Sự xuất hiện của các hiện tượng thời tiết cực đoan như hạn hán, bão lũ đã làm gia tăng nguy cơ bùng phát dịch hại trên cây trồng. Điều này đặt ra thách thức lớn đối với sản xuất nông nghiệp, đòi hỏi phải có những biện pháp bảo vệ cây trồng hiệu quả và bền vững. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng tác động mạnh mẽ đến nền nông nghiệp, vai trò của ngành Bảo vệ thực vật càng trở nên quan trọng.
Chính vì vậy, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong ngành Bảo vệ thực vật không chỉ góp phần đảm bảo an ninh lương thực mà còn đóng vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển nông nghiệp bền vững, thích ứng với điều kiện biến đổi khí hậu tại Việt Nam và trên toàn cầu.
Mới đây, chương trình đào tạo ngành Bảo vệ thực vật của Trường Đại học Cửu Long đã được Trung tâm Kiểm định chất lượng giáo dục Sài Gòn (CEA-SAIGON) chứng nhận đạt chuẩn kiểm định chất lượng giáo dục, với tỷ lệ đạt 92%.
Ngành Bảo vệ thực vật mang lại nhiều cơ hội nghề nghiệp rộng mở
Trao đổi cùng phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Tiến sĩ Nguyễn Kim Quyên – Trưởng khoa Khoa Nông nghiệp – Thủy sản, Trường Đại học Cửu Long chia sẻ: “Việc mở chương trình đào tạo ngành Bảo vệ thực vật xuất phát từ nhu cầu thực tiễn trong sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là trong bối cảnh biến đổi khí hậu, dịch hại gia tăng và yêu cầu về sản phẩm nông sản an toàn, bền vững.
Ngành này đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cây trồng, nâng cao năng suất và chất lượng nông sản, đồng thời giảm thiểu tác động tiêu cực của hóa chất bảo vệ thực vật đối với môi trường.
Bên cạnh đó, chương trình đào tạo luôn được cập nhật gắn liền với thực tiễn, có sự hợp tác chặt chẽ với các doanh nghiệp, viện nghiên cứu và địa phương trong vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Ngoài ra, đội ngũ giảng viên khoa giàu kinh nghiệm, cơ sở vật chất luôn được nhà trường đầu tư nhằm phục vụ thực hành thực tập và hệ thống phòng thí nghiệm hiện đại, giúp sinh viên có cơ hội tiếp cận với những tiến bộ khoa học mới nhất trong lĩnh vực này”.
Cũng theo cô Quyên, Bảo vệ thực vật là ngành học chuyên sâu về cây trồng, bao gồm các yếu tố như đất, môi trường sống, kỹ thuật trồng và chăm sóc cây trồng. Đặc biệt, ngành này tập trung nghiên cứu về sâu bệnh hại cây trồng cũng như các biện pháp phòng trừ, giúp nâng cao năng suất và bảo vệ chất lượng nông sản.
Những người làm việc trong ngành Bảo vệ thực vật có nhiệm vụ nghiên cứu, phòng trừ các tác nhân gây hại cây trồng cả trước và sau thu hoạch. Mục tiêu của ngành là đảm bảo hiệu quả kinh tế, an toàn thực phẩm, bảo vệ đa dạng sinh học và góp phần phát triển nền nông nghiệp bền vững tại Việt Nam.
Chương trình đào tạo ngành Bảo vệ thực vật kéo dài 4 năm, cung cấp cho sinh viên đầy đủ kiến thức cơ bản và chuyên sâu về khoa học, kỹ thuật cây trồng và các phương pháp phòng trừ sâu bệnh.
Để thành công trong ngành này, sinh viên cần có những tố chất như yêu thiên nhiên, thích chăm sóc cây trồng, nhạy cảm với môi trường và có trách nhiệm bảo vệ đa dạng sinh học. Họ cũng cần có hứng thú với nghiên cứu, khám phá về động thực vật, giỏi các môn khoa học tự nhiên như sinh học, hóa học, địa lý và yêu thích các hoạt động ngoài trời như làm vườn, cắm trại, khảo sát thực địa.
Với những cơ hội phát triển và tiềm năng lớn trong lĩnh vực nông nghiệp bền vững, ngành Bảo vệ thực vật là một lựa chọn lý tưởng cho những ai yêu thích cây trồng và môi trường sống xanh.
“Cơ hội việc làm của sinh viên ngành Bảo vệ thực vật rất rộng mở vì nhu cầu lao động trong lĩnh vực nông nghiệp nói chung và ngành Bảo vệ thực vật nói riêng rất cao.
