TS Đinh Xuân Thảo, Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp - Ủy ban Thường vụ Quốc hội, từng khẳng định chính quyền huyện Tiên Lãng đã sai khi thu hồi đất của ông Đoàn Văn Vươn tại xã Vinh Quang ngay từ khi vụ việc mới xảy ra. Nay ông tiếp tục có những bình luận về vụ việc dưới góc độ luật pháp

* Phóng viên: Ông nhìn nhận vụ Tiên Lãng đã được giải quyết như thế nào sau khi Thủ tướng Chính phủ đã có kết luận?

Vấn đề ở đây không phải là chúng ta quá “hổng” pháp luật về đất đai mà do việc hiểu không đầy đủ hoặc cố tình hiểu sai của chính quyền địa phương.

* Thủ tướng đã có chỉ đạo xem xét các tình tiết giảm nhẹ cho ông Vươn và Bộ Công an cũng đang xem xét việc thay đổi tội danh “giết người” mà ông Vươn bị khởi tố... Là nhà nghiên cứu luật pháp, ý kiến của ông về việc này thế nào?

- Theo tôi, vấn đề hết sức quan trọng để xem xét tình tiết giảm nhẹ cho ông Đoàn Văn Vươn và người thân đó là việc phản kháng này là phòng vệ khi trước đó có dấu hiệu sẽ thực hiện cưỡng chế và người bị cưỡng chế cho rằng việc cưỡng chế không đúng. Tất nhiên, theo quy định pháp luật thì đây không được xem là phòng vệ, tự vệ nhưng cơ quan pháp luật cần xác định rõ việc này xuất hiện từ ý thức chủ quan của người bị cưỡng chế đang trong tình trạng bị kích động nhất thời trước quyết định sai trái của chính quyền nên họ không sáng suốt và không có cách nào khác để bảo vệ dẫn đến hành vi tự vệ.

Tôi cho rằng đối với trường hợp của ông Vươn, cơ quan pháp luật cần xác định “gốc”, logic hay nói cách khác là nguyên nhân sâu xa dẫn đến hành vi phản kháng. Hơn nữa, Thủ tướng đã có chỉ đạo xem xét các tình tiết giảm nhẹ thì việc nhìn vụ việc một cách toàn diện, đa chiều là hết sức cần thiết. Nguyên Chủ tịch nước - Đại tướng Lê Đức Anh cũng nói việc người dân bị dồn vào chân tường nhiều khi họ có những hành động mạnh mẽ đối kháng lại sự trấn áp. Vì thế, cần xem xét hành vi sai trái của ông Vươn là lỗi hỗn hợp mà luật pháp cũng quy định.