Phát hiện thêm tàu cổ trên biển, Hàng trăm người đi trục vớt trái phép

18/08/2013 14:55
Tấn Tài
(GDVN) - Chiếc tàu cổ mới phát hiện vào tối 15.8 tại vùng biển Bình Châu ,Bình Sơn, Quảng Ngãi được nhận định có niên đại vào khoảng thế kỷ XVI. Giống như việc phát hiện con tàu cổ lần trước (tháng 9.2012), nhiều người đang tự ý khai thác trái phép các cổ vật từ con tàu đắm.

Qua các hiện vật ban đầu được người dân khai thác, chiếc tàu cổ mới phát hiện vào tối 15/8 tại vùng biển Bình Châu, Bình Sơn, Quảng Ngãi được nhận định có niên đại vào khoảng thế kỷ XVI. Hiện khu vực tàu cổ được lực lượng chức năng chốt giữ để đảm bảo an ninh trật tự tại vùng biển này.

Lực lượng chức năng tiến hành giải tỏa, ngăn chặn người dân vào khu vực tàu cổ
Lực lượng chức năng tiến hành giải tỏa, ngăn chặn người dân vào khu vực tàu cổ


Tái diễn tình trạng khai thác trái phép

Có mặt tại bãi biển thuộc thôn Châu Thuận Biển vào 10 giờ sáng, cảnh tượng đập vào mắt chúng tôi là hàng chục chiếc tàu cá, thúng chèo bao quanh khu vực biển nằm cách bờ khoảng 200m. Qua dò hỏi, chúng tôi biết được, người dân vừa phát hiện thêm một chiếc tàu cổ khác, cách khu vực tàu cổ vừa khai quật khoảng 200-300m về phía tây bắc.

Giống như việc phát hiện con tàu cổ lần trước (tháng 9.2012), nhiều người đang tự ý khai thác trái phép các cổ vật từ con tàu đắm.

Tiến về khu vực này, hàng trăm người trên hơn 20 chiếc tàu, thúng tích cực thả dây neo, khởi động máy và đưa các dây sục khí để phát lộ các cổ vật ngay dưới đáy biển sâu chừng 3m-5m. Mọi phương tiện lặn, thổi cát đều được người dân huy động để phục vụ việc khai thác cổ vật. Các thợ lặn liên tiếp hụp và ngoi lên khỏi mặt nước để chuyền tay các cổ vật lấy được từ con tàu cho người đứng trên thuyền .


Theo một người dân địa phương, việc tụ tập phương tiện và khai thác cổ vật từ chiếc tàu đã bắt đầu từ 10 giờ tối 15.8. Đến sáng nay, khi Công an và bộ đội biên phòng tỉnh có mặt và tiến hành giải tỏa, các tàu thuyền này mới chịu tản ra chỗ khác.
Tiến sĩ Nguyễn Đăng Vũ- Giám đốc Sở VH-TT&DL tỉnh Quảng Ngãi cho biết: Con tàu cùng số cổ vật là di sản văn hóa dưới nước có ý nghĩa vô cùng lớn. Do đó, việc khai thác trái phép của người dân nếu còn tiếp tục sẽ bị xử lý theo pháp luật.
“Lực lượng chức năng đã có mặt từ tối 15/8 để kiểm soát tình trạng khai thác trái phép cổ vật của người dân. Tuy nhiên, do điều kiện ban đêm nên đến sáng nay, việc khai thác trái phép này mới được xử lý, ngăn chặn triệt để”- Ông Vũ nói thêm.

Cần sớm có phương án bảo vệ và khai thác

Các lực lượng chức năng đã thu giữ một số hiện vật mà người dân khai thác từ tàu cổ. Qua quan sát ban đầu của phóng viên, nhiều hiện vật bị vỡ do người dân tranh giành khai thác ngay dưới đáy biển. Hầu hết đều là các tô, chén, đĩa làm bằng gốm sứ, có tráng men và hoa văn màu xanh.

Một hiện vật được người dân trục vớt từ tàu cổ.
Một hiện vật được người dân trục vớt từ tàu cổ.

