Những hoạt động bổ ích ở trường phổ thông trung học chất lượng cao tại Đức

20/08/2017 06:17
Đinh Tuyết Mai
(GDVN) - Theo điều tra thống kê của Bộ giáo dục, hiện nay ở Cộng hòa liên bang Đức có 3.117 trường phổ thông trung học chất lượng cao do Nhà nước bảo trợ.

LTS: Tại mỗi quốc gia trên thế giới sẽ có những hình thức giáo dục phổ thông trung học chất lượng cao khác nhau.

Nhằm giúp cho bạn đọc biết đến những hoạt động bổ ích của mô hình trường phổ thông trung học chất lượng cao tại Đức, tác giả Đinh Tuyết Mai gửi tới độc giả Việt Nam một vài ví dụ về những hoạt động ngoại khóa đầy ý nghĩa và hấp dẫn này.

Tòa soạn trân trọng gửi đến độc giả bài viết.

Theo điều tra thống kê của Bộ giáo dục, hiện nay ở Cộng hòa liên bang Đức có 3.117 trường phổ thông trung học chất lượng cao do Nhà nước bảo trợ. Ngoài ra, còn có các trường tư thục và trường phổ thông trung học chất lượng cao nội trú khác. 

Tại các trường phổ thông trung học chất lượng cao, nhà trường có nhiệm vụ trang bị kiến thức cho học sinh từ lớp 5 đến lớp 12. Kết thúc lớp 12, các em sẽ phải trải qua kỳ thi tốt nghiệp phổ thông toàn quốc và được nhận bằng tốt nghiệp phổ thông. Với tấm bằng này, các em có quyền nộp đơn xin học ở các trường Đại học khác nhau, tùy theo sự lựa chọn và khả năng cá nhân. 

Ở Đức không tổ chức kỳ thi tuyển sinh Đại học toàn quốc như ở Việt Nam. Để được học ở trường phổ thông trung học chất lượng cao học sinh đã được chọn lọc từ khi kết thúc trường tiểu học (lớp 4). 

Kết quả học tập của học sinh được chấm theo hệ điểm 6, điểm 1 là giỏi nhất… Chỉ những học sinh nào có điểm tổng kết trung bình của lớp 4 < 2,4 mới đủ tiêu chuẩn học tập ở trường phổ thông trung học chất lượng cao. 

Mặt khác, trong thời gian học từ lớp 5 đến lớp 10, nếu học sinh nào có điểm tổng kết hàng năm kém, sẽ lập tức bị chuyển xuống học tiếp tục ở các trường trung học cơ sở. Có nghĩa là: những học sinh lớp 11 và 12 ở trường phổ thông trung học chất lượng cao, đã được trải qua sàng lọc nhiều lần.

Hình ảnh học sinh đạt giải thi năng khiếu môn địa lý khối 8-10 toàn nước Đức năm 2017. (Ảnh: tác giả cung cấp)
Hình ảnh học sinh đạt giải thi năng khiếu môn địa lý khối 8-10 toàn nước Đức năm 2017. (Ảnh: tác giả cung cấp)

Trong mỗi năm học ở trường phổ thông trung học chất lượng cao, các em còn được tham gia các hoạt động ngoại khóa rất đa dạng và phong phú. Các hoạt động này được tổ chức tùy theo từng trường, từng khối và từng vùng. Ở trường phổ thông trung học chất lượng cao, học sinh được chia thành 3 khối: “khối dưới” từ lớp 5 đến lớp 7; “khối giữa” từ lớp 8 đến lớp 10 và “khối trên” gồm các lớp 11 và 12. 

Phần lớn hoạt động ngoại khóa được tổ chức cho học sinh toàn trường, một số ít được tổ chức theo khối cho học sinh. Hoạt động ngoại khóa với sự tham gia của thầy cô giáo, học sinh, chính quyền địa phương và đôi khi có cả phụ huynh. 

