PGS.TS Nguyễn Thị Minh Thái: "Ở miền Bắc, Xuân Hinh là số 1"

26/05/2011 00:36
(GDVN) - PGS.TS nghệ thuật học Nguyễn Thị Minh Thái đã không ngần ngại đề cử NSƯT Xuân Hinh ở ngoài Bắc và danh hài Hoài Linh ở trong Nam.

(GDVN) - Về danh hiệu danh hài số 1, PGS.TS nghệ thuật học Nguyễn Thị Minh Thái đã không ngần ngại đề cử NSƯT Xuân Hinh ở ngoài Bắc và danh hài Hoài Linh ở trong Nam. Dẫu vậy, bà vẫn khẳng định, đến nay Việt Nam chưa có vua hài.

{iarelatednews articleid='3099,2943,2745,2435,2346,969'}

NSND Trần Tiến từng là danh hài số 1

- Dưới con mắt của một nhà phê bình nghệ thuật, bà thấy các chương trình hài bây giờ ra sao?

PGS.TS Nguyễn Thị Minh Thái: Công chúng giờ chỉ quan tâm vào các chương trình Táo quân cuối năm vì còn có chất lượng để cười và ngẫm nghĩ. Còn các chương trình khác, kể cả "Thư giãn cuối tuần" đang đuối dần, thậm chí có chương trình chết hẳn.

Tình trạng chung của hài bây giờ là thưa vắng, đánh mất người xem vì không còn làm người xem cười thỏa chí nữa. Để thỏa chí cười chỉ có thể là hài kịch chứ không thể là những tiểu phẩm hài nhỏ nhoi, đứt đoạn, rời rạc, thiếu tính chuyên nghiệp, thiếu tính triết học như chúng ta đang xem.

PGS.TS Nghệ thuật học Nguyễn Thị Minh Thái.
PGS.TS Nghệ thuật học Nguyễn Thị Minh Thái.



- Theo bà, từ trước đến nay trong "chiếu" hài Việt Nam, ai xứng đáng là danh hài số 1?

Theo tôi, NSND Trần Tiến từng là danh hài số 1 khi ông đang trong thời kỳ hoàng kim. Hiện nay những nghệ sĩ trẻ như Xuân Bắc, Quang Thắng, Vân Dung… không thể đạt được đến tầm vóc như Trần Tiến. Lý do là bởi không có 1 kịch bản hài tử tế thì làm sao có 1 danh hài tử tế. Những tiểu phẩm lẻ tẻ chỉ làm cho khán giả cười một cách cơ học chứ không đạt đến tầm châm biếm sâu cay những vấn đề xã hội, khiến cho người ta thay đổi hành vi.

- Ngoài kịch bản ra, còn vấn đề nào khiến cho các nghệ sĩ hài trẻ bây giờ không thể so được với những danh hài thời trước?

Hài của thời trước và hiện nay có sự khác nhau. Nghệ sĩ hài trước đây xuất hiện trong thời buổi mà sân khấu hài rộn ràng hơn và đang ở thế thượng phong nên họ thường được tiếp xúc với khán giả. Khán giả cũng thường được cười với họ cho nên cái cười càng được mài sắc lên. Còn sân khấu hài hiện nay không có khán giả nhiều nên không xuất hiện được những diễn viên có tính chuyên nghiệp và đa năng cao.

Mỗi thế hệ nghệ sĩ có cách quan niệm về cái cười khác nhau mà quan niệm về cái cười ảnh hưởng từ người xem. Hiện nay có 1 bộ phận người xem không tiên tiến, không thưởng thức sân khấu hài một cách trong trẻo nhưng mà họ có tiền. Chính vì thế nên những tác phẩm chạy theo đuôi khán giả sẽ đem lại tiếng cười hời hợt và dễ dãi.

Bắc Xuân Hinh, nam Hoài Linh

- Trong các nghệ sĩ hài đang rất nổi tiếng trên sóng truyền hình hiện nay, bà thấy ai có thể trở thành danh hài số 1?

Xuân Hinh có thể xem là danh hài số 1 đất bắc bây giờ với cách diễn hài nghiêng về chèo cổ. Trong nam thì có Hoài Linh là người rất giỏi, vừa ra sân khấu đã gây cười. Hoài Linh có cái duyên nam bộ, diễn kiểu gì cũng khiến khán giả thích thú. Hai nghệ sĩ này làm người xem bình dân rất thích vì họ giản dị, mộc mạc, biết vận dụng ngôn ngữ của hề chèo, hề cải lương, hề tuồng vào hài hiện đại. Họ biết đưa văn hóa dân gian vào các tiểu phẩm có nội dung hiện đại, quen thuộc với công chúng.

- Nói như vậy thì trong đánh giá của bà, Xuân Hinh hoặc Hoài Linh có thể trở thành vua hài đất Việt bây giờ?

Chỉ như vậy thì còn lâu mới đạt đến danh xưng vua hài. Đó cũng không phải lỗi của họ. Họ cũng có bản năng diễn nhưng mà còn phải phụ thuộc vào vở diễn, vai diễn, phải có tiếp xúc thường ngày với khán giả. Họ chưa có được sự ủng hộ của khán giả hàng ngày đến xem họ diễn. Vì thế hiện tại ở Việt Nam có thể có danh hài số 1, tức là xuất sắc nhất trong số các danh hài cùng thời, chứ chưa có ai có thể được tôn xưng là vua hài như Charlie Chaplin của thế giới.

- Trong đánh giá của bà thì NSƯT Xuân Hinh có thể được coi là danh hài số 1 đất bắc, thế nhưng có không ít người bây giờ quay lưng lại với nghệ sĩ này vì sự dung tục. Bà nghĩ sao về điều này?

Người xem quay lưng ngoảnh mặt đối với những nghệ sĩ xuất sắc như Xuân Hinh là do nghệ sĩ có sự tha hóa, không phải tha hóa về nhân cách mà tha hóa về tính khiêm nhường, tự biến mình từ chuyên nghiệp sang nghiệp dư, biến tiếng cười trở nên quá đà. Họ không biết dừng lại ở làn ranh mỏng manh giữa cái dung tục và cái cười.

Người nghệ sĩ hài ngoài bản năng, khả năng trời cho còn phải có tính chuyên nghiệp cực cao. Hiện nay người có thể làm được điều đó là nghệ sĩ Thành Lộc. Anh có thể làm cho khán giả cười lăn cười lóc nhưng sau đó có thể khóc luôn. Trong hài của Thành Lộc không tục nhưng vẫn gây được tiếng cười sâu sắc, thấm thía.

- Nếu được mời làm giám khảo trong một cuộc thi tài dành cho các nghệ sĩ hài, bà có nhận lời không?

Có chứ! Tôi sẽ tham gia để từ đó phân biệt được rõ ràng hơn đẳng cấp của các nghệ sĩ hài hiện nay. Nếu có nghệ sĩ hài nào đủ tầm vóc như NSND Trần Tiến thì tôi sẵn sàng bầu họ vào Quốc hội, vào Hội đồng Nhân dân để họ có thể dùng tiếng cười làm vũ khí sắc bén chữa chạy những vấn đề bức xúc của xã hội.

- Xin cám ơn bà!

Huệ Nguyễn