm là về tuổi kết hôn khi có nhiều người đang muốn hạ tuổi kết hôn của nữ từ 18 xuống còn 16 tuổi.

Bộ trưởng Hà Hùng Cường cho biết, pháp luật các nước trên thế giới quy định khác nhau về độ tuổi kết hôn của nam, nữ. Có nước qui định thấp, ví dụ như ở Thái Lan, nam và nữ đều phải từ đủ 17 tuổi trở lên; ở Nhật Bản, nam phải đủ 18 tuổi và nữ phải đủ 16 tuổi... Các nước XHCN Đông Âu, Liên Xô cũ trước đây quy định 16 tuổi. Nhưng cũng có nước qui định cao như Việt Nam, nữ từ 18 tuổi trở lên, nam từ 20 tuổi trở lên; ở Trung Quốc, nam từ đủ 22 tuổi trở lên, nữ từ đủ 20 tuổi trở lên. Sự khác biệt do nhiều yếu tố như truyền thống, văn hóa, chính sách dân số...

Đúng là khi sửa đổi Luật Hôn nhân và gia đình, dư luận có ý kiến cho rằng nên hạ thấp tuổi được phép kết hôn. Thực tế, ở một số vùng miền núi, vùng sâu vùng xa, dân tộc..., người dân sớm chung sống và có con, mà không công nhận là vợ chồng thì rất thiệt thòi cho họ, mà trước hết là phụ nữ.

Quy định độ tuổi 18 tuổi mới được kết hôn đối với nữ có từ 1959, việc thay đổi là rất hệ trọng, cần phải dựa trên những nghiên cứu hết sức cơ bản, những đánh giá tác động nghiêm túc về các khía cạnh xã hội và pháp lý khác nhau như: tập quán, văn hóa, tâm sinh lý, sức khỏe sinh sản, học tập, lập thân, lập nghiệp… Chúng ta cũng phải xét đến độ tuổi đủ năng lực hành vi dân sự theo qui định của pháp luật. 

BẢO NAM/Infonet