Từ Stuttgart, thủ phủ của tiểu bang Baden-Wuertenberg, miền nam nước Đức, tôi xin gửi tới bạn đọc Việt Nam một vài ví dụ về những hoạt động ngoại khóa rất có ý nghĩa và bổ ích này: 

Ngày bảo vệ môi trường (còn gọi là ngày xanh): Để tổ chức ngày bảo vệ môi trường, Ban giám hiệu phải xin được giấy phép của chính quyền địa phương. Ngày này thường được tổ chức cho “khối dưới” vào cuối mùa xuân và thường là thứ bảy. 

Tùy theo thỏa thuận giữa nhà trường, chính quyền và ban phụ huynh, việc tổ chức ngày xanh diễn ra rất đa dạng. Các em từ lớp 5 đến lớp 7 rất háo hức tham gia hoạt động này dưới sự giám sát của các thầy cô giáo chủ nhiệm.

Học sinh tự nguyện tham gia ngày bảo vệ môi trường sẽ được chia làm 2 nhóm: Nhóm 1 nhặt rác: Các em gom và phân loại rác đã bị vứt bừa bãi ở những nơi công cộng, công viên, chợ, bờ sông… rồi chuyển đến bãi tập kết các thùng rác lớn. 

Thông qua hoạt động này, các em đã nhắc nhở mọi người phải có ý thức không vứt rác bừa bãi để giữ gìn vệ sinh công cộng, bảo vệ môi trường và làm sạch, đẹp quê hương. 

Thầy giáo phổ biến nội quy cho các em khối dưới, trường phổ thông trung học chất lượng cao, trước khi tiến hành ngày bảo vệ môi trường. (Ảnh: tác giả cung cấp)
Thầy giáo phổ biến nội quy cho các em khối dưới, trường phổ thông trung học chất lượng cao, trước khi tiến hành ngày bảo vệ môi trường. (Ảnh: tác giả cung cấp)

Nhóm 2 trồng cây: Các em sẽ loại bỏ các cây đã chết, thay vào đó là trồng cây mới; nhặt cỏ dại ở công viên, sân vận động, đường đi dạo ven sông... 

Qua hoạt động này, các em đã vận dụng lý thuyết đã được học “trồng nhiều cây xanh để điều hòa không khí, làm sạch môi trường“… 

Ngày hội thể thao: Các trường phổ thông trung học chất lượng cao thường tổ chức ngày hội thể thao theo đặc thù riêng của từng trường và vào các thời điểm khác nhau.

Trước đó, những nhóm thể thao của tất cả các khối náo nức chuẩn bị cho cuộc thi đấu. Trong ban giám khảo, ngoài giáo viên thể thao và Ban giám hiệu của 2 trường, còn có các khách mời là chuyên gia thể thao của từng môn trong vùng. 

Vào ngày này, nhiều học sinh của lớp 10, 11, 12, tình nguyện làm bánh ngọt, chuẩn bị cà phê, trà, và các loại nước uống khác … để bán phục vụ người xem. Nhóm học sinh này được một cô giáo giám sát, điều hành và có tên gọi là “nhóm Cangtin”. 

Áo đồng phục cho các vận động viên mặc khi thi đấu, được in thống nhất Logo của trường. Qua đó, đã tạo nên một ấn tượng đặc biệt cho người xem. 

Hình ảnh các vận động viên chạy trước giờ thi đấu. (Ảnh: tác giả cung cấp)
Hình ảnh các vận động viên chạy trước giờ thi đấu. (Ảnh: tác giả cung cấp)

Sau khi các môn thi đấu đồng đội và cá nhân đã kết thúc, ban giám khảo sẽ trao giải 1, 2, 3 cho từng môn. Đây là thời điểm đỉnh cao nhất của ngày hội và để lại những kỷ niệm đẹp, không bao giờ quên cho Nhà trường và học sinh. 

