Iran đồng ý đóng băng chương trình hạt nhân, tiêu hủy uranium giàu 20%

Tiêu điểm

Cuộc đàm phán về chương trình hạt nhân của Iran đã đạt được thỏa thuận mang tính bước ngoặt vào ngày 24/11, trong đó Tehran đã đồng ý sẽ đóng băng chương trình hạt nhân của mình trong sáu tháng.

Các nhà ngoại giao ăn mừng sau khi đạt được thỏa thuận mang tính bước ngoặt nhằm kiềm chế chương trình hạt nhân của Tehran trong một bước tiến đầu tiên hướng tới việc giải quyết bế tắc của mối nguy hiểm kéo dài một thập kỷ.

Trong thời gian này, Iran cam kết sẽ không lắp đặt các máy ly tâm mới tại cơ sở ở Fordo, tạm ngừng hoạt động các máy ly tâm tại Natanz, dừng lò phản ứng hạt nhân ở Arak và cho phép các thanh sát viên IAEA quyền truy cập hàng ngày vào cơ sở Natanz và Fordo.

Đổi lại, Iran sẽ được tiếp cận với nguồn tín dụng 4,2 tỉ USD. Ngoài ra về mặt kinh tế, các cường quốc sẽ đem lại cho Iran một khoản lợi nhuận 7 tỷ USD.

Phát biểu tại cuộc họp báo sau khi đạt được thỏa thuận trên tại Geneva, Ngoại trưởng Iran Mohamed Javad Zarif nói rằng, quyền làm giàu uranium tới một mức độ nhất định của Tehran đã được cộng đồng quốc tế thừa nhận. AFP dẫn một tuyên bố của Nhà Trắng cho biết, quốc tế đã chấp nhận Iran có quyền làm giàu uranium đến mức 5%.

Tuy nhiên Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã từ chối xác nhận thông tin trên. Theo ông Kerry, nếu Iran tuân thủ các điều kiện trong 6 tháng, lệnh trừng phạt kinh tế chống lại chương trình hạt nhân của nước này có thể được thu hồi, Một phần các biện pháp trừng phạt sẽ được gỡ bỏ khi thỏa thuận kết thúc.

Ngoại trưởng Mỹ cũng mô tả thỏa thuận là bước đầu tiên trong việc giải quyết tình hình xung quanh chương trình hạt nhân của Iran, vốn được các cường quốc phương Tây xem là phục vụ mục đích quân sự.

Ông Kerry cũng cho biết, theo thỏa thuận, Iran sẽ phải tiêu hủy toàn bộ uranium được làm giàu tới 20%, cấp độ vũ khí, mà ước tính rơi vào khoảng 90 kg.

Dự kiến vào chiều ngày 24/11, Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ đưa ra tuyên bố chính thức về việc đạt được thỏa thuận trên với Iran sau nhiều tuần đàm phán ở Geneva.

Đại diện của Nga, Pháp, Đức, Trung Quốc, Hoa Kỳ và Vương quốc Anh cùng Iran sẽ kết thúc đàm phán về thỏa thuận về chương trình hạt nhân của Tehran vào đêm ngày 24 tháng 11 tại Geneva. Lễ ký kết sẽ diễn ra sau đó.