Xuất hiện và lập kỷ lục trên You Tube trong thời gian ngắn với 380 triệu lượt xem, Gangnam Style của Psy còn thống lĩnh các bảng xếp hạng iTunes của 31 quốc gia, No.2 ở Billboard 100, No.1 UK Single Charts... Vậy đâu là chìa khóa thành công có tính đột phá của Gangnam Style.
Trước tiên hãy "dạo qua" nội dung ca khúc đình đám số 1 của Đông Á và đang càn quét khắp thế giới:
Phong cách Gangnam
Một cô gái ấm áp và nhân ái suốt cả ngày
Một cô gái cổ điển biết cách thoải mái thưởng thức tách cà phê
Là cô gái có trái tim nồng cháy khi màn đêm buông xuống
Là cô gái thật khác biệt
Anh là chàng trai
Là một chàng trai giống như em ấm áp suốt cả ngày
Nốc cạn một phát tách cà phê trước khi nó kịp nguội đi
Là chàng trai có trái tim bùng cháy khi màn đêm buông
Đó là anh
Thật đẹp, đáng yêu
Vâng, chính em, này, vâng em, này
Thật đẹp, đáng yêu
Vâng, chính em, này, vâng em, này
Giờ thì chúng ta hãy đi tận cuối con đường nhé
Anh chính là phong cách Gangnam, phong cách Gangnam
Anh chính là phong cách Gangnam, phong cách Gangnam
Anh chính là phong cách Gangnam
 |
| Psy thậm chí ngồi trong toilet đọc rap trong điệu Gangnam Style. |
Ê, cô nàng quyến rũ ơi, anh chính là phong cách Gangnam đấy
Ê, cô nàng quyến rũ, oh oh oh oh
Một cô gái trông khá trầm lặng nhưng hết mình khi nàng chơi đùa
Một cô gái để mái tóc buông xuống khi thời điểm thích hợp đến
Một cô gái che đậy bản thân mình nhưng nàng còn quyến rũ hơn cô gái để lộ hết mọi thứ ra ngoài
Một cô gái hiểu biết như thế
Anh là một chàng trai
Là người dường như có vẻ điềm đạm nhưng hết mình khi vui chơi
Là người trở nên hoàn toàn điên dại khi thời điểm thích hợp đến
Là người luôn nảy ra nhiều ý tưởng hơn là dùng cơ bắp
Đó chính là anh
Thật đẹp, đáng yêu
Vâng, chính em, này, vâng em, này
Thật đẹp, đáng yêu
Vâng, chính em, này, vâng em, này
Giờ thì chúng ta hãy đi tận cuối con đường nhé
Anh chính là phong cách Gangnam, phong cách Gangnam
Anh chính là phong cách Gangnam, phong cách Gangnam
Anh chính là phong cách Gangnam
Ê, cô nàng quyến rũ ơi, anh chính là phong cách Gangnam đấy
Ê, cô nàng quyến rũ, oh oh oh oh
Ở trên đỉnh cao người thì trốn chạy người thì bay nhảy
Anh là người biết người một hoặc hai cảm giác đó mà
Ở trên đỉnh cao người thì trốn chạy người thì bay nhảy
Anh là người biết người một hoặc hai cảm giác đó mà
Em hiểu anh đang nói gì mà
Anh chính là phong cách Gangnam
Ê, cô nàng quyến rũ ơi, anh chính là phong cách Gangnam đấy
Ê, cô nàng quyến rũ, oh oh oh oh
Anh chính là phong cách Gangnam
Lời ca khúc không có gì đặc biệt khi nó chỉ đơn giản là lời tán tỉnh của một anh chàng với một cô gái trẻ. Và sức hút thực sự nằm ở nội dung của MV mà theo truyền thông Hàn Quốc thì nội dung clip ca khúc Gangnam Style với thông điệp châm biếm, chế giễu lối sống vương giả thiên về vật chất của giới thượng lưu mới nổi ở quận Gangnam (hay Keangnam) thuộc thủ đô Seoul, Hàn Quốc. Ngoài ra, yếu tố thứ yếu làm nên thành công của Gangnam Style là điệu nhảy phỏng theo động tác cưỡi ngựa cực kỳ độc đáo và không "đụng hàng".