Các phóng viên báo địa phương cũng được mời tham dự và viết bài về ngày hội thể thao. Ngày hội sôi động này đã thể hiện rõ khả năng tổ chức của Nhà trường, thành tích thể thao với kỷ luật và tính đồng đội cao của học sinh. Các lợi nhuận thu được của nhóm “cangtin”, sẽ được sử dụng vào mục đích phúc lợi của Nhà trường. 

Ngày hội thể thao là cơ hội cho những học sinh có năng khiếu đặc biệt. Các chuyên gia sẽ phát hiện kịp thời các tài năng trẻ qua ngày hội này, tạo điều kiện giúp đỡ, khuyến khích, để các em được phát triển tiếp. 

Luyện tập ngoại ngữ qua việc đi du lịch hoặc trao đổi học sinh ở nước ngoài: Hình thức này thường được tổ chức cho học sinh lớp 10, 11, 12. Có 2 cách tổ chức:

Một là cả lớp đi du lịch nước ngoài: trong thời gian 1-2 tuần ở nước ngoài, học sinh sẽ được ngủ và sinh hoạt tập thể. 

Ban ngày, các em sẽ tiến hành “du lịch mạo hiểm” để có cơ hội giao tiếp nhiều nhất có thể với người bản xứ. Nhờ đó các em sẽ luyện tập và sử dụng được ngoại ngữ đang học.

Hai là trao đổi học sinh: Các trường phổ thông trung học chất lượng cao ở Đức thường kết nghĩa với một trường phổ thông nào đó trên thế giới, ví dụ như: Pháp, Anh, Mỹ, Canađa, Ý, Tây Ban Nha, Úc... Nhà trường của 2 nước sẽ có trách nhiệm tổ chức để trao đổi học sinh. 

Các em học sinh từ Đức ra nước ngoài theo hình thức “trao đổi học sinh”, sẽ được sống trực tiếp tại nhà người bản xứ. Với thời gian từ 2 đến 4 tuần, các em cùng ăn, cùng ở và thậm chí cùng lao động với gia đình chủ nhà. 

Nhờ đó các em có cơ hội giao tiếp bằng ngôn ngữ đang học trên mọi lĩnh vực của cuộc sống. Tất nhiên, hình thức này sẽ có hiệu quả cao hơn cho mục đích luyện tập ngoại ngữ. Song, đòi hỏi khâu tổ chức phức tạp hơn, giáo viên giám sát phải có kinh nghiệm cao.

Hình ảnh nhóm học sinh lớp 11 đi trao đối 2 tuần ở Pháp (Ảnh: tác giả cung cấp)
Hình ảnh nhóm học sinh lớp 11 đi trao đối 2 tuần ở Pháp (Ảnh: tác giả cung cấp)

Xuất bản “tờ báo học sinh”: Tùy theo từng trường, tờ báo học sinh được xuất bản 2 hoặc 3 lần trong một năm học. Các học sinh có năng khiếu văn học tình nguyện làm việc trong ban biên tập báo, dưới sự chỉ đạo của thầy cô giáo nhóm văn học. 

Nội dung các bài viết phải phục vụ việc giảng dạy và học tập trong trường. Ví dụ: Bài tường thuật về ngày bảo vệ môi trường, về trao đổi học sinh ở nước ngoài, về hội thể thao… 

Phần thú vị nữa của báo là tin “người thật, việc thật”.  Ví dụ: các học sinh trong trường nhặt được tiền hoặc đồ bỏ rơi có giá trị, đem nộp ở phòng “vật rơi nhặt được” để trả lại người bị mất. 

Đặc biệt hấp dẫn là phần tin có đăng ảnh của các học sinh giỏi vừa đạt giải trong các kỳ thi năng khiếu của tiểu bang hoặc toàn nước Đức và ảnh các học sinh lớp 12 đạt điểm tốt nghiệp … 

Tờ báo học sinh được bán trong nội bộ Nhà trường. Với số tiền thu được, ban biên tập báo sẽ chi trả cho việc in và phát hành “tờ báo học sinh“.

Đinh Tuyết Mai