Trong chương trình “Dân hỏi Bộ trưởng trả lời” phát trên Đài truyền hình Việt Nam ngày 22/6, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đã giải đáp nhiều thắc mắc của người dân liên quan đến giá thuốc và bảo hiểm y tế.
 |
| Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến trong chương trình Dân hỏi Bộ trưởng trả lời ngày 22/6/2014. |
PV: Câu hỏi đầu tiên xin được chuyển đến Bộ trưởng là của một người dân gửi đến Chương trình. BHYT là vấn đề mà những người dân nghèo như chúng tôi hết sức quan tâm. Tuy nhiên, trong thời gian qua chúng tôi thấy mệt mỏi và khó khăn khi đi khám bệnh theo chế độ BHYT. Những người dân nghèo như chúng tôi rất muốn được hỗ trợ nhiều về tài chính. Vì vậy, chúng tôi rất kỳ vọng vào những đổi mới của Luật BHYT. Vậy Bộ trưởng có thể cho biết những đổi mới đột phá của Dự thảo Luật sửa đổi lần này là gì? Liệu BHYT có thiết thực hơn với người nghèo hay không?
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Bộ Y tế khi tham mưu để xây dựng Luật Bổ sung điều chỉnh Bảo hiểm lần này luôn đặt quyền lợi của nhân dân, đặc biệt là của người nghèo lên trên. Có những điểm sửa đổi chính: Thứ nhất, thực hiện mua Bảo hiểm là bắt buộc và theo hộ gia đình, trong gia đình càng nhiều người tham gia thì tiền đóng góp mua thẻ Bảo hiểm sẽ càng giảm dần để tiến tới một lộ trình Bảo hiểm y tế toàn dân.
Về mức hưởng, lần sửa này có thay đổi rõ rệt, thứ nhất là đối với người nghèo và người có công như: Cha, mẹ, vợ, con của liệt sĩ từ chỗ phải đồng chi trả, đối với người nghèo là 5% thì hiện nay không phải chi trả; với đối tượng khi trước phải đồng chi trả 20% thì giờ không cần chi trả. Thứ hai, đối với các đối tượng cận nghèo, trước đây phải đồng chi trả 20% giờ giảm xuống còn 5%.
Đổi mới thứ 3 là mở thông các tuyến khám chữa bệnh, từ 1/1/2016, người dân đặc biệt là các hộ nghèo và các hộ sống ở vùng hải đảo và vùng đặc biệt khó khăn được quyền khám chữa bệnh thông tuyến, từ tuyến xã lên đến huyện và tuyến tỉnh, Trung ương, có nghĩa là những người sống ở vùng này nếu bị nặng có thể chuyển thẳng lên tuyến Trung ương và được thanh toán hoàn toàn. Đấy là một điểm rất mới để đảm bảo chính sách cho những đối tượng được ưu tiên và mở thông đến tuyến tỉnh và tuyến Trung ương từ năm 2021 trở đi.
Đối với nguồn quỹ khám chữa bệnh (hay chúng ta gọi là két dư) ở các địa phương được trích lại để có nguồn kinh phí nhằm tăng thêm chất lượng khám chữa bệnh, tăng thêm độ bao phủ Bảo hiểm y tế cho nhiều người tiếp cận.
Cùng với những đổi mới như nêu trên, chúng tôi cũng đổi mới một loạt thủ tục hành chính như rút ngắn thời gian chờ đợi và mở thêm nhiều phòng khám, giảm các thủ tục hành chính, đặc biệt ở khoa khám bệnh để người bệnh bớt các thủ tục phiền hà, thu hút người tham gia bảo hiểm y tế nhiều hơn.
PV: Một người dân khác cho biết: Tôi có con nhỏ nên thường phải đi mua thuốc khi cháu bị bệnh, nhưng tôi thấy giá thuốc Việt Nam cao hơn so với các nước trong khu vực. Bộ trưởng có thể cho biết điều này có đúng không? Thêm nữa, tôi thấy giá thuốc thời gian qua vẫn tăng nhiều, xin Bộ trưởng cho biết tình hình giá thuốc, thị trường dược phẩm trong thời gian qua?
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Những khảo sát của đoàn liên ngành (gồm: Bộ Y tế, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội) với 36 mặt hàng thuốc thường dùng thì thấy rằng giá thuốc của chúng ta thấp hơn của Trung Quốc từ 1,5-2 lần; thấp hơn của Thái Lan từ 2,5-3 lần.
Viện Chiến lược và Chính sách Y tế cùng với các Hiệp hội doanh nghiệp khảo sát theo phương pháp của Tổ chức Y tế thế giới khoảng 3.000 mặt hàng thì thấy những năm gần đây, tỷ lệ thuốc nội tăng giá rất thấp, còn thuốc biệt dược bên ngoài thì mức tăng trung bình. Đối với thuốc BHYT, chúng tôi đã thực hiện theo phương thức đấu thầu rất chặt chẽ để giảm tối đa giá thuốc.
