Đài GMA Network của Philippines ngày 10/6 dẫn lời phát biểu của Thẩm phán Tòa án tối cao Antonio Carpio về vụ kiện Trung Quốc áp dụng sai, giải thích sai và vi phạm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS) trước thềm phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực (PCA).
"Tôi nhấn mạnh rằng, đây là một cuộc đấu tranh nhiều thế hệ và chúng ta không nên mong đợi một sự hài lòng tức thì khi phán quyết được đưa ra. Đây là một cuộc đấu tranh lâu dài. Người Trung Quốc đã được dạy từ mẫu giáo đến đại học rằng họ có chủ quyền với toàn bộ Biển Đông.
Bởi vậy rất khó cho chính phủ Trung Quốc để nói với dân chúng nước này rằng: (Thực tế) chúng ta không có chủ quyền ở Biển Đông. Họ phải thuyết phục người dân của mình, một việc làm đòi hỏi ý chí và mất thời gian. Chúng ta biết rằng đó là lý do tại sao chúng ta đưa vụ việc ra cơ quan tài phán quốc tế".
 |
| Thẩm phán Tòa án tối cao Antonio Carpio, ảnh: gcsp.ch. |
Ông Carpio nói điều này với các phóng viên bên lề Hội nghị Không quân tại Pasay, nơi ông có bài phát biểu về vụ kiện và tranh chấp Biển Đông. PCA có thể ra phán quyết bất cứ lúc nào trong năm nay và theo Carpio, phán quyết sẽ có lợi cho Philippines.
Tuy nhiên PCA không có cơ chế quyền lực để buộc Trung Quốc thực thi phán quyết. Song Philippines có thể tìm kiếm sự hỗ trợ tối đa từ dư luận quốc tế, đặc biệt là Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản. Philippines cũng có thể sử dụng phán quyết làm đòn bẩy nếu đồng ý đàm phán song phương với Trung Quốc.
"Nếu Trung Quốc vẫn tiếp tục nhấn mạnh rằng họ có chủ quyền với toàn bộ Biển Đông sau phán quyết, thì các quốc gia ven Biển Đông sẽ không theo Trung Quốc, mà theo phán quyết.
Trung Quốc nói rằng họ sẽ bỏ qua phán quyết. Nhưng chúng tôi biết rằng thế giới đứng về phía chúng tôi, vì quốc tế có lợi ích ở Biển Đông.
Tất cả các cường quốc hải quân khác có lợi ích trong tranh chấp này. Tôi nghĩ rằng cuối cùng Trung Quốc sẽ tuân thủ phán quyết. Vân đề là nó sẽ mất thời gian, có lẽ không phải trong thế hệ của chúng tôi mà giải quyết xong.
Chúng ta cần phải có một lực lượng tự vệ đáng tin cậy. Tất cả những quốc gia nào sao nhãng việc duy trì một lực lượng tự vệ đáng tin cậy đều bị xóa tên khỏi bản đồ.
Vì vậy việc bạn duy trì một lực lượng tự vệ đáng tin cậy chẳng phải chuyện gì đặc biệt khi bạn có một người hàng xóm to xác, và nếu bạn muốn trở thành một nhà nước độc lập, có chủ quyền".
Carpio lấy ví dụ Ukraine đã để mất bán đảo Crimea vào tay nước láng giềng Liên bang Nga hai năm trước đây. Đó là một lời cảnh tỉnh.
Tháng trước, Tổng thống sắp mãn nhiệm Benigno Aquino cho biết, chính phủ của ông đã chi 58,43 tỉ peso cho hiện đại hóa các lực lượng vũ trang, vượt tổng mức chi tiêu quốc phòng của 3 người tiền nhiệm trong quá khứ 31,75 tỉ peso.
Kết quả là không quân Philippines đã có 3 máy bay chiến đấu mới FA-50, 3 máy bay vận tải C-130, 3 chiếc 295C, 18 máy bay SF-260TP, 8 chiếc trực thăng đa năng Bell-412, 8 trực thăng vũ trang tấn công AW-109E.
Chính phủ Nhật Bản cũng đã đồng ý cho Philippines thuê 5 máy bay rời phục vụ biên chế cho hải quân Philippines tuần tra trên Biển Đông.
