Một đêm trắng, hai đêm trắng và vô số những trò “thử nghiệm tâm lý”, kết nối trí não người với các thiết bị báo động ở nhà thờ Arlington, Christ, Harvard, Boston, Mỹ, trong hơn 4 tháng của 2019 này; những trò “đùa” dã man khi buộc một con người phải ăn thức ăn của mèo; những trò chơi “trí tuệ” chạy đua xử lý thông tin của con người và chương trình máy tính cài AI; kết nối trí não con người theo hệ thống nối mạng, cuộc chiến về dữ liệu lớn và dự đoán tương lai….
Tất cả đều là thử nghiệm công nghệ và tâm lý bất hợp pháp của những kẻ tội phạm quốc tế, nhưng cả Boston và nước Mỹ im lặng, buộc tôi phải hỏi: Chúng ta là ai? Liệu có còn là người?
Nếu là con người, ai bảo vệ chúng ta? Khi phải đối mặt với quyền lực và thế giới bất lương dưới đây?
 |
| Bản đồ Báo cáo 2016 của Amnesty về máu và lao động trẻ em ở Công gô dùng cho sản xuất máy tính và điện thoại thông minh, cùng danh sách các tập đoàn và quốc gia có liên quan (Ảnh: tác giả cung cấp). |
Bản đồ trên đây là Báo cáo 2016 của Amnesty về máu và lao động trẻ em ở Công Gô dùng cho sản xuất máy tính và điện thoại thông minh, cùng danh sách các tập đoàn và quốc gia có liên quan.
Nhưng câu chuyện không chỉ dừng ở thiết bị và công nghệ, những tham vọng khống chế toàn thế giới tương lai đã và đang được thực hiện trên toàn cầu nhân danh xóa đói nghèo và giáo dục cho tất cả. [1]
Bản chất đằng sau đó, nguy cơ đe dọa tất cả tương lai nhân loại nằm ở dữ liệu lớn của nhân loại, dữ liệu cá nhân và năng lực giám sát, kiểm soát từ suy nghĩ, hành vi và điều khiển hành vi qua mạng kết nối với internet và trí não của hệ thống máy tính cài AI. [2]
Các quốc gia kém hay đang phát triển trở thành nạn nhân của những tham vọng ở các quốc gia muốn khống chế thế giới trên đây, chúng ta vừa phải bán máu để làm điện thoại và máy tính, chúng ta là thị trường để họ bán thiết bị và công nghệ ứng dụng.
Chúng ta đồng thời là những “con bò nối mạng” và chịu sự điều khiển của những chương trình giám sát và kiểm soát suy nghĩ, thông qua giám sát trí não, hacking trí não và điều khiển kế hoạch hành động cá nhân, từ việc mua gì, gặp ai, đến bầu cử cho ai, tất đều được giám sát và điều khiển qua mạng internet [1, 2 & 3].
Và tôi là một công cụ để chúng thử nghiệm hơn 30 năm qua! Nay, nhân danh giáo dục và xóa đói nghèo, những tập đoàn bất lương, những quyền lực chính phủ bất lương đã dùng con người một cách bất hợp pháp để giải quyết những điều chúng coi là “vấn nạn” của thế kỷ.
Ai bảo vệ tôi? Con tôi? Tương lai nhân loại? Khi hầu hết 7,5 tỷ người đang nằm trong nhà tù internet được nắm giữ bởi vài hãng công nghệ và vài quốc gia bất lương phát triển những công nghệ kiểm soát con người mang tính toàn cầu như được viết rõ trong 2 cuốn sách dưới đây?
