Phòng chống ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn mùa nắng nóng

10/06/2014 07:43
Hồng Anh
(GDVN) - Hiện nay, có hơn 200 bệnh lây truyền qua thực phẩm, trong đó một tỷ lệ không nhỏ là các bệnh gây ra do các loài vi khuẩn.

Thông tin từ Cục An toàn thực phẩm (ATTP - Bộ Y) tế cho biết, ngộ độc thực phẩm và bệnh truyền qua thực phẩm do vi khuẩn là khái niệm để chỉ 1 nhóm bệnh gây ra do các loài vi khuẩn (Bacteria) hoặc độc tố của chúng, xâm nhập, lây truyền và gây ra bệnh lý chủ yếu tại đường tiêu hóa. Nhóm bệnh này có những tên gọi khác như “Nhiễm khuẩn - nhiễm độc thức ăn” hay “Nhiễm trùng - nhiễm độc do ăn uống”.

Ngộ độc thực phẩm và bệnh truyền qua thực phẩm do vi khuẩn là nhóm bệnh khá phổ biến, liên quan chặt chẽ đến phong tục, tập quán ăn uống, thường xuất hiện dưới dạng bệnh riêng lẻ, các vụ dịch nhỏ hay trung bình với hàng chục hoặc hàng trăm người mắc, rất ít khi gặp dịch lớn. Tỷ lệ mắc bệnh khá cao, nhưng tỷ lệ tử vong thường thấp.

Ảnh minh họa.
Ảnh minh họa.

Hiện nay, có hơn 200 bệnh lây truyền qua thực phẩm, trong đó 1 tỷ lệ không nhỏ là các bệnh gây ra do các loài vi khuẩn. Ngộ độc thực phẩm và bệnh truyền qua thực phẩm do vi khuẩn rất phổ biến ở các cộng đồng dân cư có đời sống dân cư khó khăn, trình độ vệ sinh xã hội thấp, phong tục tập quán liên quan tới ăn uống, sử dụng nước sinh hoạt, vệ sinh chất thải của người và động vật chứa đựng nhiều yếu tố nguy cơ truyền bệnh. Đây cũng là nhóm bệnh hoàn toàn có thể chủ động trong phòng chống bằng các biện pháp đặc hiệu và tuân thủ các quy chuẩn kỹ thuật về ATTP trong sản xuất, kinh doanh thực phẩm và thực hành ATTP của cộng đồng.

Các bệnh lý thường gặp do nhiễm khuẩn - nhiễm độc thức ăn: bệnh tả, bệnh viêm ruột - dạ dày, bệnh viêm cấp tiểu - đại tràng do vi khuẩn và độc tố ruột, bệnh viêm dạ dày - tiểu tràng cấp và nhiễm độc toàn thân do ngoại độc tố tụ cầu vàng, bệnh nhiễm độc tố độc thịt gây viêm dạ dày, ruột  và nhiễm độc cơ quan thần kinh và toàn thân, bệnh viêm dạ dày - ruột kiểu tả hoặc tiêu chảy có hội chứng lỵ, hội chứng viêm ruột, viêm não, màng não hay nhiễm khuẩn huyết.

Nguyên tắc và biện pháp trong dự phòng và xử lý ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn

- Thực hiện vệ sinh môi trường, vệ sinh nguồn nước, vệ sinh chất thải, rác thải; vệ sinh nhà ăn, nhà bếp, cơ sở chế biến, cơ sở giết mổ, bảo quản thực phẩm; vệ sinh cá nhân đặc biệt là vệ sinh bàn tay;

- Sử dụng hóa chất diệt khuẩn phù hợp, đúng lúc, đúng liều lượng và không được lạm dụng. Kết hợp các phương pháp diệt khuẩn vật lý, cơ học, sinh học.

- Thực hiện “10 nguyên tắc vàng chế biến thực phẩm an toàn” hoặc áp dụng “5 chìa khóa an toàn thực phẩm” của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo.

- Dự phòng đặc hiệu với một số tác nhân vi khuẩn gây ra ngộ độc thực phẩm, bệnh truyền qua thực phẩm có vắc-xin phòng bệnh khá hiệu quả như Vibrio cholerae hay Shigella.

- Giáo dục, tuyên truyền thường xuyên nhằm nâng cao hiểu biết và kỹ năng thực hành ATTP có liên quan đến ngộ độc thực phẩm. Ưu tiên giáo dục chuyển đổi hành vi ở nhóm người có nguy cơ cao bị ngộ độc thực phẩm và bệnh truyền qua thực phẩm.

Xử lý khi có ngộ độc thực phẩm

1. Khi phát hiện hoặc nghi ngờ bị ngộ độc thực phẩm, phải đình chỉ việc sử dụng thực phẩm nghi ngờ và niêm giữ toàn bộ thức ăn đó lại (kể cả chất nôn, phân, nước tiểu…) để xác minh, báo ngay cho cơ quan y tế gần nhất đến xử trí kịp thời hoặc đưa người bị ngộ độc đi bệnh viện.

2. Vệ sinh, tẩy uế khu vực có chất nôn, phân, nước tiểu của người bị ngộ độc thực phẩm và thực hiện chế độ cách ly nghiêm ngặt đề phòng sự lây lan của dịch bệnh.

3. Thực hiện các biện pháp diệt ruồi, nhặng, gián, chuột… và các hướng dẫn vệ sinh phòng chống dịch bệnh theo chỉ đạo của ngành y tế.

Hồng Anh