Bài 11 “Các dạng địa hình chính. Khoáng sản” sách giáo khoa môn Lịch sử - Địa lý lớp 6, bộ sách Cánh Diều có ghi: “Cao nguyên là vùng rộng lớn, địa hình tương đối bằng phẳng hoặc lượn sóng, có độ cao từ 500 đến 1000 mét so với mực nước biển”.
 |
Ảnh chụp màn hình trang 144-145 sách giáo khoa môn Lịch sử - Địa lý lớp 6, bộ sách Cánh Diều |
Tôi nghi ngờ kiến thức mình đã học mấy chục năm qua, gõ vào Google “Cao nguyên là gì”, kết quả kiến thức mà mình học, mình nhớ, vẫn đúng “Cao nguyên là vùng rộng lớn, địa hình tương đối bằng phẳng hoặc lượn sóng, có độ cao từ 500 mét trở lên so với mực nước biển”.
Thực tế, cao nguyên Lang Biang, cao nguyên Đồng Văn ở nước ta có độ cao trên 1.400 -1.600 mét[1]; trên thế giới có Cao nguyên Tây Tạng (Trung Quốc) cao 4.500 mét.(2)
Như vậy, khái niệm Cao nguyên, trong Bài 11 “Các dạng địa hình chính. Khoáng sản” sách giáo khoa môn Lịch sử - Địa lý lớp 6, bộ sách Cánh Diều sai kiến thức cơ bản và thực tế.
 |
Ảnh chụp màn hình trang 146-147 sách giáo khoa môn Lịch sử - Địa lý lớp 6, bộ sách Cánh Diều |
Trong mục Khoáng sản, Phân loại khoại khoáng sản thành phần và công dụng có ghi rõ “Nhiên liệu: dầu mỏ, khí tự nhiên, than đá, than nâu,...)”.
Vô hình trung sách giáo khoa đã gieo vào kiến thức học sinh than đá và than nâu là hai loại than khác nhau! Thực tế, than đá là tên gọi chung của: than antraxit, than gầy, than mỡ, than nâu, than bùn; do thành phần cacbon khác nhau nên tên gọi khác nhau.
Vì thế, đã minh họa than đá thì không nên liệt kê than nâu vào, gây hiểu nhầm cho học trò và sai kiến thức cơ bản. Nên chăng bỏ “than đá” hoặc “than nâu” ra khỏi phần liệt kê “Nhiên liệu”.
Hiệp hội Địa lý quốc gia Mỹ thực hiện việc vẽ bản đồ thế giới lần đầu tiên vào năm 1915. Từ đó đến nay, 4 đại dương được công nhận và xác định bởi những lục địa xung quanh Đại Tây Dương, Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương và Bắc Băng Dương.
Ngày 08/6/2021, ngày Đại dương thế giới, Ủy ban Chính sách bản đồ của Hiệp hội Địa lý quốc gia Mỹ đã công nhận, đồng ý đặt tên cho đại dương mới là Nam Đại Dương, bởi giới khoa học và truyền thông sử dụng thuật ngữ này ngày càng nhiều hơn.
 |
Ảnh chụp màn hình trang 170-171 sách giáo khoa môn Lịch sử - Địa lý lớp 6, bộ sách Cánh Diều |
Bài 19 “Biển và đại dương. Một số đặc điểm của môi trường biển” sách giáo khoa môn Lịch sử - Địa lý lớp 6, bộ sách Cánh Diều vẫn ghi: “Có 4 đại dương chính là: Đại Tây Dương, Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương và Bắc Băng Dương”; chưa cập nhật Nam Đại Dương, trong sách giáo khoa cũng không có bản hiệu đính kèm theo. Nên chăng, nhà xuất bản cần bổ sung kiến thức mới cho học sinh, hòa nhập với thế giới.
Sách giáo khoa là tài liệu để học sinh tham khảo, giáo viên khai thác ngữ liệu dạy học, vì vậy cần tính chính xác và cập nhật số liệu. Nên chăng các tác giả cần xem xét lại, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng cần có chế tài với người chịu trách nhiệm thẩm định nội dung sách giáo khoa phải giải trình trước xã hội về các vấn đề kiến thức nêu trên.
Tài liệu tham khảo:
[1]https://vi.wikipedia.org/wiki/Cao_nguy%C3%AAn_%C4%91%C3%A1_%C4%90%E1%BB%93ng_V%C4%83n#:~:text=Cao%20nguy%C3%AAn%20%C4%91%C3%A1%20%C4%90%E1%BB%93ng%20V%C4%83n%20n%E1%BA%B1m%20%E1%BB%9F%20v%C3%B9ng%20n%C3%BAi%20c%E1%BB%B1c,c%C3%B3%20%C4%91%E1%BB%99%20d%E1%BB%91c%20kh%C3%A1%20l%E1%BB%9Bn.
[2]https://vi.wikipedia.org/wiki/Cao_nguy%C3%AAn_Thanh_T%E1%BA%A1ng#:~:text=Cao%20nguy%C3%AAn%20Thanh%20T%E1%BA%A1ng%20(g%E1%BB%8Di,v%C3%A0%20t%E1%BB%89nh%20Thanh%20H%E1%BA%A3i%20c%E1%BB%A7a
[2]https://tuoitre.vn/trai-dat-chinh-thuc-co-5-dai-duong-20210610111214474.htm