 |
| Quyền Riêng tư trong thời đại Dữ Liệu Lớn, Nhận diện những Đe dọa, bảo vệ Quyền Cá nhân của bạn và Bảo vệ Gia đình bạn, Theresa Payton & Theodore Claypoole (Ảnh: tác giả cung cấp). |
 |
| Thời đại Tư Bản Giám sát, Cuộc Chiến đấu Cho Tương lai Nhân loại trước những ranh giới sức mạnh mới, Shoshana Zuboff (Ảnh: tác giả cung cấp). |
Theo hai cuốn sách này và cùng với nghiên cứu tâm lý hành vi người tiêu dùng được khai thác triệt để bởi các tập đoàn kinh doanh và chính phủ toàn cầu (136 tổ chức, theo R. Thaler, cuốn Tất cả chúng ta đều hành xử cảm tính, Sự hình thành Kinh tế Hành vi), con người, hay nhân dân nói chung đã trở thành “nô lệ” mới trong thời đại công nghệ này. [4]
Chúng ta làm gì, nói gì, hành xử ra sao, tư duy gì, định kiến hay tâm tư, tất cả đều được ghi chép rất cẩn thận và không hề có sự quan tâm đến cuộc sống riêng tư hay nhân quyền con người, chúng được lưu trữ, phân tích và đánh giá, rồi tìm cách tác động ngược lại vào chính tư duy, tâm lý và hành vi của chúng ta, đặc biệt hướng đến “điều khiển” hành vi mà chúng gọi dưới khẩu hiệu “CHÚNG TÔI THAY ĐỔI BẠN” (hội nghị AI toàn thế giới ở dự án HEAD, Singapore).
Toàn bộ tự do trong suy nghĩ, tư duy và cuộc sống riêng của bạn không còn là của cá nhân bạn, khi mọi việc xung quanh bạn, bao gồm cả chính bạn, đã được internet và số hóa, từng giây và từng phút.
Sự bất hạnh của một thời đại, khi con người thì không được nỗ lực học tập và phát triển toàn diện, mà nhân danh công nghệ và giáo dục công nghệ, họ gây ra những “gãy đổ” trong học sinh sinh viên và không có cách gì để nâng cao chất lượng giáo dục với tâm hồn và nhân cách.
Để thay thế, họ mong đợi “đi thu thập tri thức toàn cầu”, “những giá trị cổ điển”, để copy và paste 30 năm kinh nghiệm và tri thức vào máy học AI [2, 3], với hy vọng sẽ nhân bản được những điều này ra cho giáo dục toàn cầu.
Sự bần cùng về đạo đức của công nghệ và nền tảng nghiên cứu ứng dụng công nghệ đã mong chờ tiến đến thời đại, nhà máy được tự động và chỉ có 1 con chó để canh một con người không được tiến gần tới hệ thống tự động và người chỉ để cho chó ăn theo giờ. [2]
Đó là thời đại nào? Thời đại dành cho tiến bộ về con người?
 |
| Thăng Trầm Những Quốc Gia, R. Sharma, Nghiên cứu Toàn Cầu, Những tuyến đường trọng yếu toàn cầu vào thời điểm 2015 (Ảnh: tác giả cung cấp). |
Để có thể lý giải sự dã man tột cùng của những kẻ sẵn sàng mang công nghệ đi chà đạp lên con người và nhân quyền, biến con người thành công cụ và thử nghiệm của máy học AI, của những hệ thống chương trình tự động cài AI với nghiên cứu cách thức hợp tác làm việc giữa thời đại người – máy sắp tới, hãy nhìn kỹ vào bản đồ trên đây và so sánh nó với bản đồ số 1 của Amnesty: “bản đồ máu” của châu Phi chảy xuyên qua các lục địa thế giới.
Các bạn vẫn không nằm trong dòng chảy “trọng điểm địa lý ”, bất chấp thế giới hát bài “Chúng ta là Một” từ thời 1980 để kêu gọi ủng hộ cho trẻ em đói nghèo châu Phi, nhưng ở chiều ngược lại, các bạn là thị trường dân số lớn để khai thác, là tiềm năng cho 2070 (theo báo cáo UNESCO-GUNi, 2070 các nước châu Phi có khả năng đạt được các mục tiêu về SDGs 2030, chậm hơn 40 năm so với các châu lục khác, và có thể còn chậm hơn).
Đâu chỉ có châu Phi, đâu chỉ có châu Á và Mỹ La tinh, hầu hết nhân dân các châu lục đều đã và đang phải chịu đựng những khổ nạn mà sức mạnh công nghệ và toàn cầu hóa gây nên trong hơn 30 năm qua, và theo như “Bất Bình Đẳng Toàn cầu” [5] ghi nhận “Chúng ta, lần đầu tiên trong lịch sử nhân loại phải đối mặt với những sức mạnh xuyên quốc gia.
