Trung Quốc "mất" Jang Song-thaek, vẫn phải chấp nhận cuộc thanh trừng

Tiến sĩ Leonid Petrov từ đại học Quốc gia Úc.

Bưu điện Hoa Nam ngày 12/12 dẫn lời giới chuyên gia phân tích, Trung Quốc đã bị mất "chìa khóa đối thoại với Bắc Triều Tiên" khi Phó Chủ tịch Quân ủy trung ương Jang Song-thaek, một người thân Bắc Kinh vừa bị lật đổ, nhưng có thể Trung Quốc vẫn phải chấp nhận hoạt động siết chặt quyền lực của Kim Jong-un nhằm ổn định đồng minh thất thường nhưng lại sở hữu vũ khí hạt nhân. Jang Song-thaek được xem như nhân vật số 2, Nhiếp chính vương và là cầu nối quan trọng giữa Bắc Kinh với Bình Nhưỡng. Trong khi Bắc Kinh quan tâm và theo dõi sát sao từng diễn biến cuộc thanh trừng trên chính trường Bình Nhưỡng với mối quan tâm đặc biệt, Trung Quốc sẽ được hưởng lợi nếu cuối cùng Kim Jong-un củng cố quyền lực thành công, bởi sự bấp bênh của chính quyền Bắc Triều Tiên không phải điều Trung Quốc muốn nhìn thấy. Ông Jang Song-thaek 67 tuổi từng 3 lần đi thăm Trung Quốc trong 2 năm 2010, 2011 và là người đứng đầu Ủy ban Đầu tư - liên doanh có nhiệm vụ thu hút vốn nước ngoài, chủ yếu từ Trung Quốc. Đồng thời, Jang Song-thaek còn phụ trách hoạt động xuất khẩu khoáng sản của Bắc Triều Tiên mà hơn một nửa là sang Trung Quốc. Ông bị cáo buộc là bán rẻ khoáng sản cho nước ngoài.

Jang Song-thaek và Hồ Cẩm Đào tại Bắc Kinh.

"Tôi nghĩ rằng sự kiện này sẽ ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa Trung Quốc với Bắc Triều Tiên, bởi vì mọi người đều biết Jang Song-thaek có mối quan hệ chặt chẽ với chính phủ Trung Quốc và là người phụ trách các hoạt động hợp tác kinh tế Trung - Triều", Sái Kiện, một chuyên gia về Triều Tiên từ đại học Phúc Đán, Thượng Hải nhận xét. "Các dự án phát triển chung của Trung Quốc với Bắc Triều Tiên và kế hoạch thu hút vốn đầu tư nước ngoài của Bình Nhưỡng sẽ phải đối mặt với khó khăn trong một thời gian, điều này không thể tránh khỏi", Cheong Seong-chang từ Viện Sejong Hàn Quốc cho biết. Tuy nhiên Leonid Petrov, một chuyên gia về Bắc Triều Tiên tại đại học Quốc gia Úc nói rằng bất kỳ sự không chắc chắn nào trong ngắn hạn sẽ được che khuất bởi những lợi ích đối với Trung Quốc trong khu vực, trong đó sự ổn định của Bắc Triều Tiên là một bức tường thành giúp Bắc Kinh chống lại ảnh hưởng của quân đội Mỹ ở châu Á. "Mục tiêu của Trung Quốc là giữ cho khu vực này không có sự can thiệp của Mỹ, Bắc Triều Tiên là tai mắt, "kẻ giữ cửa" hoàn hảo của Bắc Kinh", Petrov nhận định. "Ngay sau khi Mỹ, Hàn Quốc và Nhật Bản kích hoạt các hoạt động an ninh của họ là Bắc Triều Tiên bắt đầu báo động. Trung Quốc không cần phải động tay bởi vì Bình Nhưỡng đã làm công việc giữ chân lực lượng quân sự Mỹ - Hàn Quốc - Nhật Bản tại khu vực", học giả này nói thêm. "Vì vậy, tôi cho rằng Bắc Triều Tiên vẫn là đồng minh rất có giá trị đối với Trung Quốc, bất chấp tất cả những rắc rối Bình Nhưỡng đã gây ra cho Bắc Kinh".

Hồng Thủy (Nguồn: SCMP)