TS.Lê Trường Tùng: Kiểu làm tròn điểm của Bộ hại đến quyền lợi thí sinh

28/07/2015 07:24
TS. Lê Trường Tùng
(GDVN) - Hậu quả của việc làm tròn điểm dạng này có thể ảnh hưởng đến quyền lợi của thí sinh.

Trên đây là quan điểm của TS. Lê Trường Tùng- Chủ tịch Hội đồng Quản trị Trường Đại học FPT khi nói về phổ điểm mới đây được Bộ GD&ĐT công bố.

LTS: Các chuyên gia nhìn vào phổ điểm sẽ thấy ngay được trình độ học sinh, trình độ người ra đề và quan trọng hơn thông qua phổ điểm xã hội giám sát và góp ý cho kỳ thi được hoàn thiện. 

Với tinh thần đó, Báo điện tử Giáo dục Việt Nam xin giới thiệu bài viết của TS. Lê Trường Tùng về nhận định phổ điểm vừa qua. Trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.

Dù thế nào, phổ điểm cũng là thông tin có ích
  
Phổ điểm với đầy đủ số liệu về điểm số và số lượng thí sinh chi tiết đến 0,25 là thông tin rất hữu ích để có bức tranh khá đầy đủ về kỳ thi "2 trong 1" 2015 - một cuộc thi với nhiều điểm mới. 

Việc Bộ GD&ĐT xử lý và cung cấp thông tin nhanh chóng, cung cấp phổ điểm tất cả các môn ngay cả trong thời gian nghỉ cuối tuần - thể hiện rõ tinh thần trách nhiệm cao của Bộ GD&ĐT. 

Tôi đánh giá cao phản ứng tích cực của Bộ GD&ĐT khi có dư luận về tính không đầy đủ của phổ điểm lần trước, đánh giá cao việc các cơ quan chức năng của Bộ GD&ĐT sẵn sàng tính toán cung cấp các thông tin hữu ích cho thí sinh và cho các trường phục vụ tuyển sinh đại học - cao đẳng năm nay. 

Ảnh minh họa. Xuân Trung
Ảnh minh họa. Xuân Trung

Cần có nhiều thời gian để phân tích rút ra các kết luận về chất lượng học tập, thi cử cũng như chất lượng của đợt thi lần này. Tuy nhiên phân tích sơ bộ cũng có thể rút ra nhiều kết luận hữu ích. 

Xem kỹ số liệu

Mới nhìn qua thì dường như có nhiều điều bất thường, nhưng xem kỹ thì mọi thứ đều hợp lý. Các môn tiếng Nga, tiếng Pháp, tiếng Nhật, tiếng Trung, tiếng Đức chỉ có vài trăm đến vài ngàn thí sinh dự thi - quá ít nên phổ điểm không cung cấp được thông tin gì có giá trị. 

Trong các môn còn lại, môn tiếng Anh có phổ điểm đẹp nhất, đồ thị lên xuống mịn màng, liên tục, phân bố chuẩn mực, và thể hiện rõ 2 điều: trình độ tiếng Anh của học sinh hết lớp 12 còn yếu, cùng việc chất lượng đề thi cho môn này là tốt. 

Các môn khác thì phổ điểm có khá nhiều biểu hiện dường như "giật cục" - lên xuống nhiều, lượn sóng chứ không còn mang dáng dấp chuẩn là hình quả chuông úp ngược nữa (đồ thị hình quả chuông úp ngược thể hiện quy luật là với mỗi môn thi, sẽ có một số ít em rất kém, một số ít em kém, một số em giỏi, một số ít em rất giỏi, còn lại thì tập trung ở khúc giữa là trung bình-khá. 

Mức độ yếu kém giỏi khá từng môn khác nhau, mức độ dễ khó của đề thi cũng khác nhau nên đỉnh quả chuông sẽ dao động nhiều ít sang phải hoặc sang trái và độ dốc của thân chuông sẽ biến đổi).

Lấy vị dụ môn Ngữ văn. Phổ điểm môn này cho thấy có 2 đồ thị hình quả chuông úp ngược chồng lên nhau: một đồ thị cao cho các điểm số với phần lẻ là ,0 hoặc 0,5, và một đồ thị thấp cho các điểm số lẻ là 0,25 và 0,75. 

Nếu gộp lại thành một phổ điểm thì đang từ cao ở mức lẻ 0,00, hạ xuống thấp ở mức lẻ 0,25, lại lên cao ở mức lẻ 0,50, rồi lại hạ xuống thấp ở mức lẻ 0,75, rồi lại lên cao khi về mức lẻ 0,00. 