 |
| Điệu cưỡi ngựa đặc trưng và cũng là yếu tốc độc đáo trong Gangnam Style giúp nó thịnh hành ở Mỹ và trên thế giới. |
Yếu tố thứ ba mang lại sức tấn công mạnh mẽ cho Gangnam Style ở thị trường Mỹ - bệ phóng cho sự càn quét và công phá khủng khiếp ra thế giới, chính là ở yếu tố nhạc điện tử, thứ âm nhạc đại chúng và khá phổ biến trong xã hội Mỹ đã khiến người Mỹ chấp nhận Gangnam Style như một lẽ hiển nhiên.
Nhưng ca khúc này của Psy không bị chìm nghỉm bởi những ca khúc nhạc điện tử khác của Mỹ là bởi những yếu tố trên, điệu ngựa nhảy hay điệu cưỡi ngựa và hình ảnh một rapper béo tròn, mũm mĩm rất hài hước.
Theo lý giải của nhà bình luận Jae-Ha Kim thì Gangnam Style đi ngược với hình ảnh đẹp trai và phong cách như các nhóm nhạc trẻ Hàn Quốc hiện nay, Psy mang đến cho dân Mỹ sự thoải mái: "Dân Mỹ thích những người như Thành Long, Lý Liên Kiệt, họ đẹp nhưng không giống như Brad Pitt hay Keanu Reeves chút nào".
Còn theo giải thích của rapper 34 tuổi này trong show "Today" của Mỹ thì: "Tôi không đẹp trai, tôi không cao to, cũng không cơ bắp. Nhưng tôi đang ngồi đây với các bạn". Lý do, theo anh chính là ở "tâm hồn và quan điểm".
Tuy người Mỹ đa số thừa nhận họ không hiểu lời bài hát (trừ điệp khúc "Eh Sexy Lady") cũng như việc họ hoàn toàn không hiểu ý nghĩa từ "Gangnam" trong văn hóa xã hội Hàn Quốc.
 |
| Gangnam - khu nhà giàu thượng lưu của những người "giàu sổi" ở thủ đô Seoul, Hàn Quốc - chủ thể chính được coi là bị chế giễu trong Gangnam Style của Psy. |
Còn vì sao nó lại được đặt tên là "Gangnam Style"? Từ "style" trong tiếng Anh dịch ra là "phong cách", nó có thể là từ được dùng thay cho "class" (tầng lớp xã hội) để nói tránh nói giảm. Gangnam có nghĩa là "phía nam dòng sông" - mảnh đất phía nam sông Hàn chỉ là một mảnh đất nông nghiệp với chằng chịt kênh mương nước thải. Có diện tích bằng một nửa Manhattan với số dân bằng 1% dân số Seoul sống ở đây, họ chủ yếu là những người giàu "mới nổi" - một bộ phận phất lên từ những năm 1970.
Một ngôi nhà chung cư ở Gangnam có giá trị lên đến 716.000 USD, với mức tiền này có thể nuôi sống một người dân Hàn Quốc bình thường trong vòng 18 năm. Những người phụ nữ được biết đến trong tiếng Hàn là Doenjangnyeo thường tiêu một số lượng tiền lớn vào cà phê trong khi lại ăn những bữa ăn mì gói rẻ mạt. Điều này có thể nhận thấy rõ nhất trong MV của Psy khi có những chi tiết chú ý tới việc uống cà phê.
