Thủ tướng Chính phủ vừa có chỉ thị về việc tăng cường hiệu lực thực thi chính sách, pháp luật về khoáng sản.

Chỉ thị nêu rõ, hiện nay công tác quản lý nhà nước về khoáng sản vẫn còn một số hạn chế như chưa kiểm soát chặt chẽ sản lượng khoáng sản thực tế và tổn thất khoáng sản trong khai thác; một số địa phương, việc quyết định chủ trương đầu tư, xây dựng các cơ sở chế biến khoáng sản không gắn với nguồn nguyên liệu; nhiều khu vực khai thác khoáng sản tác động xấu đến môi trường sinh sống của người dân và cảnh quan nhưng chưa được khắc phục triệt để, đặc biệt là việc khai thác cát, sỏi ở lòng sông, cửa sông, ven biển chưa được quản lý chặt chẽ, gây bức xúc trong dư luận xã hội; khai thác, buôn bán, vận chuyển, xuất khẩu khoáng sản trái phép vẫn còn diễn ra.

Một bãi khai thác cát ven sông Hồng. ảnh minh họa. Ngọc Quang

Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài nguyên và Môi trường khẩn trương ban hành quy định kỹ thuật thăm dò cát, sỏi lòng sông theo hướng đơn giản, phù hợp với thực tế; hướng dẫn hồ sơ, thủ tục đăng ký khối lượng cát thu hồi trong quá trình nạo vét, khơi thông luồng lạch; đẩy mạnh điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước, vốn vay ODA của Chính phủ và nguồn vốn “xã hội hóa” của tổ chức, cá nhân theo Quy hoạch đã được phê duyệt.

Đồng thời tăng cường thanh tra, kiểm tra chấp hành pháp luật về khoáng sản theo thẩm quyền; thanh tra trách nhiệm đối với các tổ chức hành chính và người đứng đầu trong quản lý nhà nước về khoáng sản; xử lý nghiêm các vi phạm pháp luật về khoáng sản và bảo vệ môi trường; chỉ đạo Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam phối hợp với Cơ quan thuế các cấp kiểm soát chặt chẽ sản lượng khai thác khoáng sản thực tế của các tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản.

Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường rà soát các quy hoạch khoáng sản thuộc thẩm quyền đã phê duyệt, trình Thủ tướng Chính phủ bổ sung, điều chỉnh theo quy định; tổ chức thẩm định công nghệ các dự án chế biến khoáng sản theo thẩm quyền.

Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Công Thương rà soát quy hoạch khoáng sản làm vật liệu xây dựng, nguyên liệu xi măng đã phê duyệt, trình Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh theo quy định; tổ chức thẩm định công nghệ các dự án chế biến khoáng sản theo thẩm quyền; chủ trì xây dựng, ban hành các tiêu chuẩn, quy chuẩn về mức độ chế biến cho khoáng sản làm vật liệu xây dựng phù hợp với thực tiễn.

Thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường, UBND cấp tỉnh liên quan kiểm tra việc trồng rừng thay thế đối với các diện tích đã chuyển mục đích để khai thác khoáng sản, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân không thực hiện; tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý đối với các đơn vị khai thác, nạo vét, khơi thông luồng gây sạt lở bờ sông, đe dọa an toàn đê điều; phối hợp với UBND cấp tỉnh liên quan có giải pháp phòng, chống và khắc phục có hiệu quả tình trạng sạt lở bờ sông.

UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khẩn trương rà soát, điều chỉnh quy hoạch khoáng sản thuộc thẩm quyền theo quy định của Luật khoáng sản; hoàn thành dứt điểm việc khoanh định, phê duyệt khu vực cấm, tạm thời cấm hoạt động khoáng sản trong năm 2015.

Không quy hoạch thăm dò, khai thác cát, sỏi lòng sông thuộc diện tích các khu vực nạo vét, khơi thông luồng hàng hải, luồng đường thủy nội địa quốc gia đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt; đăng ký khối lượng cát thu hồi trong diện tích các dự án nạo vét, khơi thông luồng theo quy định của Luật khoáng sản.

UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương xây dựng phương án bảo vệ khoáng sản chưa khai thác trên địa bàn, trong đó quy định rõ trách nhiệm người đứng đầu chính quyền các cấp, đặc biệt là cấp xã; chủ động xây dựng cơ chế phối hợp trong bảo vệ khoáng sản chưa khai thác với địa phương liên quan ở khu vực giáp ranh; kiểm tra, giám sát UBND cấp dưới trong công tác quản lý nhà nước về khoáng sản.