Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn: Đại học Quốc gia phải giải quyết vấn đề tầm quốc gia

20/03/2022 06:30
AN NGUYÊN
0:00 / 0:00
0:00
GDVN- “Nhìn hệ thống phòng thí nghiệm của chúng ta vừa nghèo, vừa khó. Phòng thực hành thì không khá hơn, có khi còn kém hơn cả trường nghề...”.

Đó là chia sẻ của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn tại buổi làm việc với lãnh đạo chủ chốt của Đại học Đà Nẵng cũng như các trường thành viên ngày 19/3.

Vấn đề lớn nhất của Đại học Đà Nẵng 5-10 năm tới là gì?

Tại buổi làm việc, Phó Giáo sư Nguyễn Ngọc Vũ - Giám đốc Đại học Đà Nẵng đã báo cáo với Bộ trưởng và Đoàn công tác những kết quả nổi bật của Đại học Đà Nẵng đạt được trong thời gian qua.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho rằng, Đại học Quốc gia thì phải hướng đến giải quyết vấn đề của quốc gia, hướng đến chung tay giải quyết các vấn đề của nhân loại. Ảnh: AN

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho rằng, Đại học Quốc gia thì phải hướng đến giải quyết vấn đề của quốc gia, hướng đến chung tay giải quyết các vấn đề của nhân loại. Ảnh: AN

Đồng thời, đề nghị Bộ hỗ trợ phát triển Đại học Đà Nẵng thành Đại học Quốc gia như mô hình của Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh và Đại học Quốc gia Hà Nội.

Ghi nhận những thành quả mà Đại học Đà Nẵng đạt được, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn chia sẻ: “Chúng ta phải bàn với nhau cho chặng đường phát triển phía trước của Đại học Đà Nẵng. Một câu hỏi đặt ra là vấn đề lớn nhất đối với Đại học Đà Nẵng trong 5 - 10 năm tới là vấn đề gì?

Cái gì là điều hệ trọng nhất của Đại học Đà Nẵng trong những năm sắp tới? Cái gì, vấn đề nào là vấn đề lớn nhất đặt ra với Đại học Đà Nẵng?

Theo tôi, không phải là chuyện xây cơ sở ở Làng Đại học. Đó chỉ là công cụ, phương tiện thôi chứ không phải mục đích. Bởi vì chúng ta gặp khó khăn mà nhiều trường Đại học lớn trên thế giới ít khi gặp phải.

Đó là lãnh đạo của Đại học vừa phải ngồi lại để bàn chuyện giải phóng mặt bằng, vừa bàn nghiên cứu thế nào, đổi mới sáng tạo ra sao? Giải quyết vấn đề của nhân loại như thế nào? Nhưng chúng ta lại phải bàn cả hai vấn đề đó”.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn quay trở lại với câu hỏi đó là cái gì là vấn đề lớn nhất của Đại học Đà Nẵng trong những năm sắp tới đây?

"Khi mà đất nước đặt mục tiêu phát triển rất lớn, trở thành nước có mức sống khá, toàn ngành thực hiện đổi mới sáng tạo. Xung quanh ta có nhiều đại học tư nhân năng động, đầy sức sống. Về cách thức, phát triển, chúng ta cảm nhận họ hết sức năng động.

Điển hình là Đại học FPT đã xây dựng to lớn rồi sẽ đẹp hơn nữa, rồi Đại học Đông Á có mười mấy hecta có chuyên gia nước ngoài thiết kế…

Thế thì chúng ta sẽ có vị trí như thế nào trong tương lai 5 năm -10 năm tới. Thách thức phát triển là vấn đề rất lớn của chúng ta. Đó là thách thức phát triển.

Chúng ta sẽ đạt đến một Đại học như thế nào? Vị trí Ranking trên thế giới trong nhóm bao nhiêu? Thách thức để vượt lên chính mình, thách thức để đạt tới chất lượng đào tạo, nghiên cứu đẳng cấp.

Câu chuyện chúng ta bàn là câu chuyện là vượt qua thách thức để phát triển như thế nào? Nếu không, chúng ta sẽ thấy một loạt các trường Đại học khác (kể cả khối tư nhân) sẽ vượt qua chúng ta.

Nếu như chúng ta cứ ngồi bình yên, với 400 bài công bố quốc tế, với một số ngôi nhà mọc lên xây dựng, với một tỷ lệ Tiến sĩ vào loại cao. Nếu chúng ta cứ hài lòng với những chỉ số đó thì đấy là nguy cơ”.

Bộ trưởng nhấn mạnh, đấy là câu chuyện cần tiếp tục đổi mới, phát triển hướng đến chất lượng, uy tín và trách nhiệm xã hội, trách nhiệm quốc gia. Và điều quan trọng là khát vọng để phát triển, đấy là vấn đề lớn để Đại học Đà Nẵng thực hiện.

