 |
| Cộng đồng Hồi giáo Shi'ite thiểu số ở Saudi Arabia biểu tình phản đối việc hành quyết giáo sĩ al-Nimr Nimr. Ảnh: AP. |
Reuters ngày 3/1 cho biết, việc Saudi Arabia hành quyết 47 người bị kết tội khủng bố, bao gồm một giáo sĩ có ảnh hưởng lớn trong cộng đồng Hồi giáo dòng Shi'ite thiểu số ở nước này đã khuấy động sự giận dữ trong khu vực. Vụ hành quyết đồng thời 47 người này bao gồm một số lãnh đạo tổ chức al-Qaeda báo hiệu rằng, Saudi Arabia sẽ không tha thứ cho các cuộc tấn công, cho dù là các phần tử thánh chiến Hồi giáo dòng Sunni hay dòng Shi'ite thiểu số.
Hàng trăm người Hồi giáo Shi'ite đã biểu tình ở Qatif phía Đông Saudi Arabia để phản đối việc nước này tử hình giáo sĩ al-Nimr Nimr. Giáo sĩ này là người chỉ trích mạnh mẽ nhất đối với chính quyền nhà nước Saudi Arabia, phá vỡ sự im lặng của các nhà lãnh đạo cộng đồng Shi'ite ở Saudi Arabia trước đó trong việc đấu tranh đòi bình đẳng với người Hồi giáo Sunni.
al-Nimr Nimr đồng thời cũng là nhân vật trọng yếu tổ chức các cuộc biểu tình phản kháng của người Shi'ite bùng nổ năm 2011 trong phong trào Mùa xuân Ả Rập. Nhân vật này chỉ trích sự phân biệt đối xử của chính phủ Saudi Arabia đối với người Shi'ite thiểu số. Vụ hành quyết 47 người diễn ra tại 12 thành phố bằng cách sử dụng đội bắn hoặc chặt đầu.
Website của Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei đã đăng hình minh họa một đao phủ Sunni đứng cạnh kẻ giết người khét tiếng của tổ chức khủng bố tự xưng Nhà nước Hồi giáo (ISIS hay IS) "John thánh chiến" với chú thích: "Liệu có bất kỳ sự khác biệt nào không?" Website này cũng tuyên bố, Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran sẽ có hành động trả đũa thích đáng để "lật đổ chế độ khủng bố, chống Hồi giáo". Saudi Arabia đã triệu Đại sứ Iran đến để phản ứng về vụ việc.
Tại Iraq, các nhân vật lãnh đạo tôn giáo và chính trị nổi tiếng đòi cắt đứt quan hệ với Saudi Arabia, kêu gọi xem lại các nỗ lực thúc đẩy xây dựng một liên minh chống lại tổ chức khủng bố ISIS trong khu vực.
Phán quyết của Saudi Arabia đã gia tăng mối lo ngại trong những năm gần đây bởi Trung Đông bất ổn, đặc biệt là ở Syria và Iraq. Ngay cả các đồng minh phương Tây của Saudi Arabia cũng bày tỏ lo ngại về sự cứng rắn của quốc gia Hồi giáo này như Ngoại trưởng Đức hay người phụ trách chính sách đối ngoại của Liên minh châu Âu.
Trong số 47 người bị hành quyết hôm Thứ Bảy, có 43 chiến binh thánh chiến dòng Sunni bao gồm một số nhà lãnh đạo nổi bật của al-Qaeda, đã bị kết tội tấn công các mục tiêu tòa nhà chính phủ, cơ quan ngoại giao phương Tây từ năm 2003 đến 2006. 4 người Shi'ite bị kết tội tham gia các vụ nổ súng, đánh bom xăng giết chết một số cảnh sát trong cuộc biểu tình chống chính phủ giai đoạn 2011 - 2013, bao gồm al-Nimr Nimr.
Hầu hết các nhóm thánh chiến coi liên minh Saudi Arabia - Hoa Kỳ như kẻ thù. Giáo sĩ do chính phủ Saudi Arabia chỉ định điều hành các trường Hồi giáo Sunni ở quốc gia này vẫn bị al-Qaeda và ISIS gọi là "kẻ hành tà giáo".
Mustafa Alani, một nhà phân tích an ninh Bộ Nội vụ Saudi Arabia nhận xét, sẽ có áp lực rất lớn và phổ biến đối với chính phủ khi trừng phạt những người này, bao gồm các lãnh đạo của al-Qaeda. Nó sẽ gửi một thông điệp. Những nhà phê bình chính phủ Saudi Arabia thì nói rằng, chính phủ đã không nỗ lực giải quyết vấn đề trên tinh thần khoan dung giáo phái, làm tăng thù hận của những kẻ ngoại đạo.
Theo AP ngày 3/1, cuối ngày Thứ Bảy, Bộ Ngoại giao Saudi Arabia gọi những lời chỉ trích của Iran về hệ thống tư pháp nước này là "can thiệp trắng trợn" vào công việc nội bộ của họ. Trước đó, Bộ Ngoại giao Iran đã triệu Đại sứ Saudi Arabia lên phản đối việc hành quyết giáo sĩ al-Nimr Nimr