Với thuốc bán ở ngoài các quầy thuốc tự do theo quy luật thị trường, tuy nhiên, liên bộ (gồm: Bộ Tài chính, Bộ Y tế, Bộ Công Thương) đã phối hợp và xây dựng khung giá thuốc tối đa và tối thiểu. Các nhà thuốc đó phải niêm yết công khai giá bán theo giá khung, nơi nào bán quá khung giá sẽ bị xử lý. Thuốc bán trong các nhà thuốc bệnh viện không phải nguồn thuốc BHYT thì chỉ được mức lợi nhuận tối đa từ 5-15%.
PV: Thời gian qua, liên bộ Y tế và Tài chính đã ban hành các quy định mới về đấu thầu thuốc đã giúp giảm giá thuốc 20-30%. Tuy nhiên, có nhiều ý kiến hoài nghi giá thuốc trúng thầu giảm như vậy thì liệu chất lượng có đảm bảo? Ý kiến của Bộ trưởng về vấn đề này như thế nào?
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Cách đây 2 năm, liên bộ đã ra Thông tư 11 về đấu thầu và hồ sơ mời thầu, sau đó điều chỉnh thông tư 36, 37 để khắc phục vấn đề giá có thể tăng trong quá trình đấu thầu và tránh trường hợp chất lượng thuốc giảm nếu đấu thầu giá rẻ. Thông tư này đã phân chia thuốc ra thành những nhóm nhỏ ví dụ như nhóm đạt JMP của châu Âu, đối với nhóm đã phát triển ví dụ như Mỹ, Anh, Pháp, Australia, Nhật… và loại đạt JMP của Tổ chức Y tế Thế giới. Thông tư cũng chia nhóm các loại thuốc đông y, thuốc từ dược liệu ở các nhà máy đạt JMP và chưa đạt JMP. Rồi chia các nhóm thuốc theo nguyên liệu đầu vào.
Và mặt khác nữa là chúng ta phải phụ thuôc vào hội đồng bình chọn thuốc trong bệnh viện, nếu có nhu cầu thuốc biệt dược ngoại nhập thì chúng ta vẫn phải đưa vào danh sách dùng trong bảo hiểm. Còn những thuốc không nhất thiết phải nhập thì chúng ta đấu thầu theo những nguyên tắc như vậy.
Lần đầu tiên trong bao nhiêu năm nay từ khi làm Luật Bảo hiểm, phần chi phí thuốc của bảo hiểm y tế giảm 20-30% và người dân kể cả vùng sâu, vùng xa, vùng nghèo vẫn tiếp cận được với thuốc có chất lượng và giá cả phù hợp.
PV: Nhiều ý kiến cho rằng việc đấu thầu giá thuốc chỉ thực hiện với những loại thuốc tương đối phổ biến mà người dân hay phải dùng như kháng sinh nhưng còn rất nhiều loại thuốc đặc trị, biệt dược thì chưa có trong danh sách đấu thầu. Xin Bộ trưởng giải đáp câu hỏi này?
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Thứ nhất, thuốc không chất lượng thì chắc chắn bị loại bỏ trong quá trình đăng ký lưu hành. Thứ hai, quy trình loại bỏ những thuốc đắt tiền, biệt dược trong \danh sách thuốc của BHYT, vì nhu cầu sử dụng loại thuốc gì là theo Hội đồng thuốc của BV đó. Ví dụ Khoa Hồi sức cấp cứu hoặc những khoa nhiễm khuẩn nặng thì phải đòi hỏi có thuốc biệt dược, hoặc thuốc để điều trị bệnh tim mạch, ung thư… thì những danh mục đó là phải từ cơ sở, giá cao cũng phải nhập và tuân theo quy trình đấu thầu.
PV: Thưa Bộ trưởng, một người dân hỏi: Tôi thấy trong thời gian qua, tình hình một số bệnh như sởi, thủy đậu… diễn biến phức tạp, chắc chắn phải dẫn đến hiện tượng tăng đột biến nhu cầu sử dụng vaccine. Tôi và nhiều người cùng khu phố cũng có con nhỏ, rất lo lắng vì nếu chẳng may con mình có bị dịch thì liệu có đủ vaccine cho các cháu hay không?
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến: Chính phủ và Bộ Y tế tạo điều kiện để người dân được tiêm chủng hoàn toàn miễn phí (ví dụ bệnh sởi mở rộng tiêm đến 10 tuổi trong trường hợp dịch đang lưu hành). Tuy nhiên, riêng bệnh thủy đậu chưa đưa vào chương trình tiêm chủng mở rộng, nhiều nước trong khu vực cũng vậy.
Hiện nay Bộ Y tế cho nhập khẩu gần 400.000 liều vaccine thủy đậu. Tuy nhiên, số này vẫn không đủ, bởi vì các nhà sản xuất ở nước ngoài cũng không còn vaccine. Hiện nay trên thế giới, dịch sởi, thủy đậu và các bệnh khác cũng xảy ra ở rất nhiều nước và các nước đó cũng đặt hàng mua thuốc. Vì vậy, bà con có thể tiêm ở chương trình tiêm chủng mở rộng (chẳng hạn như các bệnh sởi, rubella), còn vaccine thủy đậu khoảng trong 1 tháng nữa sẽ được đưa về.
PV: Xin trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!.
