TBT Nguyễn Phú Trọng: Nga luôn là đối tác quan trọng, trung thành nhất

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã tham gia cuộc phỏng vấn độc quyền với thông tấn Itar-tass vào đêm trước chuyến thăm chính thức nước Nga về triển vọng hợp tác kinh tế, chính trị giữa hai nước. 

Theo Itar-Tass, Việt Nam vẫn là đối tác và đồng minh lớn nhất của Liên Xô cũ và Nga ngày nay ở Đông Nam Á. Tuy nhiên, trong những năm gần đây đã có thêm nhiều cơ hội để tăng cường mối quan hệ đôi bên cùng có lợi. 

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam xin được chuyển tải nội dung cuộc phỏng vấn được thông tấn Itar-tass đăng tải trên trang web chính thức hôm 20/11.

Itar-Tass: Kính thưa Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, ngài mong đợi những kết quả gì từ chuyến thăm nước Nga sắp tới?

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: Quan hệ giữa Việt Nam và Nga có một lịch sử lâu dài do Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt nền móng đã được nhiều thế hệ lãnh đạo, nhân dân hai nước tiếp tục xây dựng và củng cố. Người dân Việt Nam luôn luôn biết ơn người dân Liên Xô và Nga đã dành những sự giúp đỡ chân thành và hiệu quả lớn trong công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc cũng như hỗ trợ chúng tôi trong giai đoạn xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay. 

Trong những năm gần đây, quan hệ Việt Nam và Nga bước vào một giai đoạn phát triển mới. Chuyến thăm chính thức Liên bang Nga sắp tới của tôi diễn ra trong bối cảnh quan hệ hợp tác chiến lược toàn diện Việt-Nga phát triển rực rỡ. Tôi tin tưởng rằng những thỏa thuận đạt được trên cơ sở tham vấn sắp tới sẽ cung cấp một động lực mới cho quan hệ song phương; giúp tiếp tục củng cố và nâng cao chất lượng, hiệu quả hợp tác song phương vì lợi ích của nhân dân hai nước; tăng cường hòa bình và thịnh vượng trong khu vực cũng như trên thế giới. 

Itar-Tass: Những chủ đề nào đồng chí dự định sẽ đề cập đến trong cuộc hội đàm với Tổng thống Vladimir Putin và chính phủ Nga?

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: Chúng tôi sẽ cùng Tổng thống Vladimir Putin và các nhà lãnh đạo khác của Nga đánh giá sự phát triển quan hệ song phương thời gian qua, trong đó bao gồm thảo luận về việc thực hiện các thỏa thuận đã đạt được ở mức cao nhất, sự tiến bộ trong việc thực hiện các dự án chung lớn. Chúng tôi cũng trao đổi về các biện pháp cụ thể giúp tăng cường quan hệ hợp tác Việt-Nga trên tất cả các lĩnh vực hợp tác - từ chính trị đến thương mại và hợp tác kinh tế, đầu tư, năng lượng, dầu khí, năng lượng hạt nhân, quốc phòng và an ninh.

Đồng thời, chúng tôi cũng sẽ thảo luận về các chủ đề khác như hợp tác giữa các khu vực của hai nước, tình hình của cộng đồng người Việt Nam tại Nga, mở rộng ngoại giao chung; trao đổi quan điểm về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, thảo luận về sự phối hợp giữa Nga với Việt Nam trên trường quốc tế.

Itar-Tass: Quan hệ với Nga có ý nghĩa gì với Việt Nam?

Itar-Tass hôm 12/11 đưa tin cho biết, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã mời Chủ tịch nước Trương Tấn Sang thăm Nga trong thời gian tới.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: Theo đuổi chính sách đối ngoại độc lập và đa phương trên cơ sở tự quyết; ước vọng hòa bình, hợp tác, phát triển và hội nhập quốc tế, chúng tôi luôn xem Nga là một trong những đối tác quan trọng và trung thành nhất của mình.