Chúng có khả năng điều khiển quyền lực quốc gia và các tổ chức quốc tế. Nhân danh xóa đói nghèo, chúng mang sức mạnh đến những nơi chúng cần và những kẻ nhân danh giúp đỡ xóa đói nghèo giàu lên gấp 4 lần, trong khi nhân dân vẫn đói nghèo hoàn đói nghèo”.
Mô hình, một tay cầm khẩu hiệu “Xóa đói nghèo, giáo dục cho tất cả” nhưng dựa trên những tội ác gây ra trên những cuộc đời con người như tôi [6] và bên kia, mang vũ khí và quân sự đi xâm chiếm, gây tranh chấp, chiến tranh, bắt nạt và ức hiếp các tầng lớp cùng cực nhất, những kẻ không còn gì để mất, những con người tha hương với nỗi đau hàng thế kỷ bị “chết trên những tài nguyên”, hóa ra, vẫn đang là sự thật của mọi sự thật thời đại này.
Dù chúng được viết và tuyên ngôn bởi những diễn viên đại tài [7], những âm mưu thống trị thế giới bởi 1 thế giới hai con đường [8], với những tập đoàn, những quốc gia bất lương [9], mong chia thế giới ra những thị trường để chúng không chỉ là khai thác, mà thống trị tương lai, tương lai của con trẻ và học sinh.
Toàn cầu ư? Giáo dục toàn cầu là gì, khi bất bình đẳng đến từng ngõ ngách, đến từng con đường, đến từng lớp và trường học, với những dự án lớn tiền triệu và tỷ đô la, nhưng lại là hình thức tham nhũng công khai của cả một hệ thống ăn cắp tương lai của thế giới? [10]
Làm sao để giải thích về giáo dục toàn cầu, khi:
(i) Thông tin kinh tế - chính trị của các quốc gia lớn nhất thế giới như Trung Quốc hay Mỹ đều là giả? Chúng ta biết tin vào đâu, khi nền kinh tế được coi là lớn nhì thế giới chỉ tăng trưởng chưa đến 4% từ 2015 hay thậm chí còn trước đó, 2010 [11], nhưng các tổ chức quốc tế như IMF vẫn nhất định khẳng định là 6,2% [12].
 Não – Trí Tuệ Con Người và AI trong giáo dục: Liệu có những điểm mù? |
Tương tự vậy, nền kinh tế Mỹ đã chậm và gần như không tăng trưởng từ 1990 và đặc biệt là sau 2000 [13] nhưng ai cũng đều ca ngợi việc tăng trưởng trở lại, dù khủng hoảng kinh tế toàn cầu vẫn đang là hiển nhiên xung quanh tất cả các chỉ số rủi ro? [14]
(ii) Giáo dục toàn cầu nào, khi kêu gọi tài trợ cho một chương trình giáo dục cho trẻ em gái, cả thế giới thu gom được $120 triệu đô la, nhưng chỉ trong chưa đầy 3 tuần, một quỹ đầu tư rủi ro về AI Education tư nhân có được $5 tỷ đô la. [15]
Hóa ra, đằng sau vài con số lẻ mang đi làm từ thiện hay để quảng bá danh hiệu cho tập đoàn, những hãng đầu tư vào nghiên cứu AI đã khai thác và sử dụng giáo dục như một nơi chốn để nghiên cứu miễn phí trên con người và trí não học sinh sinh viên, bên cạnh khai thác dữ liệu học sinh và các hoạt động có thể thu thập dưới danh nghĩa “nghiên cứu khoa học công nghệ giáo dục”. [16]
(iii) Giáo dục toàn cầu là gì, khi chính con người thật, học sinh sinh viên và giáo viên bị xâm hại, lạm dụng, để nghiên cứu và là nạn nhân của các thể chế và chính sách về giáo dục chia rẽ, bất bình đẳng và không vì con người của nhiều chính phủ trong hơn 30 năm qua? [17]
Khi những chính phủ bất lương “bần cùng hóa” nghề giáo và giáo dục qua cách thức cắt giảm ngân sách, cắt giảm những hỗ trợ phát triển giáo viên và nghiên cứu giáo dục thuần túy [18], mà thay vào đó bằng tất cả những nghiên cứu gắn với công nghệ, tư nhân hóa giáo dục và không vì lợi ích công của một xã hội tử tế và có nhân quyền? [19]
Sẽ chỉ là chuyện cười mỉa mai cho thời đại con người và công nghệ ngày nay, khi robot cắm điện thì quảng bá là “công dân toàn cầu” [20], trong khi hơn 1/2 dân số toàn cầu thì sống dưới mức đói nghèo cùng cực! [21]
Khi những kẻ nhân danh vì giáo dục thực hiện chương trình giáo dục cho tất cả, nhưng lại chỉ là lý do để thu gom dữ liệu cá nhân học sinh sinh viên toàn cầu, liệu tương lai thế giới mới sẽ là toàn “robot”, hay toàn những con người – robot, bởi dưới sự điều khiển toàn bộ trí não và hành vi tâm lý con người, con người, dù có học hay không, đâu còn có tự do cá nhân tối thiểu để tư duy?
