Kỳ công đào thế
Theo các chủ vườn có kinh nghiệm trồng đào thế ở các làng đào Nhật Tân (Tây Hồ), Dương Nội (Hà Đông)… trồng đào thường vất vả nhưng trồng đào thế lại càng vất vả, bởi cái công chăm bón và tạo thế cho đào. Thông thường để có một cây đào với thế bình thường thì phải mất thời gian từ 2 - 3 năm còn đối với các thế “độc” thì thời gian tạo còn kéo dài lâu hơn.
Theo các chủ vườn có kinh nghiệm trồng đào thế ở các làng đào Nhật Tân (Tây Hồ), Dương Nội (Hà Đông)… trồng đào thường vất vả nhưng trồng đào thế lại càng vất vả, bởi cái công chăm bón và tạo thế cho đào. Thông thường để có một cây đào với thế bình thường thì phải mất thời gian từ 2 - 3 năm còn đối với các thế “độc” thì thời gian tạo còn kéo dài lâu hơn.
 |
| Đào thế "Long giáng" năm nay được nhiều người chọn chơi để cầu mong sự bình an, may mắn |
Ông Nguyễn Xuân Hưng (Nhật Tân – Tây Hồ), một người có 10 năm kinh nghiệm trồng đào thế cho biết: Cũng như các năm trước, năm nay nhiều chủ vườn đào thế đã tạo nhiều các thế khác nhau để phục vụ nhu cầu của khách hàng. Các thế này đều được lấy nguyên mẫu các kiểu chữ Nho hay lấy biểu tượng cha - con, gia đình, các con vật trong truyền thuyết như: long, phụng…
Một số thế như ngũ phúc (4 trạc dưới và 1 trạc trên), thế trực đổ (1 nhánh đâm thẳng lên và một nhánh đổ xuống), tán thông hay kỳ công hơn là các thế phu thê (hai cành một cấp quấn quýt lấy nhau), thế quần tụ (một tán lên cao biểu tượng cho cha mẹ và các tán phụ xung quanh biểu tượng cho con cháu sum vầy được tạo mởi các cành thấp, nhỏ), bạt phong, tam đa …
"Đặc biệt kỳ công hơn cả thế long giáng có hình con rồng xà xuống mặt đất. Đây là thế được rất nhiều người tìm chọn chơi trong dịp Tết Nhâm Thìn này nhằm cầu mong cho sự thịnh vượng, may mắn hóa rồng", ông Hưng cho biết,
"Đặc biệt kỳ công hơn cả thế long giáng có hình con rồng xà xuống mặt đất. Đây là thế được rất nhiều người tìm chọn chơi trong dịp Tết Nhâm Thìn này nhằm cầu mong cho sự thịnh vượng, may mắn hóa rồng", ông Hưng cho biết,
Cũng theo ông Hưng, muốn chơi đào thế với hoa lâu tàn và nhiều lộc thì chọn đào hạt, còn muốn chơi đào thế với hoa đẹp thì chọn đào phai và đào bích.
Còn cô Dương Thị Ánh (Dương Nội - Hà Đông), hơn chục năm kinh nghiệm làm đào thế cho biết thêm. Gốc, thân đào thế càng to, khỏe sần sùi, già bao nhiêu thì càng làm tôn lên vẻ đẹp cho thế đào bấy nhiêu. Thêm vào đó khi chọn cần chú ý, đào thế phải có đủ bộ tứ quý : hoa, nụ, lộc và quả, bởi đó là biểu tượng cho sự đề huề, ấm no của gia đình.
“Thông thường nếu không gian nhà nhỏ, dùng đèn tuýt thì nên chọn đào phai thế để tạo cảm giác nhẹ nhàng, còn nhà rộng, thoáng nên dùng đào bích thế để tạo cảm giác ấm cúng, sang trọng.Với những nhà cổ trong năm Thìn này thì khi chọn đào thế nên chọn các gốc đào được tạo hình vảy rồng vì nó sẽ làm tăng thêm vẻ đẹp cổ kính, phù hợp với không gian”, cô Ánh nói.
Cô Ánh cũng cho biết thêm, thường người có tuổi hay chọn đào phai thế với các thế quần tụ, ngũ phúc… còn người trẻ lại hay chọn các loại đào bích thế với thế phu thê, long giáng….
Tuy nhiên, theo một số hộ trồng đào thế cho biết, vài năm trở lại đây, nhu cầu mua các loại đào thế đã giảm nhiều, thay vào đó là thuê đào thế tăng lên. Vì vậy những người trồng đào không phải trồng mới hoàn toàn các gốc đào thế như trước, nên lượng đào thế dồi dào hơn, độ lâu năm của cây tăng lên, các thế đẹp và vững chắc hơn.
Quất thế phải đủ bộ tứ quí
Theo những người trồng quất thế ở Tứ Liên ( Tây Hồ), Văn Giang, Khoái Châu (Hưng Yên)… quất thế hiện có rất nhiều các loại thế khác nhau cho khách hàng lựa chọn như thế phu phụ (vợ chồng), huynh đệ, tam đa (ba ông thần phúc – lộc – thọ), tứ quý (long, ly, quy, phụng ), ngũ phúc, lục điền, bát tinh…
 |
| Để có được 1 cây quất thế đẹp thì điều quan trọng nhất vẫn là ở bàn tay của người chủ tạo dáng. |
Các thế này cũng hầu hết dựa vào việc các chủ vườn sử dụng các cành, tán của cây quất để tạo thành dựa trên sự hình dung về tình cảm, cảm xúc của con người và các vị thần, con vật trong truyền thuyết.
Theo anh Phan Đức Hùng (chủ vườn quất Tứ Liên – Tây Hồ), không như đào thế cần có gốc và thân già, quất thế lên chọn các cây tơ. Tức là các cât mà trên thân chưa có các vết tròn đồng tâm loang lổ, là dấu tích của các bản địa y bám vào, bởi nếu có các vết này chứng tỏ cây quất thế này đã già.
"Khi chọn quất thế phải chọn những cây có gốc, thân cứng cáp, các tầng tạo thế đối xứng hài hòa với nhau. Lá của cây thế nhỏ, xanh thắm và sai quả, mầu quả phải vàng sáng, không nên chín quá và quả phân bố đều ở các tán thế", anh Hùng nói.
Còn anh Trần Hoài Lâm (chủ vườn quất ở Liên Nghĩa – Văn Giang) chia sẻ: "Quất thế dù ở bất cứ thế nào khi được chọn cũng cần phải có đủ bộ tứ quý: dáng thế đẹp, quả đẹp đủ xanh, chín, non, lá lộc xanh mơn mởn và đặc biệt có thêm chút hoa và nụ. Bởi có đủ thế thì nó mới thể hiện sự đầy đủ, sung túc trong năm mới Nhâm Thìn sắp tới".
Thành Chung