Sáp nhập VinaPhone và MobiFone chỉ là việc hợp thức hóa
Mặc dù Thứ trưởng Bộ TT&TT đã "bác" thông tin sáp nhập Vinaphone - Mobifone, coi đây là thông tin “chưa có quyết định cuối cùng”, tuy nhiên, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Lê Nam Thắng cũng không quên nhấn mạnh: Việc tái cơ cấu VNPT đang được xem xét một cách kỹ lưỡng.
Bên cạnh đó, không ít chuyên gia cho rằng: Trên thực tế đúng là VinaPhone và MobiFone hoạt động riêng rẽ nhưng xét về bản chất, vốn dĩ 2 nhà mạng này đã cùng một mẹ, chuyện sáp nhập có thể coi như việc hợp thức hóa.
 |
| Xét về bản chất, vốn dĩ 2 nhà mạng này đã cùng một mẹ, chuyện sáp nhập có thể coi như việc hợp thức hóa. |
“Nếu nói VinaPhone và MobiFone tách ra để tạo một thị trường cạnh tranh lành mạnh thực ra chỉ là nói cho vui. Thị trường viễn thông nội địa tại Việt Nam bây giờ chỉ có 2 đối thủ ngầm là Viettel và VNPT thôi. Vấn đề quan trọng là sáp nhập hay không sáp nhập làm sao đó vẫn đảm bảo tính cạnh tranh giữa Viettel và VNPT” - chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh nhận định.
Theo đó, ông Ánh không phản đối việc hợp nhất của 2 “ông lớn” này. “Thị trường viễn thông không nhất thiết phải có vài người mới gọi là cạnh tranh. Cạnh tranh phải ngang cơ nghĩa là cả 2 cùng mạnh. Từ trước tới nay, người ta cứ nói tới thế chân vạc nhưng tôi thấy làm gì có thế chân vạc, về bản chất, thực tế chỉ diễn ra thế đối đầu giữa 2 “đại gia” viễn thông Viettel và VNPT”.
Trước đó, không ít chuyên gia kinh tế đưa ra cảnh báo về sự mất mát giá trị thương hiệu của hai mạng di động đang trực thuộc VNPT nếu việc sáp nhập diễn ra. Bởi lẽ, giá trị thương hiệu của hai nhà mạng này trên thị trường đều rất lớn, nếu nhập vào làm một, tức là một trong hai hoặc cả hai sẽ mất đi một thương hiệu và sẽ gây ra thiệt hại không nhỏ về kinh tế.
Tuy nhiên, TS.Ánh phân tích: Thương hiệu (brand, brand name, trademark), hiểu một cách đơn giản, là một cái tên gắn với một sản phẩm hoặc một nhà sản xuất. VinaPhone và MobiFone vừa là trademark vừa là nhãn hiệu thương mại. Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam hoàn toàn có thể sáp lập VNPT với MobiFone thành lập một công ty dịch vụ viễn thông di động thuộc VNPT, đặt tên là gì thì tùy VNPT nhưng VinaPhone và MobiFone vẫn giữ vì nó là nhãn hiệu thương mại.
Giống như Unilever có tên thương hiệu là Unilever nhưng bên cạnh đó vẫn có hàng loạt các nhãn hiệu thương mại hay Toyota là một thương hiệu, nhưng đi kèm theo có rất nhiều nhãn hiệu hàng hóa: Innova, Camry...
“Giá trị của MobiFone (hay VinaPhone) không mất đi, bản thân nó đang rất tốt chẳng ai dại gì mà bỏ đi cả. Bởi đó không chỉ là thương hiệu mà đó còn là vấn đề tiền bạc, là tài sản vô hình của VNPT, tại sao họ lại quẳng đi?!”- TS. Ánh nhấn mạnh.
Sáp nhập để tăng tính cạnh tranh với viễn thông nước ngoài?
Nhận xét về phương án Vinaphone và Mobifone sáp nhập, chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong (Viện Nghiên cứu phát triển Kinh tế - Xã hội Hà Nội) cho rằng, đề án này không phù hợp, “rất nguy hiểm” vì vi phạm định giá cạnh tranh của các doanh nghiệp, gây khó khăn lớn cho các công ty di động khác và nguy cơ hưởng lợi về chất lượng, mức phí cho người tiêu dùng sẽ bị thay đổi. Bởi sau khi sáp nhập, hai mạng di động này sẽ tạo ra một công ty có thị phần chi phối tới 50-60%, tạo ra sức ép, tính độc quyền, kéo theo có hại cho lợi ích của người tiêu dùng.
Tại các nước khác, khi một công ty viễn thông chiếm thị phần quá lớn trên thị trường, Chính phủ còn buộc họ phải chia ra thành các công ty nhỏ hơn để thúc đẩy cạnh tranh, nhiều người đã dẫn trường hợp Hãng viễn thông AT&T ở Mỹ là một ví dụ. Đây là điều nên làm vì lợi ích chung, chứ không thể theo lợi ích riêng mà nhập các công ty lại với nhau được.
 |
| Nếu có một thế lực viễn thông nước ngoài vào Việt Nam, để đảm bảo tính cạnh tranh, việc sáp nhập 2 nhà mạng lớn làm một là cần thiết? |
Tuy nhiên, ở một góc nhìn khác, TS. Nguyễn Minh Phong cho rằng: Nếu Việt Nam đang đối diện với một sức mạnh cạnh tranh khác từ nước ngoài thì điều đó cũng có lợi để tăng sức cạnh tranh của Việt Nam.
TS.Phong giải thích cụ thể hơn: Giả sử có một mạng viễn thông nào đó của nước ngoài định vào Việt Nam, phía Việt Nam nếu chiến đấu lẻ tẻ thì hẳn là sẽ thua, vì vậy, việc hợp nhất sẽ tốt hơn. “Nếu rơi vào trường hợp này thì việc sáp nhập có 2 cái lợi: Một là tăng tính cạnh tranh của Việt Nam với đối tác nước ngoài, hai là tận dụng được về kinh tế khi sử dụng chung mạng lưới cơ sở hạ tầng” – TS. Phong nói.
Như vậy, ở góc độ quốc gia, nếu sắp tới có một thế lực cạnh tranh nước ngoài thì việc hợp nhất là cần thiết, còn nếu chỉ hợp nhất với dụng ý để “đấu” với Viettel, bắt chẹt người tiêu dùng thì điều đó lại “rất dở” – đó là nhận xét của chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong.
Có thể nói, MobiFone và VinaPhone đều là 2 doanh nghiệp đem lại lợi nhuận chủ yếu cho VNPT. Để tuân thủ Nghị định 25 của Chính phủ, việc buộc phải sáp nhập MobiFone và VinaPhone để tránh phải thoái vốn xuống còn 20% tại một trong 2“mỏ vàng” của mình là một bài toán khó và sẽ còn gây nhiều tranh cãi trong thời gian tới.
