 |
| Có bình luận cho rằng: Không có Ukraine thì không có thành tựu quốc phòng của Trung Quốc hiện nay (ảnh nguồn báo Hoàn Cầu, TQ) |
Trong mấy ngày gần đây, tình hình Ukraine có sự đảo ngược to lớn, Tổng thống Ukraine Yanukovych bị cách chức, phe đối lập bắt đầu hoan hô thắng lợi và tích cực chuẩn bị để lên nắm quyền.
Sự bất ổn chính trị phải chăng sẽ tạo ra tác động to lớn đối với tổ hợp công nghiệp quân sự - một trong những ngành quan trọng nhất của nước này, quan hệ mua bán vũ khí giữa Ukraine với các nước như Trung Quốc, Nga, Ấn Độ, Pakistan phải chăng sẽ bị ảnh hưởng?
Chuyên gia Trung Quốc tự tin cho rằng, giữa Trung Quốc-Ukraine không tồn tại xung đột về lợi ích thực tế, lâu dài và chiến lược, cho nên đảng phải nào ở Ukraine lên cầm quyền đều sẽ không có ảnh hưởng lớn lắm đối với hợp tác hai nước.
 |
| Máy bay vận tải cỡ lớn Y-20 Trung Quốc |
Hợp tác công nghiệp quốc phòng Trung Quốc-Ukraine ngoài chương trình lớn có ý nghĩa tiêu chí là chuyển nhượng tàu sân bay Varyag, trên các phương diện như hệ thống động lực của máy bay, tàu chiến, xe tăng, đặc biệt là các loại động cơ, hợp tác tương đối mật thiết.
Có nhà phân tích cho rằng, cho đến nay, Ukraine đã xuất khẩu cho Trung Quốc khoảng 30 loại công nghệ quân sự, trong đó có các trang bị then chốt như hệ thống động lực liên quan tới sử dụng cho tàu sân bay và tàu chiến cỡ lớn, thiết kế tàu vận tải cỡ lớn, máy bay huấn luyện cao cấp siêu âm, động cơ xe tăng, tên lửa không đối không và động cơ máy bay trực thăng hoạt động ở vùng núi cao nguyên.
Tờ "Kanwa Defense Review" Canada cho rằng, vào thập niên 90 của thế kỷ trước, Trung Quốc nhập khẩu tua-bin chạy ga UGT-25000 của một tổ hợp thiết kế - nghiên cứu khoa học - sản xuất máy móc Ukraine, nhưng khi đó không chuyển nhượng công nghệ.
Sau khi bước vào thế kỷ 21, do kinh tế vô cùng khó khăn, Ukraine cuối cùng đồng ý chuyển nhượng toàn bộ công nghệ. Có chuyên gia quốc phòng phương Tây cho rằng, chuyên gia Ukraine đã tham gia công tác thiết kế tàu "Aegis Trung Hoa".
 |
| Tên lửa cá nhân của Trung Quốc |
Phó chủ nhiệm Trung tâm đánh giá chiến lược quốc tế Mỹ Richard D. Fisher từng đưa ra một bản báo cáo mang tên "Trao đổi kỹ thuật quân sự quốc tế và xây dựng hiện đại hóa của Quân đội Trung Quốc" đệ trình lên Quốc hội Mỹ.
Trong báo cáo, Fisher đã đưa ra một danh sách, đặc biệt điểm danh một số đơn vị công nghiệp quân sự Ukraine có trao đổi chặt chẽ với Trung Quốc, đứng đầu là Cục thiết kế các thiết bị radar đặc biệt của Ukraine.
Đây là một tập đoàn doanh nghiệp tổng hợp cỡ lớn của Ukraine, chuyên nghiên cứu phát triển, sản xuất các thiết bị vô tuyến điện phức tạp và thiết bị có công dụng đặc biệt. Bản thân radar Kolchuga do cục này thiết kế không phát ra tín hiệu điện từ, radar này thông qua tiếp nhận tín hiệu bức xạ điện từ của mục tiêu để dò tìm mục tiêu, nhằm đúng vào máy bay tàng hình của Mỹ.
Tờ "Tin tức Quốc phòng" Mỹ cho rằng, sau khi nhập khẩu radar Kolchuga của Ukraine, nghiên cứu và phát triển công nghệ chống tàng hình của Trung Quốc đã có bước tiến nhanh chóng, điều này có thể tạo ra mối đe dọa nghiêm trọng cho máy bay chiến đấu tàng hình Mỹ.