Hãy nhìn kỹ lại tất cả các bản đồ trên đây và những cảnh báo cho một tương lai đáng ghê sợ cho một thời đại hoặc con người chỉ để làm nhiệm vụ canh chó hoặc làm việc như người – máy dưới sự điều khiển của máy móc và chương trình cài AI.
Chúng ta đang đi đến con đường tự hủy diệt thế giới loài người, nếu không tự cảnh tỉnh về những tội ác chống con người như hiện nay.
Kết nối internet [22], toàn cầu hóa tất cả [23], không phải là câu trả lời!
Tài liệu tham khảo:
[1] http://www.newasiagloballearning.com/tin-tuc/mot-the-gioi-hai-con-duong.html; http://www.newasiagloballearning.com/tin-tuc/no-le-thoi-dai-moi-no-le-cua-cong-nghe.html; https://www.brookings.edu/research/us-china-relations-in-the-age-of-artificial-intelligence/; https://www.theverge.com/2017/9/4/16251226/russia-ai-putin-rule-the-world; https://en.wikipedia.org/wiki/Artificial_intelligence_arms_race;
[2] Quyền Riêng tư trong thời đại Dữ Liệu Lớn, Ghi nhận những Đe dọa, bảo vệ Quyền Cá nhân của bạn và Bảo vệ Gia đình bạn, Theresa Payton & Theodore Claypoole; Thời đại Tư Bản Giám sát, Cuộc Chiến đấu Cho Tương lai Nhân loại trước những ranh giới sức mạnh mới, Shoshana Zuboff
[3] Friedman T, Xin cảm ơn vì đến trễ;
US election campaign technology from 2008 to 2018, and beyond, https://www.technologyreview.com/s/611823/us-election-campaign-technology-from-2008-to-2018-and-beyond/
[4] Stiglitz J., People-Power-Profits: https://www.c-span.org/video/?459877-1/people-power-profits
[5] Global Inequality, Milanovic B.;
[6] Nguyễn Thị Lan Hương, Quyền con người trong nền kinh tế chia xẻ và internet, http://newasiagloballearning.com/tin-tuc/quyen-con-nguoi-trong-the-gioi-internet-va-nen-kinh-te-chia-xe.html
[7] Who rules America?, Domhoff G.; Why the west rules for now, the patterns of history and what they about the future, Morris I;
Masters of Illusion: The World Bank and the Poverty of Nations, Caufield C.; Global Inequality, Milanovic B.; The Great Escape: Wealth-Health-Origins of Inequality, Deaton, A;
[8] http://www.newasiagloballearning.com/tin-tuc/mot-the-gioi-hai-con-duong.html
[9] Tất cả chúng ta đều hành xử cảm tính, Sự Hình thành Kinh tế Hành vi, Thaler, R.;
[10] Global Inequality, Milanovic B.; The Great Escape: Wealth-Health-Origins of Inequality, Deaton, A; https://www.transparency.org/gcr_education; https://giaoduc.net.vn/giao-duc-24h/can-minh-bach-hang-nghin-ty-dong-vay-oda-cho-giao-duc-dao-tao-va-day-nghe-post161322.gd
[11] The rise and fall of nations, Forces of changes, R. Shurma; https://www.bloomberg.com/news/articles/2018-12-27/china-has-the-world-s-worst-stock-market-with-2-3-trillion-loss; https://www.reuters.com/article/us-china-economy-debt/chinas-debt-level-set-to-rise-but-household-debt-risks-most-alarming-adviser-idUSKCN1ST1FN; https://www.reuters.com/article/us-china-economy-henan-property-insight/in-inland-chinese-province-property-bubble-haunts-dreams-of-prosperity-idUSKCN1SR02J; http://nghiencuuquocte.org/2019/06/21/quan-he-trung-my/
[12] https://vietnambiz.vn/imf-ha-du-bao-tang-truong-kinh-te-nam-2019-cua-trung-quoc-xuong-62-20190605152119245.htm