Trong MV Gangnam Style, trang phục mà Psy mặc khá lòe loẹt là cái nhìn có phần châm biếm, đả kích và chế giễu bộ phận những người "giàu sổi" ở khu nhà giàu Gangnam.
 |
| Hình ảnh Psy nhảy múa tưng bừng cùng các bà nội chợ trên xe bus thay vì đến hộp đêm. |
 |
| Psy ngả ngớn trong nhà tắm hơi công cộng - thú vui đại chúng của người dân Hàn Quốc thay vì đến những trung tâm thể hình sang trọng, cao cấp của giới thượng lưu. |
Thêm vào đó, hình ảnh Psy tắm nắng trên sân cát cho trẻ con chơi thay vì trên bãi biển, chè chén cùng những người bà nội chợ trên xe bus được trang hoàng không khác một hộp đêm thay vì đến quán bar thực sự; nằm ngả ngớn ở nhà tắm hơi công cộng bên 2 gã gangster xăm trổ đầy mình thay vì đổ cả núi tiền ở những trung tâm rèn luyện thể hình cao cấp, ngồi trong toilet và đọc rap tưng bừng hoặc khệnh khạng đi bên hai em chân dài khi bị cả đống giấy rác tạt vào mặt.
"Gangnam khơi gợi sự ghen tị và khó chịu" là lời nhận xét của nhà phê bình nhạc pop Kim Zakka, "Cư dân Gangnam như tầng lớp trên trong xã hội Hàn, nhưng dân Hàn Quốc thì chỉ coi họ như những kẻ tự mãn, trọc phú giàu sổi không có chút quý tộc nào", Kim Zakka giải thích thêm.
Gangam Style cũng chứa đựng những hình ảnh đời thường của người dân Hàn Quốc với chi tiết các cụ ông ngồi túm tụm bên bàn cờ, đám phụ nữ trung niên đội mũ rộng vành che nắng chỉ có ở người dân xứ kim chi...
 |
| Liệu Gangnam Style có đi theo vết xe đổ của những one-hit-wonder một lần tỏa sáng để tắt ngúm về sau. |
Theo nhiều người thì Gangnam Style chỉ là một ca khúc ăn may hay một "one-hit wonder" (ca sĩ có duy nhất một bài hát thành công) tương tự như những bản hit "Macarena" của Los del Río, người Tây Ban Nha khi lần lượt thống trị ngôi vị quán quân bảng xếp hạng ở hầu hết các quốc gia có bảng xếp hạng âm nhạc.
Đứng đầu bảng Billboard của người Mỹ một thời gian dài và là một trong 5 ca khúc nước ngoài đầu tiên lọt vào vị trí này ở Mỹ trong suốt 50 năm. Nhưng chỉ được 2 năm và biến mất cùng với bộ đôi Los del Río. Tương tự ca khúc "Shalala Lala" của nhóm nhạc Hà Lan Vengaboys khi nó trở thành bản hit ở châu Á những năm 2000 và đưa nhóm nhạc này trở thành nhóm nhạc dance có số lượng đĩa bán ra nhiều nhất năm 2001, sau đó thì Vengaboys cũng tắt ngúm.
Có thể kể thêm một bản hit nổi tiếng khác của năm 2002 là "Aserejé" của ba cô gái người Tây Ban Nha, Las Ketchup. Bản tiếng Anh của ca khúc này có tựa đề "The Ketchup Song" được nghe ở khắp mọi nơi và xếp vị trí No.1 ở 27 quốc gia, bán 12 triệu đĩa toàn cầu. Nó được phát đi phát lại trên các đài phát thanh và MTV Latin và sau đó Las Ketchup cũng chỉ được có đến vậy rồi biến mất.
Với trường hợp Gangnam Style của Psy cũng vậy, không ai nhìn thấy ở Psy một tương lai rõ ràng nào đằng sau cơn sốt. Liệu Gangnam Style có đi theo vết xe đổ lịch sử của những bản hit one-hit-wonder một lần tỏa sáng rồi tắt ngúm hay không thì còn phải đợi thời gian phán xét.
