Hòa nhạc “Shostakovich - Chuyện chưa kể” tối 14/11: Cuộc đối thoại cùng nhà soạn nhạc Shostakovich

Tối 14/11 tại Nhà hát Hồ Gươm, Dàn nhạc Giao hưởng Mặt Trời (SSO) của Tập đoàn Sun Group sẽ đưa khán giả vào hành trình khám phá chiều sâu nội tâm của thiên tài Shostakovich.

Sinh năm 1906 tại Saint Petersburg, Shostakovich trưởng thành giữa những giai đoạn đầy biến động của lịch sử – Cách mạng Tháng Mười, hai cuộc Thế chiến, thời kỳ Xô Viết. Ông không chỉ là chứng nhân của thế kỷ, mà còn là người kể chuyện bằng âm thanh. Trong các tác phẩm của mình, Shostakovich để lại những lát cắt chân thực về con người: tiếng cười mỉa mai xen lẫn tiếng thở dài, lý tưởng hòa trong bi kịch – tất cả tạo nên một di sản âm nhạc vừa vĩ đại, vừa nhân văn.

Khác với nhiều nhà soạn nhạc cùng thời, Shostakovich không ca ngợi hay than khóc – ông đối thoại với chính thế giới của mình. Chính tinh thần đó đã trở thành cảm hứng cho buổi hòa nhạc tháng 11 mang tên “Shostakovich – Chuyện chưa kể” của SSO, khi dàn nhạc muốn đưa khán giả tiếp cận âm nhạc Nga bằng sự thấu cảm và suy ngẫm.

Chương trình hòa nhạc là sự kết hợp giữa ba thế giới âm nhạc: mộng tưởng lãng mạn của Glinka, tự sự trầm mặc của Shostakovich cuối đời và tinh thần trào phúng rực rỡ của Shostakovich thời tuổi trẻ.

Buổi hòa nhạc mở đầu bằng Waltz-Fantasy của Mikhail Glinka – người khai sinh âm nhạc cổ điển Nga. Những giai điệu lấp lánh, duyên dáng của bản valse như tấm màn sương nhẹ, gợi cảm giác thanh bình và mộng mị của một thời chưa nhuốm khói lửa. Sự trong trẻo đó chính là khởi đầu hoàn hảo cho hành trình ngược dòng mà khán giả sắp đi qua – từ sự tươi sáng của Glinka đến thế giới nội tâm phức tạp của Shostakovich.

Tâm điểm là Chamber Symphony in C minor, Op.110a – một trong những tác phẩm mang tính tự sự nhất của Shostakovich. Viết năm 1960, tác phẩm là “chân dung tinh thần” rõ nét nhất của chính ông – vừa u uẩn, vừa nhân văn. Chủ đề D–S–C–H (ký hiệu viết tắt tên ông bằng hệ thống nốt nhạc Đức) vang lên xuyên suốt, như một câu hỏi dai dẳng: Tôi là ai giữa thế giới này? Âm nhạc ở đây không giận dữ mà lạnh lẽo, không than vãn mà sâu thẳm. Dưới sự dẫn dắt của Giám đốc âm nhạc Olivier Ochanine, SSO sẽ khơi dậy bức tranh âm thanh ấy – để khán giả cảm nhận không chỉ nỗi cô đơn của một nghệ sĩ, mà cả tiếng vọng của nhân loại trong một thế kỷ đầy biến động.

Nếu Chamber Symphony là bức tự họa cuối đời, thì Concerto No.1 for Piano, Trumpet and Strings lại mang tinh thần của tuổi trẻ: rực rỡ, châm biếm, nhưng không kém phần sâu sắc. Trong chương trình lần này, nghệ sỹ piano Lưu Đức Anh – gương mặt nổi bật của thế hệ nghệ sĩ trẻ Việt Nam, cùng nghệ sĩ trumpet người Nhật Bản Daiki Yamanoi, sẽ đảm nhận vai trò độc tấu bên cạnh dàn nhạc SSO.

Piano và trumpet - hai nhạc cụ ít khi đứng chung vai chính sẽ cùng đối thoại, tranh biện, thậm chí “trêu chọc” nhau bằng âm nhạc. Tiếng đàn của Lưu Đức Anh mang đậm nội lực và chiều sâu cảm xúc, trong khi Daiki Yamanoi – với âm sắc trumpet sáng và linh hoạt hứa hẹn đem lại sự đối trọng sắc sảo, như hai mặt của cùng một tâm hồn Shostakovich.

Với hai nghệ sĩ trẻ tài năng, bản concerto không chỉ là một thử thách kỹ thuật, mà là hành trình cảm xúc nơi âm nhạc trở thành ngôn ngữ của đối thoại và đồng cảm.

Từ giấc mơ trong trẻo của Glinka đến nỗi tự vấn của Shostakovich, từ lặng im đến bùng nổ, chương trình hòa nhạc tháng 11 là minh chứng cho bản lĩnh nghệ thuật và tinh thần sáng tạo không ngừng của SSO – dàn nhạc Việt Nam mang tư duy âm nhạc quốc tế, nhưng vẫn giữ được chiều sâu văn hóa và cảm xúc.