Tờ Telegraph đã cho biết lộ những nội dung chính dự kiến sẽ được đề cập tới trong bản báo cáo của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) về chương trình hạt nhân của Iran.
Theo các quan chức phương Tây, bản báo cáo mới của IAEA sẽ chỉ ra những bằng chứng cho thấy Tehran đã mua và lắp ráp các thiết bị và các phương tiện cần thiết nhằm chế tạo vũ khí hạt nhân đầu tiên của mình.
Thứ nhất, Iran đang ở trong giai đoạn thiết kế một thiết bị nổ hạt nhân tiên tiến cỡ nhỏ thích hợp cho một đầu đạn hạt nhân. Thiết kế này liên quan tới cái gọi là máy phát điện R265. Nó là một thiết bị hình cầu có vỏ bên ngoài được cài đặt chất nổ ở xung quanh. Tên của nó được đặt theo kích thước bán kính của bán cầu phân hạch - 265mm.
Theo một nguồn tin riêng từ IAEA của Telegraph, máy tính cho thấy mô hình này không thích hợp cho mục đích dân sự nhưng rất phù hợp đối với một chương trình vũ khí.
Thứ hai, có ít nhất 2 nhà khoa học nước ngoài hoặc các tổ chức giúp đỡ Tehran tiến hành các nghiên cứu và phát triển vũ khí hạt nhân quan trọng. Theo tờ Washington Post, một trong số đó là cựu nhà khoa học hạt nhân Vyacheslav Danilenko, người đã làm việc cho Trung tâm Nghiên cứu Vật lý của Iran ít nhất là năm năm trước.
Vyacheslav Danilenko có thể đã sử dụng kiến thức chuyên môn của mình vào việc phát triển, thiết kế và thử nghiệm vật liệu nổ.
Một nhà khoa học hạt nhân khác được cho là người thuộc mạng lưới AQ Khan, người được mệnh danh là cha đẻ hạt nhân của Pakistan và có những đóng góp đáng kể cho chương trình hạt nhân của Triều Tiên.
Thứ ba, Iran đã cho xây dựng một container thép có kích thước bằng một chiếc xe bus hai tầng để thử nghiệm thiết bị nổ hạt nhân. Sự tồn tại của nó đã được xác minh bằng những hình ảnh vệ tinh IAEA thu thập được.
Các thử nghiệm vẫn chưa được tiến hành tại đây và container thép có thể được sử dụng cho mục đích phi quân sự. Nhưng vị trí của nó được đặt tại Parchin, một khu liên hợp quân sự gần Tehran, đã dấy lên một mối nghi ngờ mới đối với các nhà điều tra IAEA.
Điểm quan trọng cuối cùng trong bản báo cáo là khẳng định cho rằng Tehran đã chuyển địa điểm làm giàu uranium ở mức độ 20% sang một cơ sở hạt nhân gần Qom.
Động thái này được đánh giá là một lời cảnh báo nghiêm khắc đối với phương Tây rằng uranium có thể được làm giàu lên cấp độ vũ khí 90% trong vòng vài tháng tới.
Nằm sâu trong lòng núi hàng chục mét, trong vòng một năm, cơ sở hạt nhân này của Iran sẽ có thể sản xuất đủ lượng uranium cần dùng cho nhiều vũ khí hạt nhân, trong khi các tên lửa của phương Tây không thể chạm tới được căn cứ này.
Phản ứng trước những thông tin trên, IRNA dẫn lời Ayatollah Seyyed Ahmad Khatami - một thành viên cấp cao của Hội đồng chuyên gia của Iran ngày 7/11 cho biết, các tài liệu của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) về chương trình hạt nhân của Tehran là "giả mạo".
Đồng thời, ông Khatami cũng đã kêu gọi Tổng Giám đốc IAEA Yukiya Amano "không làm xấu cơ quan giám sát hạt nhân bằng cách tiết lộ các tài liệu giả mạo, xuyên tạc".
