Ukraine và phe ly khai ngừng bắn, hy vọng ký kết thỏa thuận hòa bình

05/09/2014 06:41
Nguyễn Hường
(GDVN) - Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko và các lãnh đạo lực lượng ly khai ở miền Đông cho biết họ sẽ ngừng bắn kể từ ngày 5/9.

Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko và các lãnh đạo lực lượng ly khai ở miền Đông cho biết họ sẽ ngừng bắn kể từ ngày 5/9 với điều kiện cả hai bên sẽ cùng tham gia ký kết một kế hoạch hòa bình mới nhằm chấm dứt chiến sự ở khu vực này.

Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko (giữa) tại Hội nghị thượng đỉnh NATO ngày 4/9/2014.
Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko (giữa) tại Hội nghị thượng đỉnh NATO ngày 4/9/2014. 

Bước đột phá này được đưa ra một tuần sau khi lực lượng ly khai giành được những chiến thắng mạnh mẽ trong cuộc phản công chống lại lực lượng chính phủ mà phương Tây tin rằng do Nga hỗ trợ. 

Phát biểu bên lề hội nghị thượng đỉnh NATO ở xứ Wales ông Poroshenko cho biết, thỏa thuận ngừng bắn là điều kiện để tiến hành cuộc họp thảo luận về kế hoạch hòa bình dài hạn tại Minsk vào ngày 5/9 giữa đặc phái viên Ukraine, Nga, châu Âu và cơ quan giám sát an ninh OSCE.

Lực lượng ly khai cho biết họ sẽ ủng hộ kế hoạch này nếu kế hoạch hòa bình do Tổng thống Nga Vladimir Putin đề xuất được ký kết, nhưng vẫn bày tỏ thái độ hoài nghi đối với thiện chí trên của Kiev. Oleg Tsaryov, một quan chức cấp cao của phe ly khai nói với Reuters rằng, phe này sẽ yêu cầu một số điều khoản bảo lãnh cho thỏa thuận ngừng bắn từ phía chính phủ, "bởi vì trong quá khứ Tổng thống Poroshenko đã không tôn trọng một số lệnh ngừng bắn".

Alexander Zakharchenko, người đứng đầu chính quyền Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng cho biết, lực lượng chính phủ Ukraine vẫn bắn phá thành phố này 15 phút trước khi ông Poroshenko công bố kế hoạch ngừng bắn.

Thỏa thuận ngừng bắn đến một ngày sau khi Tổng thống Putin công bố kế hoạch gồm 7 điều nhằm kết thúc chiến sự ở miền Đông Ukraine và thúc đẩy viện trợ, tái thiết khu vực này. 

Động thái này đã khiến các nhà lãnh đạo EU quyết định sẽ tạm dừng ban hành các biện pháp trừng phạt mới chống lại Moscow. Tuy nhiên, Tổng thống Pháp đã cảnh báo thêm rằng các biện pháp trừng phạt mới sẽ khởi động nếu không đạt được thỏa thuận ngừng bắn vào ngày 5/9.

Phản ứng trước động thái trên, Ngoại trưởng Đức Frank-Walter Steinmeier bày tỏ lạc quan cho rằng tình hình ở miền Đông Ukraine có thể sẽ được hạ nhiệt. 

Tín hiệu trái ngược nhau

Trong vài ngày qua đã thấy các tín hiệu trái ngược nhau từ Moscow và Kiev. Ban đầu, Tổng thống Putin đã đưa ra một số tuyên bố được phương Tây mô tả là hiếu chiến trước khi đề xuất kế hoạch hòa bình và thảo luận về nó qua điện thoại với ông Poroshenko.

Đoàn xe tăng Ukraine di chuyển ở Donetsk.
Đoàn xe tăng Ukraine di chuyển ở Donetsk. 

Các nhà lãnh đạo Ukraine hôm thứ Tư đã hé lộ về một thỏa thuận ngừng bắn trên trang web của mình, nhưng sau đó nó lại tiếp tục lên án Moscow. 

Thủ tướng Ukraine Arseny Yatseniuk sau đó chế giễu kế hoạch hòa bình của ông Putin là "lừa dối" và nói rằng mục đích thực sự của nhà lãnh đạo này là "tiêu diệt Ukraine, khôi phục lại Liên Xô".

Ukraine trước đó đã từ chối thảo luận bất kỳ thỏa thuận chính trị với quân nổi dậy, gọi họ là những kẻ khủng bố và con rối của Moscow. 

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã thảo luận về thỏa thuận ngừng bắn với các đối tác Pháp và Đức, và cáo buộc Washington đang cố gắng phá hoại tiến trình hòa bình mới ra đời.

Theo đề xuất hòa bình của ông Putin, lực lượng ly khai sẽ kiểm soát vùng lãnh thổ mà họ đã chiếm được. Trong khi đó, Kiev cho biết tuần trước rằng nước này đã cố gắng gia nhập NATO./.

Nguyễn Hường