Sự thật đằng sau vẻ rầu rĩ của cha đẻ Lê Văn Luyện

LTS: Dù phiên tòa xét xử sơ thẩm và phúc thẩm Lê Văn Luyện đã kết thúc nhưng tôi thực sự bị ấn tượng bởi gương mặt bị cáo Lê Văn Miên (bố của Lê Văn Luyện) trong những lần hầu tòa.  Khuôn mặt ấy có nhiều nét rất giống với Lê Văn Luyện song từ đầu đến cuối phiên tòa, gương mặt ấy chỉ biểu lộ một trạng thái, ấy là rầu rĩ.

Với tâm lý của người Việt Nam – vốn vị tình hơn vị lý, chúng tôi đã cố gắng đi tìm câu trả lời cho sự biểu cảm ấy, câu trả lời cho con đường dẫn đến phạm tội của bị cáo này. Và hơn ai hết, chúng tôi tin rằng những người nghiên cứu về tâm lý tội phạm hẳn sẽ có câu trả lời cho những băn khoăn trên.
Vì lẽ đó, chúng tôi đã tìm đến GS.TS Trương Công Am, Trưởng Bộ môn Tâm lý tội phạm, Học viện An ninh nhân dân (Bộ Công an). Đây cũng chính là người đã phân tích tâm lý của Nguyễn Đức Nghĩa – hung thủ trong vụ án xác chết không đầu ở khu đô thị Nam Trung Yên (Hà Nội) trước đó.

Bị cáo Lê Văn Miên lầm lũi ngồi cạnh con trai và cháu

Trong buổi trao đổi với Phóng viên Giáo dục Việt Nam, ông Am nói: “Tâm lý của tất cả các người làm cha làm mẹ đều hi vọng vào con cái. Dù nó có xấu có tốt thì cũng là con mình. Đứa con mà nó đã lầm lỡ như thế thì việc các bậc bố mẹ nghẹn ngào mà không nói lên lời cũng đúng. Bây giờ nhiều ông bố bà mẹ chỉ biết khóc thôi, nói những lời lặp đi lặp lại như “như thế là nó giết tôi rồi, bêu xấu tôi rồi, hại đời tôi rồi… Đó là tâm lý chung của nhiều bậc làm cha, làm mẹ.

Tình trạng của ông Miên là tình trạng đau khổ, dằn vặt trước lỗi lầm quá lớn của con. Có lẽ ông ấy chỉ biết im lặng trong hoàn cảnh mọi người dân đều lên án mạnh mẽ hung thủ đã gây ra vụ thảm sát cướp vàng như vậy. Bình thường một người che giấu tội phạm thì khác, còn ở đây, ông Miên che giấu tội phạm là con mình. 

Trong trường hợp này, tôi tin nhiều người sẽ làm như ông ấy. Vì đó là tội của Lê Văn Luyện là quá nặng. Giả thử như Luyện chỉ ăn trộm, ăn cắp hoặc gây thương tích cho ai đó thì ông Miên có thể không che giấu, có thể dẫn Luyện ra đầu thú tại cơ quan công an nhưng ở đây, Luyện đã phạm tội quá nặng. 

Tôi nghĩ rằng trước khi quyết định che giấu cho con thì ông ấy cũng có đấu tranh tư tưởng, có thể là ông ấy biết luật và hiểu việc che giấu đó là vi phạm pháp luật nhưng đứng trước sinh mệnh của con ông ấy với tội của ông ấy thì ông ấy chấp nhận việc phạm tội để che giấu cho con ông ấy. 

Tôi nghĩ là như vậy bởi vì người làm cha đặt tình phụ tử  lên trên tất cả thì ông ấy sẽ bất chấp để làm việc phạm pháp: che giấu con mình. Khi quyết định phạm tội vì con, ông ấy cũng có suy nghĩ là con ông sẽ trốn thoát được. Và trong trường hợp có thể làm lại thì tôi nghĩ ông ấy vẫn sẽ làm như vậy”, ông Am phân tích.

Theo ông Am: “Trước vành móng ngựa, hẳn là ông ấy cũng không đắn đo về tội do ông ấy phạm phải với sinh mệnh của đứa con đâu. Ông ấy có thể nói những lời nào đó xin tha thứ hoặc xin giảm nhẹ… chứ ông ấy sẽ không ân hận về hành vi đã bao che cho con mình dù vẫn nói là: “Do không hiểu biết pháp luật”. Đó chỉ là cách nói để bào chữa cho mình để nhẹ tội đi vì một người biết pháp luật mà vẫn cố ý phạm tội thì tội sẽ nặng hơn.

Về khách quan tôi đánh giá hành động của ông Miên là vi phạm pháp luật và không thể chấp nhận được. Nhưng xét về góc độ đạo đức, xét về góc độ cha con thì chắc là tòa đã cân nhắc đến vấn đề này. Bởi vì người Á Đông không giống người châu Âu: vị tình hơn vị lý. Thậm chí trong rất nhiều trường hợp luật quy định cha, con không buộc phải làm chứng để chống lại người kia.

TOÀN CẢNH PHIÊN XỬ PHÚC THẨM LÊ VĂN LUYỆN

Ông ấy lo cho con nhiều hơn. Và cũng có thể, ông Miên cũng không biết pháp luật mọt cách rõ rệt. Tôi nghĩ ông Miên đã hành động theo bản năng nhiều hơn là theo lý trí: che giấu cho con. Và đến giờ ông ấy chắc cũng chưa thấm thía cái tội của ông ấy đâu.  Vì chỉ có mấy năm tù với ông ấy làm để cho con trai trốn thoát được thì ông ấy vẫn chấp nhận”, chuyên gia tâm lý tội phạm này nói.

Điểm nóng
VỤ ÁN LÊ VĂN LUYỆN	Chùm ảnh: Toàn cảnh phiên phúc thẩm xét xử Lê Văn Luyện
Cháu Bích vẫn chưa biết bố mẹ và em gái đã chết	Lê Văn Luyện bị hành hung tại tòa phúc thẩm, 2 người bị bắt
Bà nội Lê Văn Luyện: Vụ án này phải có ai giúp sức, đứng sau Luyện	Video: Tuyên án Lê Văn Luyện và các bị cáo phiên phúc thẩm
10 điểm nghi vấn gia đình bé Bích đòi làm rõ khi xử Luyện ngày 30.3	Vì sao hành trình hoàn lương của Lê Văn Luyện vô cùng khó?

Những sự kiện nổi bật
VỤ CƯỠNG CHẾ Ở HẢI PHÒNG	HIỆN TƯỢNG ĐINH LA THĂNG
Hình ảnh mới nhất về cuộc sống của người thân ông Đoàn Văn Vươn	"Hãy chỉ ra những lợi ích từ đề xuất thu phí, thưa Bộ trưởng Thăng"
HÌNH ẢNH ẤN TƯỢNG	"Đây là lần cuối cùng tôi gửi tâm thư tới ngài, thưa Bộ trưởng Thăng"
Hình ảnh hài hước chỉ có ở Việt Nam: Những nụ cười răng sún	Một PGS.TS "mổ phanh" đề xuất thu phí của Bộ trưởng Thăng
Chùm ảnh: Kỳ bí suối cá thần có một không hai ở Việt Nam (P1)	Kế lạ gửi Bộ trưởng Thăng: Thu 300.000 đồng mỗi lần trông xe

Tuệ Minh