Sinh viên tốt nghiệp có thể làm việc tại các công ty sản xuất và kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật, phân bón sinh học, giống cây trồng; làm kỹ thuật viên hoặc chuyên viên tư vấn trong các hợp tác xã, trang trại, trung tâm khuyến nông, hoặc nghiên cứu tại các viện, trung tâm khoa học. Ngoài ra, sinh viên có thể tự khởi nghiệp trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp an toàn, hữu cơ hoặc dịch vụ tư vấn bảo vệ thực vật....
Một số ý kiến cho rằng lĩnh vực Nông - Lâm nghiệp - Thủy sản chưa thực sự thu hút được đông đảo bạn trẻ, nhưng theo tôi, với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ nông nghiệp hiện đại, xu hướng nông nghiệp thông minh, cùng với nhu cầu ngày càng cao về thực phẩm sạch, an toàn và nguồn nhân lực chất lượng trong ngành, đây là một lĩnh vực giàu tiềm năng và hứa hẹn sự ổn định lâu dài” - Tiến sĩ Nguyễn Kim Quyên cho hay.
Sinh viên được rèn luyện thực tế trên đồng ruộng, nhà vườn
Theo cô Quyên, các học phần thực hành/thực tế được thiết kế để giúp sinh viên rèn luyện kỹ năng chuyên môn thông qua thí nghiệm trong phòng lab, thực hành trên đồng ruộng và các mô hình canh tác thực tế. Thực hành gắn liền với lý thuyết giúp sinh viên không chỉ hiểu rõ về các phương pháp bảo vệ thực vật mà còn có cơ hội áp dụng thực tế.
Bên cạnh đó, các chương trình đào tạo lĩnh vực nông nghiệp, trong đó có ngành Bảo vệ thực vật được thiết kế thực tập tốt nghiệp dành cho sinh viên năm cuối đến thực tập tại các doanh nghiệp, trang trại, hợp tác xã, viện nghiên cứu hoặc các cơ quan quản lý nhà nước liên quan đến lĩnh vực nông nghiệp. Điều này giúp sinh viên làm quen với môi trường làm việc thực tế, tích lũy kinh nghiệm và mở rộng cơ hội nghề nghiệp sau khi ra trường.
Nhà trường cũng luôn tạo mọi điều kiện thuận lợi để người học có cơ hội tham gia chương trình thực tập sinh (intership) hoặc lao động tại một số quốc gia khác như Nhật Bản, Hàn Quốc, Canada, Đức... để sinh viên tiếp cận công nghệ tiên tiến, trau dồi kỹ năng và mở rộng cơ hội nghề nghiệp.
Bạn Đồng Thành Được – Sinh viên năm thứ 3 lớp Bảo vệ thực vật khoá 23 của Trường Đại học Cửu Long bày tỏ: “Lý do em lựa chọn theo học ngành Bảo vệ thực vật xuất phát từ nền tảng gia đình làm nông nghiệp, cùng với nhận thức về sự phát triển mạnh mẽ của ngành này trong bối cảnh hiện đại.
Em nhận thấy rằng nông nghiệp ngày càng được chú trọng và có tiềm năng lớn trong tương lai. Đồng thời, đây cũng là lĩnh vực mà em yêu thích, phù hợp với định hướng phát triển của gia đình, đặc biệt trong việc kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật”.
Được biết, trong quá trình học tập, sinh viên được tiếp cận với hệ thống kiến thức chuyên sâu kết hợp thực tiễn, giúp nâng cao hiểu biết và kỹ năng chuyên môn. Nội dung các môn học luôn gắn liền với thực tế sản xuất, trong đó đa số học phần bao gồm cả lý thuyết và thực hành. Các buổi thực hành được tổ chức tại phòng thí nghiệm và khu thực nghiệm của khoa, giúp sinh viên trực tiếp quan sát và ứng dụng kiến thức vào thực tế.
Ngoài các giờ học trên giảng đường, sinh viên còn có cơ hội tham gia nhiều chuyến đi thực tế nhằm mở rộng hiểu biết về ngành. Chương trình đào tạo tạo điều kiện cho sinh viên tham quan các vườn cây ăn trái, cánh đồng của hợp tác xã, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh, Viện Cây ăn quả miền Nam, Trung tâm Ứng dụng công nghệ cao,...
Gần đây, các sinh viên năm thứ 3 đã có chuyến tham quan thực tế tại các doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật, nhà máy Bayer tại Đồng Nai, cũng như các vùng trồng nho, táo, tỏi tại Ninh Thuận và đồi chè Tâm Châu ở Đà Lạt.
“Sắp tới em sẽ tham gia kỳ thực tập tốt nghiệp tại các công ty hoạt động trong lĩnh vực bảo vệ thực vật. Mục tiêu của em sau khi tốt nghiệp là trở thành nhân viên phát triển thị trường tại các doanh nghiệp thuốc bảo vệ thực vật trong khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, nơi có nhu cầu cao về các giải pháp bảo vệ cây trồng và phát triển nông nghiệp bền vững”, sinh viên Đồng Thành Được chia sẻ.