Trong khi đó, Bộ trưởng Ngoại giao Iran Ali-Akbar Salehi cho rằng, các tài liệu của IAEA về chương trình hạt nhân của Tehran là "vô căn cứ"
Theo các quan chức phương Tây, bản báo cáo mới của IAEA sẽ chỉ ra những bằng chứng cho thấy Tehran đã mua và lắp ráp các thiết bị và các phương tiện cần thiết nhằm chế tạo vũ khí hạt nhân đầu tiên của mình.
 |
Thứ nhất, Iran đang ở trong giai đoạn thiết kế một thiết bị nổ hạt nhân tiên tiến cỡ nhỏ thích hợp cho một đầu đạn hạt nhân. Thiết kế này liên quan tới cái gọi là máy phát điện R265. Nó là một thiết bị hình cầu có vỏ bên ngoài được cài đặt chất nổ ở xung quanh. Tên của nó được đặt theo kích thước bán kính của bán cầu phân hạch - 265mm.
Theo một nguồn tin riêng từ IAEA của Telegraph, máy tính cho thấy mô hình này không thích hợp cho mục đích dân sự nhưng rất phù hợp đối với một chương trình vũ khí.
Thứ hai, có ít nhất 2 nhà khoa học nước ngoài hoặc các tổ chức giúp đỡ Tehran tiến hành các nghiên cứu và phát triển vũ khí hạt nhân quan trọng. Theo tờ Washington Post, một trong số đó là cựu nhà khoa học hạt nhân Vyacheslav Danilenko, người đã làm việc cho Trung tâm Nghiên cứu Vật lý của Iran ít nhất là năm năm trước.
Vyacheslav Danilenko có thể đã sử dụng kiến thức chuyên môn của mình vào việc phát triển, thiết kế và thử nghiệm vật liệu nổ.
Một nhà khoa học hạt nhân khác được cho là người thuộc mạng lưới AQ Khan, người được mệnh danh là cha đẻ hạt nhân của Pakistan và có những đóng góp đáng kể cho chương trình hạt nhân của Triều Tiên.
Thứ ba, Iran đã cho xây dựng một container thép có kích thước bằng một chiếc xe bus hai tầng để thử nghiệm thiết bị nổ hạt nhân. Sự tồn tại của nó đã được xác minh bằng những hình ảnh vệ tinh IAEA thu thập được.
Các thử nghiệm vẫn chưa được tiến hành tại đây và container thép có thể được sử dụng cho mục đích phi quân sự. Nhưng vị trí của nó được đặt tại Parchin, một khu liên hợp quân sự gần Tehran, đã dấy lên một mối nghi ngờ mới đối với các nhà điều tra IAEA.
Điểm quan trọng cuối cùng trong bản báo cáo là khẳng định cho rằng Tehran đã chuyển địa điểm làm giàu uranium ở mức độ 20% sang một cơ sở hạt nhân gần Qom.
Động thái này được đánh giá là một lời cảnh báo nghiêm khắc đối với phương Tây rằng uranium có thể được làm giàu lên cấp độ vũ khí 90% trong vòng vài tháng tới.
 |
| Tổng thống Iran Mahmoud Ahmadinejad phát biểu trước một đám đông tại Rasht, cách Tehran 230 km |
Phản ứng trước những thông tin trên, IRNA dẫn lời Ayatollah Seyyed Ahmad Khatami - một thành viên cấp cao của Hội đồng chuyên gia của Iran ngày 7/11 cho biết, các tài liệu của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) về chương trình hạt nhân của Tehran là "giả mạo".
Đồng thời, ông Khatami cũng đã kêu gọi Tổng Giám đốc IAEA Yukiya Amano "không làm xấu cơ quan giám sát hạt nhân bằng cách tiết lộ các tài liệu giả mạo, xuyên tạc".
Trong khi đó, Bộ trưởng Ngoại giao Iran Ali-Akbar Salehi cho rằng, các tài liệu của IAEA về chương trình hạt nhân của Tehran là "vô căn cứ"
Nguyễn Hường (Theo Telegraph, Xinhua)