"Đề án của Bộ GTVT không khớp với Quy hoạch Thủ tướng đã duyệt"

Bàn về đề án trị giá 223.000 tỉ đồng để hiện đại hóa trụ sở làm việc, cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, phát triển đội tàu biển, máy bay, đào tạo nguồn nhân lực theo đề án công nghiệp hóa - hiện đại hóa Bộ GTVT đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030 của Bộ trưởng Đinh La Thăng, trong cuộc trao đổi với PV Giáo dục Việt Nam, PGS.TS Nguyễn Văn Thụ, Nguyên Viện trưởng Viện Quản lý GTVT đã chỉ ra điểm không khớp trong đề án so với Quy hoạch GTVT chung mà Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt. Đồng thời, ông cũng bày tỏ quan điểm rất thẳng thắn xung quanh việc di dời trụ sở của Bộ GTVT xung quanh con số 12 nghìn tỷ đồng.

Về phản ứng của dư luận xã hội xung quanh đề án này, ông Thụ nói: "Tôi có cảm giác dư luận dễ ác cảm với những đề án của các Bộ, ngành. Đó là tâm lý thông thường, bởi thông thường nói tới đề án là động tới tiền ngân sách, mà ngân sách chính là thuế của người dân. Và việc Bộ, ngành đưa ra đề án là chuyện hết sức bình thường.

Ông nói thêm, làm Bộ trưởng thì phải có trách nhiệm triển khai các công việc của Bộ mình đứng đầu, đâu có gì lạ. Điều lạ ở đây là việc Bộ GTVT đã làm khác đi khi công khai kế hoạch công việc của mình trên các phương tiện truyền thông trong khi các Bộ, ngành khác ít làm như vậy.

Đề án không khớp với Quy hoạch chung?

PGS.TS Nguyễn Văn Thụ, Nguyên Viện trưởng Viện Quy hoạch và Quản lý GTVT: "Trong hoàn cảnh này, Bộ GTVT nên xem xét, tính toán lại đề án một cách cẩn trọng, cái gì thực sự cần thiết thì đầu tư ngay; ngược lại cái gì có thể hoãn lại thì đầu tư sau nhằm giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước".

"Về đề án hiện đại hóa trụ sở làm việc, cơ sở hạ tầng thông tin, phát triển đội tàu biển, máy bay, đào tạo nguồn nhân lực theo hướng công nghiệp hóa - hiện đại hóa của Bộ GTVT lần này, tôi cho là cần thiết. Tuy nhiên, có vẻ như chưa mang tính tổng thể, do chưa thấy những phương án phát triển liên quan đến các lĩnh vực phát triển đường sắt, đường bộ, đường cao tốc, giao thông nông thôn, giao thông đô thị, an toàn giao thông…", ông Thụ nêu quan điểm.

Ông phân tích, điều này cho thấy con số dự kiến đầu tư của Bộ gấp gần 2 lần Quy hoạch chung. Hơn nữa, cũng mới chỉ nhắc tới chuyện đầu tư cho Tổng công ty Hàng hải Việt Nam mà chưa thấy nhắc tới các đơn vị khác. Ông nói, đây có lẽ là điều mà người dân sẽ mong muốn nhận được lời giải thích từ lãnh đạo Bộ.

"Tôi cho rằng, thay vì vài tháng lại đưa ra một đề xuất, đề án, Bộ trưởng Bộ GTVT nên đưa ra một đề án tổng thể hơn, mang tính bao quát, đầy đủ hơn", ông Thụ nói.

Cần thiết đầu tư cho việc di dời trụ sở, nhưng cần xem xét lại con số

"Về vấn đề di dời trụ sở, điều này chứng tỏ Bộ GTVT đang thực hiện đúng chủ trương. Và xét về độ cần thiết, tôi cho rằng nó rất cần thiết. Tuy nhiên chúng ta phải bàn lại về vấn đề số tiền, nhất là khi cả đất nước đang thực hiện chủ trương tiết kiệm, giảm chi tiêu công.

Cụ thể, nếu cơ sở hạ tầng quá kém, quá chật chội thì phải đầu tư. Thậm chí, nếu thực sự cần thiết thì kể cả phải bỏ thêm số tiền lớn hơn thì chúng ta vẫn nên đầu tư. 12 nghìn tỷ đồng là con số lớn, nhưng chưa chắc đã là lãng phí nếu biết đầu tư đúng chỗ. Nhưng 1 tỷ đồng nếu không biết đầu tư vẫn gọi là lãng phí.

Ông cũng nói thêm: "Tôi đã từng đọc ý kiến của một đại biểu Quốc hội khi họ liên hệ tới trụ sở làm việc giản dị của Thủ tướng Anh. Theo tôi, so sánh như vậy hơi khiễng. Bởi vì ở Anh nói riêng, các nước phát triển khác nói chung, trình độ quản lý của họ đã đạt tới mức tiên tiến nên bộ máy làm việc rất nhỏ gọn.

Trong khi, bộ máy hành chính của ta vô cùng cồng kềnh. Ví dụ đơn giản như ngoài Thanh tra Chính phủ, ta còn có Thanh tra đoàn thành niên, Thanh tra Đảng ủy,… Ở các bộ ngành cũng vậy, bộ máy cồng kềnh chồng chéo làm cho việc đầu tư cơ sở vật chất cũng tốn kém hơn là điều dễ hiểu".

Cũng theo ông Thụ, trong hoàn cảnh này, Bộ GTVT nên xem xét, tính toán lại đề án một cách cẩn trọng, cái gì thực sự cần thiết thì đầu tư ngay; ngược lại cái gì có thể hoãn lại thì đầu tư sau nhằm giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước.