Yoshiki Sasai, người giám sát và đồng tác giả chương trình nghiên cứu tế bào gốc đã bị rút lại do làm sai lệch nội dung, đã qua đời tại bệnh viện sau hai giờ được tìm thấy treo cổ trong trung tâm y tế kỹ thuật cao gần nơi ông làm việc.
 |
| Yoshiki Sasai. |
Ông Sasai, 52 tuổi, là Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển Sinh học Riken, tỉnh Kobe.
Cảnh sát cho biết, họ đã tìm bức thư tuyệt mệnh ông Sasai bỏ lại tại nơi tự tử. Ba bức thư khác cũng đã được ông gửi tới một đồng tác giả chương trình nghiên cứu là Haruko Obokata, các thành viên cấp cao của Riken và đồng nghiệp trước khi qua đời. Hai bức thư nữa gửi cho các quan chức Riken cũng được tìm thấy trên bàn làm việc.
Trong số các bức di thư của nhà khoa học xấu số, ông Sasai đã đặt kỳ vọng lớn vào kết quả thí nghiệm kiểm chứng xác nhận việc có tồn tại hay không tế bào gốc do Riken thực hiện khi cho biết: "Nhất định phải tái hiện tế bào gốc".
Cuộc thí nghiệm kiểm chứng được các nhà nghiên cứu sẽ bắt đầu tiến hành vào mùa Xuân năm nay và sẽ sớm có kết quả vào trung tuần tháng 8/2014. Từ tháng 9/2014, đích thân tác giả Obokata sẽ tiến hành thí nghiệm tái hiện tế bào gốc.
Tình trạng sức khỏe của ông Sasai diễn biến xấu đi trong vài tháng qua. Cảnh sát cho biết, ông bắt đầu điều trị trầm cảm từ tháng 5/2014 và hầu như không gặp ai kể từ đó.
Sasai và nhóm của mình trước đó đã rút lại hai bào báo công bố nghiên cứu trên tạp chí khoa học Nature của Anh. Đây là một hiện tượng rất hiếm khi xảy ra và vụ bê bối được xem là sự hổ thẹn lớn đối với các nhà nghiên cứu Nhật Bản.
 |
| Ông Sasai và đồng tác giả nghiên cứu Obokata. |
Obokata đã sốc khi nghe tin về cái chết của ông Sasai. Cô cũng đã phải điều trị về tinh thần sau vụ bê bối rút lại công bố nghiên cứu mà cô là đồng tác giả. Sau cái chết của ông Sasai, nhiều đồng nghiệp đã thay nhau trông nom Obokata để ngăn chặn sự cố tương tự.
Ông Sasai là người đã chỉ thị cho Obokata soạn luận văn tế bào gốc dựa trên kết quả nghiên cứu của nhóm này. Trong hai bài báo công bố trên tạp chí Nature đầu năm nay, các nhà nghiên cứu Nhật Bản tuyên bố họ đã chuyển đổi thành công tế bào chuột bình thường thành tế bào gốc đa năng bằng cách cho chúng vào môi trường có tính axit nhẹ.
Tuyên bố đã mở ra hy vọng cho giới khoa học rằng họ có thể khai thác tế bào gốc theo cách này để phát triển các mô thay thế trong điều trị nhiều loại bệnh. Tuy nhiên, sau khi nó được ông bố, ông Sasai đã bị giới khoa học hoài nghi rằng ông đã làm giả dữ liệu và ăn cắp ý tưởng nghiên cứu.
Ông Sasai đã phải lên tiếng chính thức xin lỗi dư luận về vụ việc này và cho biết ông cảm thấy vô cùng xấu hổ về những thiếu sót của mình.
Mặc dù đã được xác nhận minh bạch trong sự kiện này sau đó, nhưng ông Sasai vẫn phải chịu rất nhiều áp lực lớn khiến ông "kiệt sức và vô cùng mệt mỏi" khi vụ việc vẫn xuất hiện trên các mặt báo lớn.
Trước vụ bê bối, ông Sasai là người được cộng đồng khoa học thế giới rất kính trọng và nể phục. Ông là nhà khoa học nổi tiếng với công trình biến tế bào gốc thành những loại tế bào khác như mô mắt hay mô não bộ.
Sự ra đi của ông được cho là sự tổn thất lớn đối với ngành khoa học nghiên cứu tế bào gốc của Nhật Bản và thế giới./.