[13] The rise and fall of American growth, US living standard since Civil War, Gordon B.;
[14] https://foreignpolicy.com/gt-essay/is-the-world-prepared-for-the-next-financial-crisis-christine-lagarde-economy-recession/; https://www.project-syndicate.org/commentary/trade-war-recession-crisis-2020-by-nouriel-roubini-2019-06; Crashed. How a decade of financial crisis changed the world, Tooze, A; The rise and fall of nations, Forces of changes, R. Shurma;
[15] Nguyễn Thị Lan Hương, Hãy Nhớ Đằng Sau Những Con số là Mạng Người, http://www.newasiagloballearning.com/tin-tuc/hay-nho-dang-sau-nhung-con-so-la-mang-nguoi-la-con-nguoi.html
[16] https://nepc.colorado.edu/publication/virtual-schools-annual-2018; https://www.edsurge.com/news/2018-01-21-personalized-learning-is-a-problem-of-privilege; https://theconversation.com/the-failure-of-udacity-lessons-on-quality-for-future-moocs-20416; https://www.edweek.org/ew/articles/2018/11/07/what-does-personalized-learning-mean-whatever-people.html; https://www.weforum.org/agenda/2016/10/top-10-ethical-issues-in-artificial-intelligence/;
Evaluating Teaching Effectiveness
https://www.rand.org/education-and-labor/projects/evaluating-teaching-effectiveness.html
[17] Global Inequality, Milanovic B.; The rise and fall of American growth, US living standard since Civil War, Gordon B., The forgotten Americans: An Agenda for a Divided Nation, Sawhill I; http://newasiagloballearning.com/tin-tuc/tien-da-lo-xong-dat-cam-roi-thu-cua-mot-nha-nghien-cuu-gui-lanh-dao-toan-cau.html
[18] LPI, Understanding Teachers Shortages, https://learningpolicyinstitute.org/product/understanding-teacher-shortages-interactive; https://ourworldindata.org/financing-education; https://www.weforum.org/agenda/2019/06/making-generation-educated-a-reality/; https://data.worldbank.org/indicator/SE.XPD.TOTL.GB.ZS; http://www.unesco.org/new/en/media-services/in-focus-articles/funding-gap-for-education-growing-according-to-new-figures-released-by-unesco-study-also-proposes-ways-to-close-it/
[19] Finn, C. & Steiner D, Is education reform possible in America?; https://fordhaminstitute.org/national/commentary/education-reform-possible-america
[20] https://corsi.unibo.it/magistrale/ComunicazionePubblicaImpresa/le-tesi-degli-studenti/artificial-intelligence-and-huamn-rights-case-study-of-sophia-the-robot.pdf; http://theconversation.com/an-ai-professor-explains-three-concerns-about-granting-citizenship-to-robot-sophia-86479; https://www.weforum.org/agenda/2017/11/this-ai-professor-shares-the-concerns-with-giving-a-robot-citizenship/
[21] https://baotintuc.vn/the-gioi/lhq-canh-bao-tinh-trang-doi-ngheo-gia-tang-tren-toan-the-gioi-20190716110041325.htm;
[22] Keen. A, The Internet is NOT the answer; Everyone lies: Big Data, New Data, and What the internet can tell us about who we really are, Seth Stephens-Davidowitz;
[23] Steglitz J, Globalization and its discontent;
Bài viết thể hiện nhận thức, quan điểm và góc nhìn của riêng tác giả
