Robert Boyle, (25/01/1627 – 31/12/1691) là nhà triết học tự nhiên, nhà hóa học, nhà vật lý, nhà phát minh ở thế kỷ 17, và cũng nổi tiếng với những bài viết về chủ đề thần học. Ông từng được cho là người Ireland, Anh và người Anh gốc Ireland, cha ông từ Anh đến Ireland trong khoảng thời gian Anh thành lập các đồn điền tại đó.
 |
| Robert Boyle (1627 –16 91) |
Boyle ngày nay được xem là nhà hóa học hiện đại đầu tiên, và do đó một trong những nhà sáng lập hóa học hiện đại, một trong những người tiên phong trong phương pháp thí nghiệm khoa học hiện đại. Ông được biết đến nhiều nhất với định luật Boyle, mô tả mối quan hệ tỉ lệ nghịch giữa áp suất tuyệt đối và thể tích của một khối khí, nếu nhiệt độ được giữ không đổi trong một hệ kín. Trong số những tác phẩm của ông, The Sceptical Chymist được xem là một cuốn sách quan trọng trong lĩnh vực hóa học.
 |
| Trang bìa của The Sceptical Chymist |
Tiểu sử Boyle sinh ở Lismore Castle, hạt Waterford, Ireland, người con trai thứ bảy và người con thứ mười bốn của Richard Boyle, bá tước hạt Cork và Catherine Fenton. Richard Boyle đến Dublin từ Anh năm 1588 trong thời Tudor thành lập đồn điền tại Ireland. Ông đã tích lũy được lượng đất khổng lồ vào lúc Robert được sinh ra. Catherine Fenton là con gái của nhà văn Anh Geoffrey Fenton, sinh tại Dublin năm 1539, và Alice Weston, con gái của Robert Weston, sinh tại Lismore năm 1541.
 |
Họ và tên: Lê Văn Quyền
Ngày sinh: 23/09/1989
Quê quán: Đồng Nai
Điện thoại: 01695110662
E-mail: quyenluckyboy@yahoo.com
Lúc nhỏ, Boyle được nuôi dưỡng bởi một gia đình địa phương, giống như những anh trai của ông. Boyle được giảng dạy tại nhà tiếng Latin, tiếng Hy Lạp, tiếng Pháp và khi ông 8 tuổi, sau khi mẹ ông mất, ông được gởi đến Eton College ở Anh. Bạn của cha ông, Ngài Henry Wotton, lúc đó là hiệu trưởng. Trong giai đoạn này, cha ông thuê một gia sư, Robert Carew, biết tiếng Ireland, để dạy các con trai của ông tại Eton. Sau hơn ba năm tại Eton, Robert đi nước ngoài với một người thầy Pháp. Họ đến Italy năm 1641 và ở Florence mùa đông năm đó nghiên cứu “những nghịch lý của người ngắm sao vĩ đại” Galileo Galilei, người đã già nhưng vẫn còn sống năm 1641. Boyle trở về Anh từ Châu Âu lục địa giữa năm 1644 với một niềm say mê nghiên cứu khoa học. Cha ông mất năm sau đó và để lại cho ông một điền trang tại Dorset, Anh và những khu đất rộng lớn tại hạt Limerick ở Ireland. Từ đó, Robert cống hiến cuộc đời cho nghiên cứu khoa học và có một vị trí quan trọng trong nhóm, được biết đến là “Invisible College”, cống hiến cho sự phát triển của một “triết lý mới”. Họ thường gặp ở London, thường tại Gresham College, và một vài thành viên cũng có những cuộc gặp tại Oxford.
 |
| Tấm bảng ghi tại nơi Boyle và Hooke tiến hành những thí nghiệm ở Oxford |
Nhiều lần thăm những khu đất của ông ở Ireland kể từ năm 1647, Robert dọn đến Ireland năm 1652 nhưng thất vọng khi không đạt tiến triển trong công việc. Năm 1654, Boyle rời Ireland đến Oxford để theo đuổi công việc.
 |
|
Bình tự chảy của Boyle, một máy chuyển động liên tục, trông có vẻ tự làm đầy (“chuyển động thủy tĩnh liên tục) và liên quan đến “nghịch lý thủy tĩnh”. Điều này không có trong thực tế; ống siphon yêu cầu “đầu ra” thấp hơn “đầu vào”.
|
Đọc bơm không khí của Otto von Guericke năm 1657, ông với sự giúp đỡ của Robert Hooke cải tiến nó, và với kết quả, “machina Boyleana” hay “động cơ khí nén”, được hoàn thành năm 1659, ông bắt đầu các thí nghiệm trên các tính chất của khí.
 |
| Bơm không khí của Boyle |
Năm 1668 ông rời Oxford đến London. Năm 1689 sức khỏe của ông yếu đi. Sức khỏe ông càng tồi tệ hơn năm 1691, và ông mất ngày 31 tháng 12 năm đó.
Nhận bài dự thi từ 10/7/2012 đến hết 10/10/2012. BẤM VÀO ĐÂY để gửi bài dự thi Tìm hiểu về đất nước, con người và nền giáo dục Ireland hoặc gửi về địa chỉ mail toasoan@giaoduc.net.vn (Số điện thoại hỗ trợ thông tin: 0904.062258).
Lê Văn Quyền
