Năm 2024, Hội đồng Giáo sư Nhà nước công nhận ba ứng viên đạt chuẩn chức danh giáo sư ngành y học. Trong số đó có nữ Giáo sư, Tiến sĩ Trần Phan Chung Thủy (sinh năm 1965, Giảng viên cao cấp, Chủ Nhiệm Bộ Môn Tai Mũi Họng Trường Đại Học Khoa học Sức Khỏe - Đại học Quốc Gia Thành phố Hồ Chí Minh).
Trước khi giảng dạy tại Trường Đại học Khoa học Sức khỏe, Giáo sư, Tiến sĩ Trần Phan Chung Thủy từng kinh qua nhiều vị trí chuyên môn, lãnh đạo như Trưởng khoa Tai Mũi Họng tại Bệnh viện Chợ Rẫy; Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Bệnh viện Tai Mũi Họng Thành phố Hồ Chí Minh.
Nhân dịp Ngày thầy thuốc Việt Nam (27/2), phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam đã có cuộc trao đổi với Giáo sư, Tiến sĩ Trần Phan Chung Thủy về nghề y và công việc giảng dạy ngành Tai Mũi Họng của cô.
Gắn bó với nghề là phải chấp nhận hi sinh
Giáo sư Trần Phan Chung Thủy từng có nhiều năm làm bác sĩ điều trị Tai Mũi Họng, rồi đến Phó khoa, Trưởng khoa Tai Mũi Họng - Bệnh viện Chợ Rẫy.
Tại đây, cô tham gia điều trị nhiều bệnh nhân bị chấn thương do tai nạn giao thông, tai nạn lao động, bệnh nhân ung thư...Đó là những ca mổ khẩn trương trong đêm khuya để giành giật sự sống cho bệnh nhân bị tai nạn thoát khỏi tay tử thần. Hoặc đó là ca mổ ung thư vòm họng kéo dài khoảng năm, sáu tiếng đồng hồ.
"Có những lúc gia đình đang ngủ, tôi vội vàng đến viện khi nhận được cuộc gọi từ đồng nghiệp. Chồng con biết nhưng họ thông cảm cho tôi vì đó là tính chất nghề nghiệp công việc", Giáo sư Thủy chia sẻ.
Từ việc tham gia vào nhiều ca mổ, Giáo sư Thủy đã học hỏi kinh nghiệm từ các bác sĩ, giảng viên. Bên cạnh làm chuyên môn, cô còn tham gia xây dựng chương trình đào tạo chuyên khoa 1, 2 cho Trung tâm đào tạo của Bệnh viện Chợ Rẫy.
Khi chuyển sang làm vị trí lãnh đạo tại Bệnh viện Tai Mũi Họng Thành phố Hồ Chí Minh, Giáo sư Thủy nâng cao chuyên môn qua việc tham gia phẫu thuật mũi xoang, họng thanh quản... Sau đó, cô chuyển hẳn sang hoạt động giảng dạy.
So sánh về tính chất công việc khi chuyển từ làm chuyên môn sang hoạt động giảng dạy, Giáo sư Trần Phan Chung Thủy đánh giá, qua sự trải nghiệm từ làm chuyên môn đã giúp cho công tác giảng dạy có nhiều sự thuận lợi.
Theo đó, khi giảng dạy cho sinh viên, cô có thể lấy những ví dụ thực tiễn để giúp sinh viên hình dung dễ hơn về công việc.
"Ngành y là phải có thực hành, nếu không sẽ không thể giỏi được. Khi tôi chuyển sang vị trí giảng dạy, áp lực trực cấp cứu bệnh nhân và áp lực công tác quản lý được giảm đi. Thay vào đó, tôi đầu tư thời gian để xây dựng chương trình, chất lượng bài giảng", Giáo sư Trần Phan Chung Thủy chia sẻ.
Tuyển bác sĩ nội trú Tai Mũi Họng đòi hỏi phải biết xâu kim và vẽ
Trải qua 16 năm tham gia giảng dạy, Giáo sư Trần Phan Chung Thủy đánh giá, sinh viên ngành y giờ đây có sự may mắn hơn so với thế hệ của cô về điều kiện học hành, sự tiến bộ của y học. Nếu như trước đây với thế hệ của cô, sinh viên thực tập nếu có được một chiếc ống nghe thì đó là cả gia tài. Bây giờ, sinh viên có điều kiện hơn, nơi thực tập là các bệnh viên cũng có cơ sở vật chất cũng khang trang hơn.
Nhận xét về năng lực cần có của sinh viên ngành Tai Mũi Họng, cô Thủy cho rằng, ngành Tai Mũi Họng là chuyên khoa cả về nội khoa và ngoại khoa. Vì vậy, đòi hỏi người học có đam mê, bởi thực tế có nhiều sinh viên không có năng khiếu hoặc không thích mổ do phải trực đêm...