Tiến sĩ Đoàn Ngọc Khôi- Phó Giám đốc Bảo tàng tỉnh Quảng Ngãi nhận định: Các hiện vật này có đặc điểm chung là được sản xuất vào khoảng thế kỷ XVI. Cổ vật là đồ gốm sứ có hoa văn men xanh- mang nét đặc trưng của gốm sứ thời điểm chúng được sản xuất. Tôi nghĩ rằng chiếc tàu sẽ còn ẩn chứa nhiều hiện vật giá trị khác ngoài các loại tô, chén, đĩa.
Như vậy, từ năm 1998 đến nay, người dân địa phương đã phát hiện 3 tàu cổ đắm tại khu vực biển Bình Châu (xưa được gọi là Vũng Tàu). Điều này khẳng định, khu vực này nằm trên con đường tơ lụa trên biển- đường đi của nhiều tàu giao thương chở gốm sứ trong quá khứ.
Con tàu đắm được nhận định còn nguyên be, hiện trạng khá tốt và bị đắm ở vị trí nông hơn chiếc tàu cổ trước đó. Vấn đề trước mắt được đặt ra ở đây là bảo vệ tàu như thế nào và bao giờ mới khai thác. Việc tiến hành khai thác sớm không chỉ đảm bảo an ninh trật tự tại địa phương mà còn giúp bảo tồn thêm một di sản văn hóa đầy ý nghĩa.
Tiến sĩ Nguyễn Đăng Vũ cho biết: Trước mắt, chúng tôi sẽ cho lực lượng chức năng chốt giữ khu vực tàu đắm nhằm tránh tình trạng người dân khai thác trái phép khiến nhiều hiện vật bị vỡ. Sau đó, sẽ xin ý kiến UBND tỉnh về việc che chắn bảo vệ và tiến hành khai thác như thế nào. Với vị trí đắm của chiếc tàu này, rất có thể chúng tôi sẽ áp dụng biện pháp đóng đê vây chắn sóng như con tàu cổ trước.
Ngay sau khi ngăn chặn kịp thời các phương tiện khai thác trái phép của người dân tại khu vực tàu cổ, Sở VH-TT&DL cùng các ngành liên quan đã họp khẩn để bàn phương án bảo vệ. Lúc này, Bộ đội biên phòng tỉnh cùng Cảnh sát giao thông đường thuỷ cũng đã túc trực, ngăn chặn người dân vào khu vực tàu cổ.
Cắm lưới sắt xung quanh khu vực tàu cổ mới phát hiện
Được biết, sáng 17.8, Ban khảo sát, thăm dò, khai quật di sản văn hóa dưới nước tại vùng biển thôn Châu Thuận Biển, xã Bình Châu ,Bình Sơn, Quảng Ngãi đã hoàn thành việc thả lưới sắt bao quanh xác tàu đắm chứa cổ vật mới được phát hiện vào tối 15.8.
Ông Đoàn Sung- Cố vấn Công ty TNHH Đoàn Ánh Dương là đơn vị chịu trách nhiệm đưa những tấm lưới sắt thả xuống vị trí con tàu đắm mới được phát hiện với diện tích khoảng 240m2. Đơn vị thi công cũng đã tiến hành thả 10 tấn đá đè lên vị trí này nhằm ngăn chặn việc khai thác trái phép cổ vật. 

Cùng với việc thả lưới sắt xuống vị trí tàu cổ bị đắm, lực lượng chức năng cũng túc trực 24/24 giờ để phong tỏa khu vực này
Cùng với việc thả lưới sắt xuống vị trí tàu cổ bị đắm, lực lượng chức năng cũng túc trực 24/24 giờ để phong tỏa khu vực này
 

Trong những ngày tới, đơn vị thi công sẽ tiếp tục cắm phao, phong tỏa bao quanh khu vực để hạn chế tối đa việc người dân tự ý thâm nhập. Từ sáng16.8 đến nay, sau khi giải tỏa hàng chục tàu thuyền khai thác trái phép, lực lượng chức năng đã cử trên 30 chiến sĩ Công an túc trực 24/24 giờ tại hiện trường nhằm đảm bảo an ninh trật tự tại đây.

Một số hình ảnh do phóng viên ghi lại được:

Người dân dùng nhiều phương tiện máy móc thổi cát để khai thác trái phép.
Người dân dùng nhiều phương tiện máy móc thổi cát để khai thác trái phép.
Các hiện vật từ tàu cổ được chuyền tay đưa lên khỏi mặt nước
Các hiện vật từ tàu cổ được chuyền tay đưa lên khỏi mặt nước
Các cổ vật được đánh giá có niên đại vào khoảng thế kỷ XVI.
Các cổ vật được đánh giá có niên đại vào khoảng thế kỷ XVI.
Các cổ vật người dân nộp cho lực lượng chức năng hầu hết đã bị vỡ do tranh giành trong quá trình khai thác.
Các cổ vật người dân nộp cho lực lượng chức năng hầu hết đã bị vỡ do tranh giành trong quá trình khai thác.
Tấn Tài