Đại học Quốc gia thì phải giải quyết những vấn đề tầm quốc gia, quốc tế

Vấn đề phát triển Đại học Đà Nẵng thành Đại học Quốc gia được các đại biểu, chuyên gia và Bộ trưởng tập trung phân tích, chỉ ra những khó khăn cũng như thách thức.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn kiểm tra thực tế tại dự án Làng Đại học Đà Nẵng. Ảnh: AN

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn kiểm tra thực tế tại dự án Làng Đại học Đà Nẵng. Ảnh: AN

“Chúng ta đang đặt ra vấn đề chuyển sang mô hình Đại học Quốc gia. Điều đó về nguyên tắc là phải đợi, Bộ đồng ý và không lấn cấn gì.

Những điều gì mà các thầy cô cảm thấy sẽ tốt cho đơn vị thì Bộ hoàn toàn ủng hộ. Không có lấn cấn việc mô hình Đại học Quốc gia thì có thuộc nhóm bốn mấy Trường của Bộ nữa hay không? Không phải”.

Theo Bộ trưởng, vấn đề trở thành Đại học Quốc gia không phải là câu chuyện cái danh mà phải tập trung cơ chế để Đại học Đà Nẵng vận hành như Đại học Quốc gia. Đại học Đà Nẵng cần tìm cách để nâng cao chất lượng chứ không phải xây dựng "phần khung" mà bên trong không có gì.

Khi đi thăm các đơn vị, đến thăm phòng thí nghiệm tệ nhất và hiện đại nhất thì tôi thấy không khác nhau mấy. Chúng ta phải định vị ngay là chúng ta đang rất nghèo, rất khó.

Các thầy có công trình trọng điểm cấp quốc gia, quốc tế, phòng thí nghiệm sinh học an toàn cấp 3, cấp 4 rồi công trình khoa học công nghệ cấp quốc gia nào không? Không có. Thành phố có giao nhiệm vụ khoa học nào chúng ta mà đơn vị tính hàng ngàn tỷ không? Không có.

Sức mạnh của Đại học trước hết là sức mạnh của tiềm lực nghiên cứu khoa học công nghệ. Nhìn hệ thống phòng thí nghiệm của chúng ta vừa nghèo, vừa khó. Phòng thực hành thì không khá hơn, có khi còn kém hơn cả trường nghề.

Chúng ta cần phải có một hệ thống phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia, các chương trình khoa học công nghệ đủ lớn và lâu dài, có các nhóm nghiên cứu mạnh với các chuyên gia quốc tế, có các chuyên gia đầu ngành… Như vậy, chúng ta phải nghĩ lớn, nhu cầu lớn. Lấy đó làm tiền đề để có kết quả lớn”, Bộ trưởng nói.

Theo ông Sơn thì phòng thí nghiệm một vài dụng cụ, vài đồ thí nghiệm đơn sơ mà các thầy có rất nhiều công bố quốc tế thì vô cùng khâm phục. Nhưng xét tận cùng lại thì công bố như vậy đến bao giờ? Dựa vào đấy để làm tiềm lực khoa học công nghệ được không?

Câu trả lời là không. Phải hướng đến một công bố quốc tế bền vững, các sản phẩm bền vững, đủ lớn thì thế mới là Đại học Quốc gia.

Quốc gia thì phải hướng đến giải quyết vấn đề của quốc gia, hướng đến chung tay giải quyết các vấn đề của nhân loại. Đó là sứ mệnh của các trường công, trường trọng điểm quốc gia.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cũng lưu ý lãnh đạo Đại học Đà Nẵng cần chú trọng 3 trụ cột trong chiến lược phát triển thành Đại học quốc gia gồm: nghiên cứu khoa học, chất lượng đào tạo và xây dựng đội ngũ chuyên gia đầu ngành.

Trong đó, về đào tạo phải hướng đến mục tiêu đào tạo với chất lượng quốc tế, lấy đào tạo sau đại học làm tự hào thương hiệu, đẳng cấp.

Về xây dựng đội ngũ chuyên gia thì không chỉ căn cứ vào các bài công bố, bài công là rất quan trọng nhưng chỉ một phần. Phải đánh giá được ảnh hưởng quốc tế, uy tín quốc tế của nhà khoa học ấy.

Xem người ấy có được tham gia vào các đánh giá, nghiên cứu quốc tế hay không, tham gia biên tập các tạp chí quốc tế không, tham gia vào đi dạy thỉnh giảng ở các trường quốc tế như thế nào?...

Tức là nhìn vào rất nhiều chỉ số. Đó là uy tín và ảnh hưởng học thuật quốc tế. Đội ngũ chuyên gia của chúng ta là hướng đến vấn đề đó.

Bộ trưởng Sơn cho rằng, Đại học Đà Nẵng cần hoàn thiện và hướng đến các trụ cột như trên để phát triển thành Đại học Quốc gia.

“Trong những mục tiêu, trụ cột đó thì theo tôi xây dựng cơ sở mới là điều dễ nhất. Còn mấy việc kia mới là khó”, Bộ trưởng chia sẻ thêm.

AN NGUYÊN