Theo tiết lộ của tạp chí Nga, Công ty xuất khẩu công nghệ đặc biệt Ukraine thiết lập văn phòng đại diện tại các khu vực như Bắc Kinh, Islamabad, Bangkok, trực tiếp phụ trách công tác thương mại xuất nhập khẩu vũ khí. Tại Triển lãm hàng không Chu Hải năm 2012, gian hàng của Công ty xuất khẩu công nghệ đặc biệt Ukraine đã thu hút sự quan tâm của Trung Quốc.
 |
| Máy bay chiến đấu J-20 sơn màu tàng hình |
Công ty xuất khẩu công nghệ đặc biệt Ukraine và nhiều đại diện công ty của Trung Quốc đã tiến hành hội đàm về vấn đề hợp tác, trong đó gồm có sửa chữa hộp số và động cơ trực thăng, thực hiện hợp đồng cung cấp linh kiện máy bay vận tải IL-76, đào tạo chuyên gia sửa chữa và sử dụng, cung cấp linh kiện trang bị hàng không cho Trung Quốc.
Theo bài báo, công ty này cũng đã ký hợp đồng với Trung Quốc chế tạo 4 tàu đổ bộ đệm khí cỡ lớn Zubr, chiếc đầu tiên đã bàn giao cho Trung Quốc.
Thực lực của Ukraine không thể coi nhẹ
Thực lực công nghiệp quốc phòng Ukraine vì sao mạnh như vậy? Bài báo cho biết, Ukraine đã kế thừa khoảng 35% năng lực công nghiệp quốc phòng của thời đại Liên Xô, trừ máy bay chiến đấu cỡ lớn tốc độ cao, hầu như tất cả các loại hình vũ khí đều có thể tìm được trong danh sách sản xuất vũ khí của họ (thậm chí có cả tên lửa xuyên lục địa), thế cho nên được bên ngoài gọi là "nước Nga nhỏ".
Sau khi độc lập năm 1991, Ukraine vượt lên trở thành nước xuất khẩu vũ khí lớn thứ sáu trên thế giới, hiện nay duy trì quan hệ hợp tác với trên 50 quốc gia. Năm 2013, Ukraine còn giành được hợp đồng xuất khẩu vũ khí bọc thép có trị giá lớn, bán 121 xe bọc thép bánh lốp BTR-3E1 và 50 xe tăng Oplot-M cho Thái Lan, quốc gia luôn lấy vũ khí kiểu Mỹ làm chính.
 |
| Xe tăng MBT-2000 Trung Quốc lệ thuộc động cơ Ukraine |
Theo thống kê, từ năm 1992 đến năm 2013, kim ngạch xuất khẩu vũ khí của Ukraine trên 7 tỷ USD, đối tượng tiêu thụ chủ yếu là Pakistan, Trung Quốc.
Chính trường thay đổi sẽ ảnh hưởng đến thương mại vũ khí với Trung Quốc?
Đối với ảnh hưởng gây ra bởi sự thay đổi chính trường của Ukraine, nhà nghiên cứu Khương Nghị, Viện Khoa học xã hội Trung Quốc cho rằng, Ukraine không có xung đột lợi ích hiện thực với Trung Quốc, cũng không có xung đột về lợi ích lâu dài và lợi ích chiến lược.
Khương Nghị nói: Bất cứ một đảng phái nào lên cầm quyền đều phải phát triển kinh tế, trong khi đó công nghiệp quốc phòng là lĩnh vực tương đối có sức cạnh tranh quốc tế của Ukraine, ý thức hệ và sự thiên kiến chính trị sẽ không có ảnh hưởng quá nhiều đến chương trình hợp tác đã ký kết và hợp tác kinh tế thương mại tương lai giữa hai nước Trung Quốc-Ukraine.
Có phân tích cho rằng, cho dù hợp tác trong tương lai bị ảnh hưởng, Trung Quốc cũng không nhất thiết phải lo ngại. Tờ "Kanwa Defense Review" Canada cho rằng, công nghiệp quốc phòng Ukraine nhiều năm không có sản phẩm mới, cơ bản là "chơi đồ cũ", "tại Triển lãm hàng không Ukraine năm 2002, đoàn đại biểu quân sự Trung Quốc rất khổng lồ; trong khi đó, tại Triển lãm hàng không Ukraine năm 2012, người Trung Quốc rất ít".
 |
| Máy bay huấn luyện L-15 Trung Quốc |
Bài báo cho rằng, mấy năm qua, ngoài mua sắm động cơ phản lực AI-222-25/25F dùng để trang bị cho máy bay huấn luyện cao cấp L-15, 4 tàu đệm khí lớp Zubr và đầu dẫn radar bán chủ động 9B1101K, Trung Quốc hầu như không còn mua đồ gì khác của Ukraine.