Học qua trải nghiệm, giải pháp sáng tạo của cô giáo Tiểu học Trung Yên

“Luôn tăng cường tạo các hoạt động trải nghiệm với những tiết học ngoài trời cho học sinh, tiết học nào thích hợp tôi đều đưa các con ra ngoài vườn, khu vui chơi, ở sân bóng rổ, nhà thể chất, có thể là vườn hoa, vườn sách, thư viện mở,…của nhà trường để học. Các con luôn vui thích những tiết học ngoài thiên nhiên như vậy.

Với những tiết học Toán phân biệt trên dưới, phải trái, tôi dùng ngay cầu trượt sân chơi để dạy, các con hình dung ra ngay và rất thích vì vừa chơi vừa học. Tất nhiên là tùy theo thời tiết và nội dung của tiết học đó tôi sẽ quyết định cho các con học ở đâu.

Tôi có nghiên cứu và tìm hiểu nhiều thông tin, cho thấy việc học ngoài trời thì những kiến thức các con tiếp thu được chính là trải nghiệm thực tế. Với những tiết Đạo đức, hay Tự nhiên xã hội, bài học tìm hiểu về cây, hoa lá,…nếu được nhìn tận mắt, tay được cầm vào thì các con sẽ nhớ kiến thức lâu hơn, không phải hình dung nhiều.

Những tiết học trải nghiệm này tôi sắp xếp linh hoạt, chủ động kết hợp video, và thậm chí có thể thực hiện tại nhà trong thời gian tạm ngừng đến trường vì dịch Covid- 19. Với những tiết học kĩ năng sống, giúp đỡ gia đình những việc nhỏ, rồi chụp ảnh lại hoạt động đó gửi cho giáo viên, các con rất thích và hưởng ứng”, cô Nguyễn Thị Kiều Trang - Giáo viên Trường Tiểu học Trung Yên (quận Cầu Giấy, Hà Nội) đã cho biết như vậy khi trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam.

Cô Nguyễn Thị Kiều Trang - Giáo viên Trường Tiểu học Trung Yên (quận Cầu Giấy, Hà Nội) tham gia dự thi “Nhà giáo Hà Nội tâm huyết, sáng tạo” lần thứ 5 năm học 2020 – 2021. Ảnh: NVCC.

Sáng tạo trong giảng dạy

Cô Trang cho biết: “Để thực hiện tốt Chương trình giáo dục phổ thông 2018, tôi luôn cố gắng cùng đồng nghiệp nghiên cứu nội dung, chương trình, tham gia Hội đồng chọn sách giáo khoa. Thực hiện dạy 2 chuyên đề cấp trường, cũng như tham gia giới thiệu bộ đồ dùng dạy học môn Toán, Tiếng Việt lớp 1 trên truyền hình.

Để thực hiện giảng dạy hiệu quả, tôi đã nghiên cứu vận dụng một số kĩ thuật dạy học mới như: Phòng tranh, động não, bể cá,... Với đặc điểm của Trường tiểu học Trung Yên có diện tích và không gian rất rộng, tôi đã tìm tòi, nghiên cứu và xác định mình cần tăng cường các tiết học ngoài trời và hoạt động trải nghiệm cho học sinh. Với hình thức dạy học trải nghiệm này tôi có thể vận dụng linh hoạt các kĩ thuật dạy học mới để các bài học đạt hiệu quả cao.

Tôi đã vận dụng dạy học trải nghiệm ở tất cả các môn học như: Toán, Đạo đức, Tiếng Việt và tự nhiên xã hội. Để việc dạy học trải nghiệm đạt hiệu quả cao, tôi thường tiến hành theo 5 bước: Thu thập thông tin, trải nghiệm thực tế, chia sẻ sau khi trải nghiệm, tự rút ra kinh nghiệm, và giáo viên giúp học sinh áp dụng giải quyết vấn đề thực tế.

Ví dụ: Khi dạy bài vui chơi an toàn trong môn Hoạt động trải nghiệm ở lớp 1, nếu dạy thông thường thì giáo viên sẽ dùng hình ảnh, clip, hỏi đáp về nội dung bài học, như vậy học sinh sẽ học nặng về lý thuyết. Chính vì vậy tôi đã đưa các con ra khu vui chơi của trường để được trải nghiệm thực tế.

