Nhiều người đột ngột bị khan tiếng (khàn giọng), thậm chí mất tiếng, dù trước đó không có biểu hiện bệnh lý gì. Tình trạng này thường xảy ra ở thời điểm nắng nóng, nhất là vào mùa hè. Đông y cho rằng khàn tiếng phần lớn do ngoại tà cảm nhiễm, liên quan đến kinh Phế và thường phát sinh đột ngột, đó là do ngoại tà lấn Phế làm cho khí phế âm bị tổn thương mà sinh bệnh. Điều trị khàn tiếng phải tùy theo thể bệnh.
 |
| Hạnh nhân.... |
Nếu khàn giọng do phong nhiệt, người bệnh có cảm giác khát nước, họng sưng đau, thì dùng bài thuốc gồm các vị: Kha tử, liên kiều, cát cánh, ngưu bàng tử, mạch môn đông (mỗi vị 10g); thuyền thoái, xuyên khung, bạc hà, cam thảo (mỗi loại 6g); nam hoàng bá 12g. Cách sắc thuốc: Cho các vị thuốc cùng 3 bát nước vào nồi, nấu còn lại 1 bát, chắt nước ra. Tiếp tục cho 3 bát nước vào nồi, nấu còn nửa nước. Hòa hai nước lại, chia làm 3 lần dùng trong ngày.Nếu bị khàn giọng khiến chỉ nói được nhỏ tiếng: Đương quy, hoàng kỳ, bạch truật, đảng sâm (mỗi loại 16g); sài hồ, kha tử, thiên trúc hoàng, thăng ma, cát cánh (mỗi loại 10g); cam thảo chích mật, xuyên bối mẫu (mỗi loại 6g) và trần bì 8g. Cách sắc như trên. Khàn tiếng kéo dài, họng khô, đau rát, đờm dính, sốt nhẹ thường do âm hư nội nhiệt: Sa sâm 12g, huyền sâm 10g, bạch quả 10g, câu kỷ tử 10g, núc nác 6g, mạch môn đông 10g, bạc hà 10g, đan bì 10g, sinh cam thảo 10g. Có thể dùng la hán 1/2 quả, đười ươi 3 - 4 quả, ngày 1 thang, sắc đặc ngậm rồi nuốt ngày 3 - 4 lần.
 |
| ... mạch môn đông - Những vị thuốc trị khàn tiếng. |
Nếu khí âm hư, huyết lạc bị ứ trệ: Nhân sâm 12g, đan sâm 12g, sinh địa 12g, bạch cương tàm 12g, mạch môn 12g, hoàng kỳ 12g, xuyên khung 12g, cam thảo 6g, thuyền thoái 4g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần. Khàn tiếng do phế hư, dùng phương Thanh âm thang: Nhân sâm 12g, bạch linh 12g, đương quy 12g, sinh địa 12g, thiên môn đông 10g, mạch môn đông 10g, kha tử 10g, ô mai 10g, a giao 10g, ngưu nhũ 16g, mật ong 10g, lê tươi 1 quả. Sắc uống. Nếu ho nhiều, khàn tiếng dùng: Bách hợp 30g, khoản đông hoa 15g nghiền thành bột mịn rồi dùng mật luyện hoàn viên, chia 2 - 3 lần, uống sau bữa ăn trong 5 ngày. Hoặc dùng sinh kha tử 10g, cát cánh 10g, sinh thảo 6g sắc uống. Khàn tiếng do phong hàn, nói không thành tiếng, họng đau, hơi thở thô, phát sốt, dùng: Tiền hồ 8g, tô diệp 6g, trần bì 6g, cam thảo 4g, cát cánh 8g, thuyền thoái 6g, hạnh nhân 10g. Sắc uống.
Bác sĩ Thanh Xuân/SKĐS