Điều này cho thấy rõ việc quy định chấm môn Ngữ văn phải chi tiết đến 0,25 là không chính xác, làm khó người chấm. Hai môn Sử, Địa cũng có tình trạng giống môn Ngữ văn.

Hình 1: Phổ điểm các môn Ngữ văn, Sử, Địa

Môn Toán nhìn chung phổ điểm khá đều. Nhìn kỹ thì cũng thấy ở môn này, tại phân khúc giữa, số thí sinh có điểm lẻ 0,25 và 0,75 ít hơn số thí sinh có điểm lẻ 0,0 hoặc 0,5 - tuy nhiên sự khác biệt không cao như các môn Văn,  Sử,  Địa. Lý do ở đây là môn Toán dễ chấm chi li hơn các môn xã hội. 

Với ba môn Lý, Hóa, Sinh, các điểm số có phần lẻ 0,5 đều có số lượng thí sinh đông hơn hẳn các điểm số khác. Có điều gì đó hơi bất thường trong đề thi và barem chấm thi các môn này dẫn đến tình trạng việc được điểm có số lẻ là ,.5 dễ hơn là được điểm có số lẻ khác (0,0; 0,25, 0,75) chăng?  

Lý do ở đây là do các đề thi trắc nghiệm có 50 câu, mỗi câu 1 điểm, khi quy sang thang điểm 10 thì làm tròn đến 0,25 (thực chất đưa về thang điểm 40) nên bị hiệu ứng "một cái lồng hai con thỏ". Ví dụ, các thì sinh có điểm 20, 21, 22, 23, 24, 25 trong thang điểm 50, khi quy đổi sang thang điểm 10 thì:

20->4
21-> 4,25
22 và 23 -> 4,5   
24->4,75 
25->5,0

Hai "con thỏ" 22 và 23 bị nhốt vào một "cái lồng" 4,5, dẫn đên phổ điểm tại 4,5 tăng vọt. 

Hình 2: Phổ điểm các môn Lý, Hóa, Sinh

Hậu quả của việc làm tròn điểm dạng này có thể ảnh hưởng đến quyền lợi của thí sinh. Chẳng hạn thí sinh chọn 3 môn Lý, Hóa, Sinh để xét tuyển đại học. 

Một em điểm (23,23,20), một em điểm (22,22,22). Tổng 3 môn cùa 2 em như nhau là 66. Khi quy sang thang điểm 10, một em là (4,5; 4,5; 4) với tổng 13, 1 em (4,5; 4,5; 4,5) được 13,5. Nêu trường lấy điểm 13,5 thì  một em đậu, một em trượt.

Vài kiến nghị

Phổ điểm Bộ GD&ĐT mới công bố tổng hợp điểm thi tại các cụm thi do các trường đại học chủ trì và đăng ký lấy kết quả để tuyển sinh đại học cao đẳng. 

Mục tiêu như Bộ GD&ĐT cho biết là hỗ trợ thí sinh có thêm căn cứ để quyết định đăng ký xét tuyển. Phổ điểm Bộ GD&ĐT công bố lần trước có khác, bao gồm điểm của tất cả các thí sinh kể cả thi ở cụm thi địa phương. Ví dụ lần trước có 5.410 thí sinh điểm 0 môn toán, thì con số lần này chỉ còn 2.670.

Đây là thông tin hữu ích để thí sinh biết được với từng môn, với điểm số như vậy mình đang ở đâu trong bức tranh tổng thể, bao nhiêu thí sinh kém kém mình để lượng sức chọn trường phù hợp. 

Tuy nhiên sẽ hữu ích hơn nêu có thêm phổ điểm tổng theo các khối thi truyền thống. Và cũng sẽ hữu ích hơn nêu trong phổ điểm vừa công bố loại bớt đi điểm của các thí sinh không đâu tốt nghiệp. 

Không đậu tốt nghiệp thì cũng sẽ không tham gia xét tuyển, cho nên đưa vào làm loãng bức tranh và không giúp ích được gì cho các thí sinh đang chuẩn bị chọn trường và tham gia xét tuyển đại học - cao đẳng.

Với phổ điểm 4 môn Văn, Sử, Địa, Toán như vậy, nên chăng từ năm sau xem xét sau này với các môn tự luận chỉ quy định điểm thi chính xác đến 0,5 là đủ. 

Với các môn trắc nghiệm, để tranh hiện phổ điểm có “hai con thỏ vào một chuồng” như năm nay, số câu hỏi nên phù hợp với uy tắc làm tròn điểm số. 

Chẳng hạn nêu làm tròn đến 0,25 (tháng điểm 10 khi đó tương đương vơi thang điểm 40 do có 40 mức điểm khac nhau) – thì số câu hỏi nên là 40 hoặc 80 chứ không nên là 50 như hiện nay. 

TS. Lê Trường Tùng