"Bao nhiêu một con tò he vậy chú? 20 ngàn đồng chị nhé!" Suốt cả một buổi tối, chú Đặng Văn Hải vừa nặn tò he vừa trả lời cho khách không ngớt. Đông đảo người dân tham quan đường hoa Nguyễn Huệ không thể không ghé qua gian hàng của chú. Nhiều du khách thích thú, chụp lại những bức ảnh độc đáo về các con tò he đầy màu sắc này. Đặc biệt là các em nhỏ, khách hàng chủ yếu của gian hàng chú Hải.
Chú Đặng Văn Hải ( quê ở làng Xuân La, xã Phương Dực, huyện Phú Xuyên, TP. Hà Nội) cho biết: "Nghề này đắc khách nhất là vào những ngày xuân, ở các lễ hội. Khách hàng chủ yếu vẫn là các em nhỏ. Còn ngày thường, ít người mua lắm, chúng tôi chủ yếu phục vụ khách ở làng du lịch Bình Quới. Được mấy ngày Tết, tranh thủ ra đây để phục vụ các em nhỏ chơi xuân".
 |
| Chú Đặng Văn Hải (nghệ nhân ở làng Xuân La, xã Phương Dực, huyện Phú Xuyên, TP. Hà Nội) vẫn xem công việc là niềm vui gì vẫn giữ được nét truyền thống của làng. |
Vừa trò chuyện, đôi bàn tay chú vẫn nhanh thoăn thoắt nặn những con to hè theo yêu cầu của khách. Chú cho biết thêm: "Tôi làm nghề này cũng đã gần 40 năm, đây là nghề gia truyền hơn 3 đời nay. Dù chỉ kiếm được thu nhập trong những ngày Tết này nhưng cả gia đình ai cũng yêu và gắn bó với cái nghề. Hôm nay, đến với đường hoa Nguyễn Huệ phục vụ các em nhỏ, qua đó, giới thiệu về một loại đồ chơi dân gian truyền thống của Việt Nam".
|
| Hai người con gái của chú Đặng Văn Hải cũng theo nghề cha mẹ đã hơn 7 năm nay |
Chú Hải còn cho biết, mỗi con tò he được bán với giá 20 ngàn đồng thu hút đông khách, chủ yếu là các em nhỏ. Đây là món đồ chơi yêu thích của trẻ em ở nông thôn và cả thành thị. Để làm ra được những con tò he này, công việc quan trọng và vất vả nhất là khâu tạo bột. Nguyên liệu chính là gạo tẻ trộn với một phần gạo nếp. Trộn với tỉ lệ bao nhiêu để bột gạo phải dẻo, dễ nặn nhưng không dính tay là một bí quyết riêng của mỗi người. Công đoạn pha màu cũng gian nan và đầy vất vả.
|
| Những con tò he nghộ nghĩnh, đáng yêu không chỉ thu hút nhiều du khách tham quan tại đường hoa Nguyễn Huệ |
Nghề làm tò he đòi hỏi phải có đôi bàn tay khéo léo, nhẹ nhàng. Nhưng chỉ vậy chưa đủ, phải có tư duy quan sát, khiếu thẩm mỹ và óc sáng tạo để tạo hình khối, chọn màu sắc, kết hợp hài hòa trong một tổng thể để thu hút du khách, đặc biệt là các em nhỏ. Qua đôi bàn tay của các nghệ nhân, từ những anh lính khố xanh, khố đỏ, người Siêu nhân, Thủy thủ mặt trăng, Picachu, Pokemon,...đến những con vật gần gũi thân quen như con ngựa, con gà,...đầy màu sắc khiến ai cũng phải say mê thích thú.
Với vẻ đẹp giản dị, mộc mạc của tò he đã thấm đượm vào nét hồn nhiên của các em nhỏ một cách hết sức tự nhiên. Các em có thể yêu cầu những nghệ nhân nặn theo những con vật mà mình thích, theo trí tưởng tượng của mình.
Có lẽ trong tâm trí người Việt, tò he không chỉ là đồ chơi mà nó còn là sản phẩm tâm huyết của bao thế hệ với mong muốn sẽ để lại nét văn hóa độc đáo, đặc sắc của những nghệ nhân miệt mài tạo ra. Trong những ngày xuân, người nghệ nhân vẫn âm thầm lặng lẽ giới thiệu đến mọi người một nón đồ chơi dân gian - nét văn hóa độc đáo của người Việt. Xem đó như là một cách để bảo tồn và duy trì nghề truyền thống, món đồ chơi dân gian không bị mai một và mất đi giữa thời buổi đồ chơi Trung Quốc đang "tung hoành".
Dưới đây là những hình ảnh những con tò he độc đáo được các nghệ nhân tạo ra:
|
| Từ những con búp bê đáng yêu |
|
| Đến những nhân vật nổi tiếng trong phim hoạt hình: Picachu... |
|
| ...Người siêu nhân |
|
| Những con vật gần gũi trong tâm trí các em nhỏ |
|
| Những chú ngựa sặc sỡ sắc màu |
|
| Một chú gà trống nghộ nghĩnh và đầy màu sắc |
|
| Những đôi bàn tay khéo léo, tỉ mỉ nặn những chi tiết rất nhỏ |
|
| Để tạo ra những sản phẩm như thế, người nghệ nhân không chỉ cần có đôi bàn tay khéo léo mà còn có tư duy quan sát, óc tưởng tượng phong phú |
|
| Không chỉ các em nhỏ bị cuốn hút trước vẻ đẹp và hấp dẫn của món đồ chơi dân gian này |
|
| Mà ngay cả người lớn cũng bị cuốn hút |
Minh Kiệt