Từ khi thành lập quan hệ đối tác chiến lược vào năm 2001 và tiến tới quan hệ đối tác chiến lược toàn diện trong năm 2012, hợp tác song phương đang phát triển rất nhanh, tăng cả về chất lượng, bề rộng lẫn chiều sâu. Cả hai nước đều có sự hiểu biết chung về những gì chúng ta cần phải mở rộng giao lưu và duy trì đối thoại thường xuyên ở các cấp, trong khuôn khổ các diễn đàn song phương và đa phương. Điều này cho phép đánh giá được hiện trạng của mối quan hệ giữa hai nước và xây dựng các biện pháp để phát triển chúng hơn nữa, điều phối vị trí của nhau trên trường quốc tế. 

Itar-tass: Đồng chí đánh giá thế nào về vai trò và chức năng của cơ chế đối thoại thường xuyên giữa các nhà lãnh đạo của hai quốc gia về việc tăng cường và phát triển quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa Nga và Việt Nam?

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: Cơ chế tương tác thường xuyên và đối thoại giữa các nhà lãnh đạo của các nước nói chung và đặc biệt là giữa các nguyên thủ quốc gia có vai trò rất quan trọng trong việc tăng cường và phát triển hơn nữa quan hệ đối tác chiến lược toàn diện. Điều này cho phép nâng cao mức độ tin cậy chính trị, tăng cường hợp tác giữa các quốc gia, các chính phủ và quốc hội của hai nước. Tham vấn thường xuyên ở mức cao nhất sẽ cho động lực mạnh mẽ để thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực quan trọng mà chúng tôi hợp tác như: an ninh, quốc phòng, thương mại và nền kinh tế, năng lượng hạt nhân. 

Việc thực hành giao tiếp như vậy cho phép hài hòa các dự án hợp tác trọng điểm một cách kịp thời và hiệu quả, giúp hướng đến lợi ích của nhân dân hai nước, vì hòa bình, ổn định và phát triển trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương cũng như trên toàn thế giới.

Itar-Tass: Vào đầu năm 2015, hai nước sẽ tổ chức lễ kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Trong những lĩnh vực thiết lập quan hệ đối tác trong những năm qua, theo ý kiến ​​của đồng chí, thì lĩnh vực nào có sự tiến bộ nhất và lĩnh vực nào còn nhiều tiềm năng chưa được khai thác?

"Mức độ hợp tác Việt-Nga vẫn còn chưa xứng với tiềm năng và nguyện vọng của hai bên".

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: Trên phương diện tăng cường hợp tác và phát triển,  quan hệ chính trị song phương đã được đẩy lên tầm cao mới của sự tin tưởng lẫn nhau, cũng như phát triển rất tích cực và đạt được kết quả quan trọng trong hợp tác nhiều mặt ở các lĩnh vực như thương mại, kinh tế, năng lượng, quốc phòng, an ninh, giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, văn hóa và các lĩnh vực nhân đạo.

Thương mại song phương từ 300-400 triệu đô la mỗi năm trong những năm 1990, đã phát triển lên đến gần 4 tỷ USD trong năm 2013. Trong lĩnh vực nhiên liệu và năng lượng phức tạp, từ một công ty liên doanh Vietsovpetro giờ đã có thêm ba công ty liên doanh nữa đang hoạt động rất tốt ở Việt Nam gồm, Rusvietpetro, Vietgazprom và Gazpromviet.

Năng lượng tiếp tục là một lĩnh vực hợp tác truyền thống và rất có triển vọng hợp tác giữa hai nước. Hiện nay tại Việt Nam, Nga đang cung cấp hỗ trợ tài chính, công nghệ hiện đại và đạo tạo nhân lực cho dự án xây dựng nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của Việt Nam "Ninh Thuận 1".  

Hai nước cũng đã đạt được những kết quả tích cực trong việc tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực như khai thác mỏ, luyện kim, giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, không gian. Việt Nam và Nga đã thành lập một nhóm tư vấn cấp cao giúp thúc đẩy các dự án đầu tư ưu tiên để cung cấp một động lực nhằm mở rộng hơn nữa hợp tác đầu tư song phương.

Việt Nam và Nga thường xuyên thực hiện các hoạt động trong lĩnh vực giao lưu văn hóa, mở rộng hợp tác du lịch. Nga là một trong mười quốc gia hàng đầu về số lượng khách du lịch đến Việt Nam.

Bên cạnh thành tựu quan hệ Việt-Nga đang phát triển thành công nói chung thì mức độ của nó vẫn chưa xứng với tiềm năng và nguyện vọng của cả hai bên. Trong thời gian tới, chúng ta cần phải tiếp tục tích cực và đồng bộ mở rộng hợp tác trong tất cả các lĩnh vực hợp tác, nhưng ưu tiên cho ba lĩnh vực chính - thương mại, đầu tư và năng lượng.

Hợp tác trong các lĩnh vực như khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo, văn hóa, du lịch và ngoại giao cũng sẽ được nâng lên một tầm cao mới. Điều này sẽ tạo ra nền tảng cho việc tăng cường và phát triển hơn nữa quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác toàn diện giữa hai nước.

Itar-Tass: Là một quốc gia thành viên của Hiệp hội các nước Đông Nam Á và một người bạn thân của Nga, Việt Nam có thể hỗ trợ việc mở rộng các mối quan hệ giữa ASEAN và Liên bang Nga?

Việt Nam đã, đang và sẽ sẵn sàng làm cầu nối giúp Nga tăng cường hợp tác với ASEAN.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: Trong thực tế Việt Nam đã đóng góp tích cực giúp Liên bang Nga đã trở thành một đối tác của ASEAN. Trên cơ sở quan hệ hữu nghị truyền thống với Nga, Việt Nam đã được bổ nhiệm làm điều phối viên đầu tiên về quan hệ giữa ASEAN với Liên bang Nga trong giai đoạn 1996-1997. Việt Nam sẽ tiếp tục phát huy mọi nỗ lực thúc đẩy quan hệ đối tác giữa ASEAN và Liên bang Nga trong khuôn khổ cơ chế hợp tác hiện có và các diễn đàn ASEAN+. 

Đặc biệt, trong nhiệm kỳ Chủ tịch ASEAN 2010, chúng tôi đã tổ chức hội nghị thượng đỉnh Nga-ASEAN lần thứ hai. Tại cuộc họp này, các bên khẳng định mong muốn tăng cường và phát triển hơn nữa quan hệ đối tác toàn diện giữa ASEAN và Nga, thiết lập tất cả các cơ chế hợp tác hiện có, để nâng quan hệ ASEAN-Nga lên tầm cao mới.

Các nước ASEAN nhất trí hỗ trợ sự tham gia của Liên bang Nga trong các hoạt động của tất cả các diễn đàn khu vực được tổ chức dưới sự bảo trợ của Hiệp hội, bao gồm cả Hội nghị Cấp cao ASEAN, Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng với các đối tác đối thoại ASEAN. 

Trong năm 2010, Nga đã được mời tham dự 5 Hội nghị thượng đỉnh Đông Á, và đã có trong năm 2011, trở thành thành viên đầy đủ của Hội nghị thượng đỉnh Đông Á. Ngày 13/11 vừa qua tại Myanmar, Hội nghị thượng đỉnh Đông Á lần thứ 9 đã nhiệt liệt hoan nghênh sự tham dự của Thủ tướng Dmitry Medvedev. Hiện Việt Nam cùng với Nga và các đối tác trong ASEAN đã sẵn sàng để chào mừng kỷ niệm 20 năm Hội nghị thượng đỉnh Hợp tác ASEAN-Nga.

Việt Nam, cùng với các đối tác của mình, ASEAN sẽ tiếp tục thúc đẩy sự phát triển toàn diện của quan hệ đối tác ASEAN-Nga, góp phần vào hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực Châu Á Thái Bình Dương và trên thế giới.

Việt Nam sẽ tiếp tục đóng vai trò như một cầu nối giữa ASEAN và Liên bang Nga, những nỗ lực để hình thành lập trường chung về các vấn đề quốc tế và khu vực quan trọng, đặc biệt trong các vấn đề hai bên cùng quan tâm và có liên quan trực tiếp đến việc duy trì hòa bình, an ninh và ổn định khu vực, bao gồm cả vấn đề Biển Đông. 

Việt Nam cùng với các nước ASEAN khác và Nga sẽ làm việc để đảm bảo rằng sẽ không có bất kỳ hạn chế và trở ngại đối với việc thúc đẩy quan hệ đối tác ASEAN-Nga. Vì vậy, mối quan hệ giữa Liên bang Nga và ASEAN trong tương lai tiếp tục phát triển bền vững, tăng hiệu quả./.