Cuộc thi khoa học kĩ thuật trên cả nước nói chung và ở tỉnh Quảng Ninh nói riêng đã tạo sân chơi, khuyến khích học sinh trung học cơ sở nghiên cứu, sáng tạo khoa học, công nghệ, kỹ thuật và vận dụng kiến thức đã học vào giải quyết những vấn đề thực tiễn cuộc sống.
Từ đó, góp phần thúc đẩy đổi mới hình thức tổ chức và phương pháp dạy học, đánh giá kết quả học tập trong các nhà trường và phát triển năng lực học sinh.
Nâng cao chất lượng dạy và học trong các cơ sở giáo dục trung học đồng thời tạo cơ hội để học sinh trung học giới thiệu kết quả nghiên cứu khoa học, kĩ thuật của mình.
Tăng cường trao đổi, giao lưu văn hóa, giáo dục giữa các nhà trường, địa phương và hội nhập quốc tế.
Hai năm qua, đại dịch Covid-19 đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến kinh tế - xã hội, đời sống của người dân tỉnh Quảng Ninh.
Xuất phát từ thực tế trên, học sinh, thanh thiếu nhi trong tỉnh hướng về mục tiêu nghiên cứu, sáng chế ra những dụng cụ phục vụ công tác phòng, chống dịch, thích ứng linh hoạt với dịch bệnh.
Một số dự án nổi bật như “Mô hình robot tự hành giám sát, cảnh báo, đo thân nhiệt không tiếp xúc, giảm nguy cơ lây nhiễm chéo Covid-19 trong khu cách ly tập trung” của học sinh Nguyễn Bá Hồng Lâm và Phạm Đình Dũng (lớp 12, Trường Trung học cơ sở Đoàn Thị Điểm, thành phố Hạ Long).
 |
Mô hình robot tự hành giám sát, cảnh báo, đo thân nhiệt không tiếp xúc được vận hành thử nghiệm tại Trường Trung học cơ sở Đoàn Thị Điểm, thành phố Hạ Long, Quảng Ninh (Ảnh: CTV) |
Vận dụng tốt kiến thức đã học cùng sự trợ giúp của giáo viên, từ các linh kiện điện tử thông dụng có sẵn, Lâm và Dũng nghiên cứu chế tạo ra robot hỗ trợ đội ngũ nhân viên y tế giảm bớt nhân lực và thời gian, phục vụ hiệu quả công tác chống dịch.
Học sinh Nguyễn Bá Hồng Lâm cho biết, ý tưởng nghiên cứu mô hình robot của em và bạn học xuất hiện ngay khi toàn tỉnh Quảng Ninh căng mình phòng, chống dịch bệnh Covid-19.
Sau khi Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh Quảng Ninh lần thứ 6 được phát động, Lâm và Dũng có cơ hội bắt tay ngay vào nghiên cứu, chế tạo mô hình này và giành giải Nhất chung cuộc.
Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh Quảng Ninh lần thứ VI đã tiếp nhận gần 130 mô hình, đề tài, giải pháp sáng tạo của học sinh đến từ 83 trường Tiểu học, Trung học cơ sở, Trung học phổ thông trong toàn tỉnh trong đó có nhiều sáng kiến phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19.
Bên cạnh các cuộc thi cấp tỉnh, tại các địa phương thuộc tỉnh Quảng Ninh cũng đẩy mạnh việc tuyên truyền, khuyến khích học sinh tham gia nghiên khoa học kỹ thuật ở cấp trường, cấp thành phố.
Trong 2 ngày 7, 8/12, Phòng Giáo dục & Đào tạo thành phố Móng Cái đã tổ chức thành công Cuộc thi Khoa học kĩ thuật cấp Thành phố dành cho học sinh trung học cơ sở năm học 2021 – 2022.
 |
Cuộc thi Khoa học kĩ thuật trung học cơ sở do Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố Móng Cái tổ chức có nhiều sản phẩm góp phần phòng, chống dịch bệnh Covid-19 trong môi trường học đường (ảnh: CTV) |
Cuộc thi có 28 Dự án, sản phẩm của 16/16 trường có cấp trung học cơ sở trên địa bàn thành phố đăng ký tham gia dự thi.