Sau khi học sinh được trải nghiệm, các con nêu cách vui chơi an toàn, và từ đó các con rút ra những kinh nghiệm cho bản thân mình. Tôi sẽ có những câu hỏi gợi mở, định hướng để các con thực hiện áp dụng vào thực tế khi vui chơi.

Khi các con nghỉ học do ảnh hưởng của dịch covid 19, tôi luôn thực hiện theo phương châm “tạm dừng đến trường nhưng không ngừng học” hàng tuần tôi đã gửi “thực đơn” học tập cho học sinh để các con có thời gian biểu sắp xếp học tập và vui chơi hợp lí khi nghỉ học ở nhà.

Bên cạnh đó tôi tổ chức một số hoạt động: Vui trung thu, giao lưu góc học tập, làm thiệp chúc mừng ngày 20/10,… trên padlet để học sinh có cơ hội được trải nghiệm và giao lưu học hỏi lẫn nhau. Theo tôi có rất nhiều cách để tăng cường các hoạt động trải nghiệm, chứ không nhất thiết phải đến trường mới tổ chức được”.

Về việc dạy và học đối với học sinh lớp 1 trong thời gian tạm ngừng đến trường, cô Trang cho biết: “Đây là vấn đề được cả xã hội đang rất quan tâm hiện nay, và tất cả mọi yêu cầu mà giáo viên đưa ra với các con không thể đạt được như học trực tiếp, kể cả có video hướng dẫn thì chắc chắn các bậc phụ huynh cũng không thể có phương pháp sư phạm đúng để mà hướng dẫn cho các con.

Vậy nên trong việc tập viết, tôi chỉ đưa ra những yêu cầu cơ bản để các con đạt ở mức chung nhất, đảm bảo tính vừa sức chung và riêng, chỉ yêu cầu viết đúng, biết nối chữ và đọc được là đạt yêu cầu. Tôi không bao giờ đặt yêu cầu quá cao đối với sức của các con, kể cả khi học trực tiếp trên lớp, chỉ nên khuyến khích mà thôi, chính vì vậy các con không cảm thấy bị áp lực”.

Theo cô Trang: "Tôi có nghiên cứu và tìm hiểu nhiều thông tin, cho thấy việc học ngoài trời thì những kiến thức các con tiếp thu được chính là trải nghiệm thực tế". Ảnh: NVCC.

Xây dựng lớp học hạnh phúc

Theo cô Trang: “Bảy năm qua công tác tại Trường Tiểu học Trung Yên, gắn bó với học sinh lớp 1 hồn nhiên, đáng yêu, coi cô giáo như người mẹ, tôi như được tiếp thêm ngọn lửa yêu nghề. Với tôi, mỗi lứa học sinh là một sự trăn trở để tôi tìm tòi, sáng tạo những bài giảng và phương pháp dạy học phù hợp nhất để cùng các con học sinh cùng tiến bộ.

Làm công tác chủ nhiệm, theo tôi điều quan trọng nhất là phải yêu nghề, thương yêu học sinh. Tôi cũng xác định muốn xây dựng trường học hạnh phúc thì trước hết phải xây dựng lớp học hạnh phúc, nhất là mỗi ngày đến trường học sinh phải cảm thấy vui vẻ, hào hứng và thấy thật sự an toàn, được yêu thương.

Tôi đã dựa trên 5 tiêu chí cốt lõi là: An toàn - Yêu thương - Tôn trọng - Được hiểu - Có giá trị để đưa ra các biện pháp. Có 3 biện pháp mà tôi cảm thấy tâm đắc nhất là: Xây dựng các mối quan hệ trong lớp học. Tạo không gian lớp học thân thiện, sinh động, và Xây dựng nội qui lớp học.

Để đảm bảo an toàn cho học sinh về tinh thần, khơi gợi được tình yêu thương trong lớp học, tôi chú trọng xây dựng các mối quan hệ giữa giáo viên và học sinh, giữa học sinh với nhau, giữa học sinh với các cô bác nhân viên, khách đến trường. Tôi luôn tâm niệm phải trao đi yêu thương bằng những hành động cụ thể để học sinh cảm nhận được sự ấm áp, yêu thương tỏa ra từ thầy cô với niềm vui được nhân lên và nỗi buồn được san sẻ. Trong các tiết học, tôi luôn thiết kế các hoạt động nhóm, để học sinh có cơ hội giao lưu, học hỏi lẫn nhau.