Thực tế, với sinh viên nếu không có đam mê, động lực với ngành y để theo nghề là rất khó. Vì vậy trong quá trình học tập, sinh viên phải tích lũy nhiều kiến thức, bởi vì có thể học mười nhưng chỉ sử dụng một.
"Bên cạnh đó, sinh viên ngành Tai Mũi Họng cần phải có sự khéo tay, mắt tinh anh. Khi xưa, thầy của tôi là Giáo sư Võ Tấn tuyển chọn bác sĩ nội trú Tai Mũi Họng đòi hỏi họ phải biết xâu kim, vẽ. Nếu có những kỹ năng này, thường họ sẽ phẫu thuật tốt", Giáo sư Trần Phan Chung Thủy chia sẻ.
Được biết, tính đến năm 2025, Giáo sư Trần Phan Chung Thủy đã hướng dẫn 4 nghiên cứu sinh hoàn thành luận án tiến sĩ. Chia sẻ về hoạt động này, nữ giáo sư cho hay, để làm đề tài luận án tiến sĩ, đòi hỏi nghiên cứu sinh phải nghiên cứu chuyên sâu tìm hiểu tài liệu, học hỏi thầy cô, tiếp xúc với bệnh nhân.
"Nghiên cứu trong phòng Labo đã vất vả, nhưng nghiên cứu trong phòng mổ còn vất vả hơn. Làm nghiên cứu sinh, họ phải tìm ra được điểm mới trong nghiên cứu. Vì vậy, họ cần phải có sự đam mê và cố gắng mới thành công", Giáo sư Trần Phan Chung Thủy chia sẻ.
Gần 40 năm gắn bó với ngành y được công nhận đạt chuẩn giáo sư là niềm tự hào
Chia sẻ về cảm xúc khi được Hội đồng Giáo sư Nhà nước công nhận đạt chuẩn giáo sư ngành Y học, Giáo sư Trần Phan Chung Thủy cho hay, cô cảm thấy rất vui, tự hào và biết ơn thầy cô, đồng nghiệp, học trò giúp cô có động lực để hoàn thành ước mơ.
Bởi lẽ, để trở thành giáo sư, đỏi hỏi nhiều yếu tố như đề tài nghiên cứu khoa học, xây dựng chương trình đào tạo, bài báo quốc tế, hướng dẫn nghiên cứu sinh, viết sách...
Chia sẻ về lý do gần 40 năm công tác và khi gần cô mới tham gia xét công nhận giáo sư, Giáo sư Thủy cho hay, lúc còn làm việc tại bệnh viện, cô chỉ kiêm nhiệm giảng dạy nên không có thời gian để làm nghiên cứu, viết sách...
Đến nay, Giáo sư Trần Phan Chung Thủy đã có 23 đề tài nghiên cứu khoa học được nghiệm thu. Trong số những đề tài trên, nữ giáo sư rất tâm đắc đề tài Ứng dụng phẫu thuật laser vi phẫu qua đường miệng trong điều trị K thanh quản tầng thanh môn giai đoạn T1-T2 được nghiệm thu ở cấp thành phố vào năm 2021.
Giáo sư Thủy chia sẻ, trước đây việc phẫu thuật ung thư thanh quản đều phải mổ hở và cô đã thực hiện đề tài nghiên cứu nghiên cứu mổ qua phẫu thuật laser.
"Hiện nay, tỷ lệ bệnh nhân ung thư thanh quản đứng thứ hai sau ung thư vòm họng. Bệnh thường gặp ở những đối tượng 35-45 tuổi, những người hút thuốc lá, uống rượu, viêm thanh quản mãn tính có tỷ lệ cao mắc cao hơn. Vì vậy, việc ứng dụng kỹ thuật hiệu quả sẽ giúp quá trình phẫu thuật ở nhiều bệnh nhân đạt hiệu quả. Nó sẽ giúp được nhiều người bệnh. Đó là niềm mong mỏi của tất cả y, bác sĩ chúng tôi", nữ giáo sư chia sẻ.
Nhân Ngày thầy thuốc Việt Nam (27/2), Giáo sư Trần Phan Chung Thủy gửi những lời chúc tốt đẹp nhất đến y, bác sĩ, đồng nghiệp trên cả nước, các sinh viên đang phấn đấu học tập, rèn luyện để trở thành thầy thuốc. Cô nhắn gửi, ngành y là nghề cao quý khi được xã hội gọi là thầy, giống như nghề giáo. Đó là niềm vinh dự, tự hào nhưng cũng là trọng trách cao cả đòi hỏi mỗi người cần phải cố gắng, nỗ lực để cống hiến nhiều hơn cho xã hội, giúp chữa trị cho người bệnh tốt hơn nữa.
"Chọn nghề y là phải có sự hi sinh, vất vả vì phải đặt quyền lợi của bệnh nhân làm trung tâm. Khi đó, bản thân sẽ có tay nghề tốt nhất", Chủ Nhiệm Bộ Môn Tai Mũi Họng Trường Đại Học Khoa học Sức Khỏe - Đại học Quốc Gia Thành phố Hồ Chí Minh chia sẻ.