Trong đó, có các lĩnh vực: Hệ thống Nhúng, Khoa học xã hội và hành vi, Kỹ thuật cơ khí, Kỹ thuật môi trường, Kỹ thuật dân dụng.
Bên cạnh các sản phẩm thuộc lĩnh vực truyền thống có thể mạnh, các em học sinh cũng đã lựa chọn lĩnh vực mới để nghiên cứu là Hóa Sinh, Vật lý.
Tất cả các sản phẩm, dự án cơ bản đã thể hiện được sự sáng tạo, mang tính ứng dụng cao trong ý tưởng thiết kế và có ý nghĩa thiết thực trong học tập, đời sống và công tác phòng, chống dịch Covid-19.
Dự án “Hệ thống kiểm tra thân nhiệt tự động dùng cho trường học” của các em Phạm Thu Hương và Nguyễn Công Thành, học sinh lớp 9A, trường Trung học cơ sở Hải Hòa đã xuất sắc giành giải Nhất và được lựa chọn tham gia cuộc thi cấp tỉnh.
 |
“Hệ thống kiểm tra thân nhiệt tự động dùng cho trường học” của các em Phạm Thu Hương và Nguyễn Công Thành, học sinh lớp 9A, trường Trung học cơ sở Hải Hòa đã xuất sắc giành giải Nhất (Ảnh: CTV) |
Thay vì hằng ngày phải có giáo viên, học sinh trực ban thực hiện việc đo thân nhiệt, sát khuẩn tay và phát khẩu trang tại cổng trường, Dự án “Hệ thống kiểm tra thân nhiệt tự động dùng cho trường học” của Hương và Thành có thể thay thế sức người, tích hợp toàn bộ các bước kiểm soát dịch bệnh theo quy định.
 |
Hệ thống tích hợp việc đo thân nhiệt, sát khuẩn tay và phát khẩu trang cho học sinh khi tới trường (Ảnh: CTV) |
Theo Phó Trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố Móng Cái (tỉnh Quảng Ninh), đặc thù thành phố Móng Cái phát triển theo hướng du lịch, dịch vụ, thương mại, ít các nhà máy xí nghiệp nên nhận thức của phụ huynh học sinh về phát triển khoa học kĩ thuật, giáo dục STEM còn hạn chế.
Kéo theo đó, việc huy động nguồn lực cho công tác này gặp nhiều khó khăn. Để hoàn thành các dự án, sản phẩm tham gia Cuộc thi các cấp, nguồn kinh phí thường được chi từ ngân sách của nhà trường và sự giúp đỡ của một số phụ huynh.
Để nâng cao nhận thức của phụ huynh học sinh, ngay từ đầu năm học Phòng đã tổ chức tuyên truyền rộng rãi về ý nghĩa, tầm quan trọng của cuộc thi Khoa học kỹ thuật đối với học sinh trung học cơ sở, gắn với hoạt động giáo dục STEM trong nhà trường.
Trên cơ sở đó, Phòng Giáo dục và Đào tạo tổ chức các cuộc thi sáng tạo dành cho học sinh trung học cơ sở.
Ngay sau khi phát động, hoạt động nghiên cứu Khoa học kĩ thuật được học sinh các trường nhiệt tình hưởng ứng, các dự án có sự đầu tư kì công và mang lại hiệu quả thiết thực trong cuộc sống.
Một số trường trên địa bàn hiện nay đã bước đầu thành lập câu lạc bộ Khoa học kĩ thuật, câu lạc bộ STEM dành cho học sinh dưới sự hướng dẫn của thầy cô giáo.