Với mục đích tạo ra môi trường học tập thân thiện, an toàn tôi đã tận dụng không gian của lớp học để cùng học sinh trang trí với nhiều hình ảnh, tranh, hoa lá. Khi học sinh cùng cô trang trí lớp, các em sẽ được dùng chính những sản phẩm thủ công do mình làm ra, từ đó các em sẽ cảm nhận được giá trị của mình trong tập thể lớp.

Ngay từ những tuần đầu của năm học, tôi đã cùng học sinh trao đổi thống nhất để xây dựng nội qui của lớp, tôi đã chuyển hóa, sáng tác thành một bài vè để học sinh dễ thuộc, dễ nhớ với nội dung luôn nhắc nhở các con làm điều tốt, chăm ngoan học tập, không làm điều sai. Ngoài ra, khi các em vi phạm kỉ luật, tôi không sử dụng hình phạt khiến các em cảm thấy sợ hãi, lo lắng mà chỉ sử dụng những hình thức làm cho học sinh nhận ra mình mất quyền lợi nếu tiếp tục vi phạm.

Ví dụ: Để học sinh có ý thức giữ gìn vệ sinh lớp học, tôi không đưa ra yêu cầu áp đặt như: Con không được vẽ bẩn lên bàn nếu không sẽ bị cô phạt, mà tôi tạo cơ hội cho học sinh được lựa chọn. Nếu trong tuần, con luôn giữ sạch bàn học của mình con sẽ được mượn một cuốn truyện bất kì ở thư viện của lớp đem về nhà đọc hoặc được thưởng 5 ngôi sao để đổi quà.

Trong buổi họp đầu năm học, tôi cũng thống nhất với phụ huynh về các nội qui của lớp và trao đổi để cha mẹ cùng giáo dục con ở nhà bằng những hình thức kỉ luật tích cực”.

Cô Trang nói: "Tôi cũng xác định muốn xây dựng trường học hạnh phúc thì trước hết phải xây dựng lớp học hạnh phúc, điều quan trọng nhất là mỗi ngày đến trường, học sinh phải cảm thấy vui vẻ, hào hứng và thấy thật sự an toàn và được yêu thương". Ảnh: NVCC.

Cô Bí thư chi Đoàn năng động

Cô Trang chia sẻ: “Không chỉ hoàn thành xuất sắc công tác giảng dạy, với vai trò là Bí thư Chi đoàn, tôi luôn suy nghĩ, tìm tòi, đổi mới sáng tạo trong mọi hoạt động của chi đoàn.

Tiểu học Trung Yên là một ngôi trường trẻ, đoàn viên chiếm đến 70% tổng số cán bộ giáo viên nhân viên nhà trường, đây là điều kiện thuận lợi để chi đoàn hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, cùng các đồng chí đoàn viên mạnh dạn đảm nhận các hoạt động của nhà trường.

Kéo học trò từ điện thoại, ti vi trở về với những trang sách

Trong thời gian phòng chống dịch Covid- 19 vừa qua, chi đoàn đã chủ động nhận nhiệm vụ về việc đo thân nhiệt, phân luồng giao thông, treo các biển pano, áp phích về phòng chống dịch, tham gia tổng vệ sinh toàn trường.

Đặc biệt, để chào mừng kỉ niệm 90 năm ngày thành lập Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, tôi chủ động xin ý kiến ban giám hiệu xây dựng hành lang xanh lớp học để tạo một môi trường học tập tốt nhất cho các con học sinh.

Bên cạnh đó, tôi và đoàn viên chi đoàn phối hợp với Công đoàn nhà trường, phụ huynh học sinh tổ chức quyên góp ủng hộ quỹ vacxin phòng chống covid -19, ủng hộ chương trình sóng và máy tính cho em, tặng 12 máy tính lap top cho 12 học sinh có hoàn cảnh khó khăn tại trường.

Lớp tôi chủ nhiệm thường đi đầu trong các hoạt động học tập và phong trào thi đua của nhà trường. Chi đoàn luôn đạt thành tích xuất sắc. Bản thân tôi được vinh danh là Đảng viên trẻ tiêu biểu quận Cầu Giấy, đạt danh hiệu Bí thư Chi đoàn giỏi cấp quận và được nhận bằng khen của Thành đoàn Thành phố Hà Nội với danh hiệu “Bí thư Chi đoàn tiêu biểu Thủ đô năm 2021”, đạt giải xuất sắc hội thi “Cô giáo tài năng duyên dáng cấp thành phố”.