Nhiều sai phạm nghiêm trọng tại Tổng công ty Lương thực miền Nam

10/12/2015 16:12
Mai Anh
(GDVN) - Kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ tại Tổng công ty Lương thực miền Nam cho thấy doanh nghiệp này vi phạm quản lý vốn, quản lý đất đai, đầu tư xây dựng

Kết luận nhiều sai phạm 

Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Ngô Văn Khánh vừa ký Thông báo số 3610 công bố Kết luận thanh tra việc chấp hành các quy định pháp luật về quản lý, sử dụng vốn và tài sản tại Tổng công ty Lương thực miền Nam (Vinafood 2) và một số đơn vị thành viên.

Thời kỳ thanh tra giai đoạn 2012 – 2013, nội dung thanh tra chủ yếu trong vấn đề bảo lãnh vốn vay, sử dụng vốn, đầu tư ngoài ngành, mua bán hàng hóa, quản lý sử dụng đất đai và đầu tư xây dựng; Thực hiện chính sách tạm trữ lương thực và xuất khẩu gạo.

Trong 7 trang báo cáo kết luận thanh tra có đến 6 trang, Thanh tra Chính phủ nêu ra những khuyết điểm, thiếu sót, vi phạm và kiến nghị xử lý với vi phạm của Vinafood 2.

Kết luận thanh tra Tổng công ty Lương thực miền Nam của Thanh tra Chính phủ
Kết luận thanh tra Tổng công ty Lương thực miền Nam của Thanh tra Chính phủ

Cụ thể, về hoạt động kinh doanh theo Thanh tra Chính phủ Vinafood 2 đã cho vay và bảo lãnh vay vốn cho một số đơn vị (Công ty cổ phần Tô Châu, Công ty TNHH Bình Tây, Công ty TNHH MTV Lương thực Sài Gòn, Công ty cổ phần Lương thực Hậu Giang) không đúng quy định vượt thẩm quyền được hơn 1.700 tỷ đồng.

Hậu quả việc cho vay và bảo lãnh cho vay trái quy định khiến Vinafood 2 phải trả thay vốn vay cho Công ty cổ phần Lương thực Hậu Giang số tiền 28 tỷ đồng, khó thu hồi vốn cho vay tại Công ty cổ phần Tô Châu hơn 80 tỷ đồng; Nguy cơ phải trả thanh cho Công ty TNHH Bình Tây số tiền nợ ngân hàng 93 tỷ đồng và Công ty cổ phần Tô Châu 56 tỷ đồng.

Về hoạt động đầu tư, Thanh tra Chính phủ phát hiện Vinafood 2  đã đầu tư và sử dụng vốn góp với số tiền hơn 47 tỷ đồng để thành lập Công ty cổ phần Vận tải biển Hoa Sen có nhiều sai phạm, đầu tư không hiệu quả, kinh doanh thua lỗ mất vốn Nhà nước hơn 22 đồng;

Mua cổ phần Công ty Vận tải biển Việt Nam với số tiền hơn 59 tỷ đồng và Công ty cổ phần Nước khoáng Samvi hơn 14 tỷ đồng chưa đúng quy định trình tự thủ tục, đầu tư không hiệu quả.

Thanh tra Chính phủ kết luận, Vinafood 2 tính chi phí hoa hồng môi giới năm 2013 với số tiền hơn 100 tỷ đồng chưa đảm bảo công khai chưa thông qua Hội đồng thành viên theo quy định; Hạch toán chưa đúng chi phí môi giới.

Xuất khẩu gạo (ảnh minh họa nguồn VnEconomy)
Xuất khẩu gạo (ảnh minh họa nguồn VnEconomy)

Mặt khác, Vinafood 2 thực hiện chưa đúng quy định của Nhà nước về thu mua lúa gạo tạm trữ. Cụ thể, doanh nghiệp đã không mua trực tiếp của người nông dân, không tổ chức liên kết dược thành hệ thống trong mua bán nên chưa thực hiện đúng chính sách Nhà nước với mục đích tạm trữ lúa gạp để người nông dân có lãi tối thiểu 30%.

Bên cạnh sai phạm Vinafood 2 (công ty mẹ - PV), Thanh tra Chính phủ cũng kết luận việc mua bán hàng hóa của công ty thành viên thuộc Vinafood 2 gồm: Công ty Lương thực Vĩnh Long, Công ty Lương thực thực phẩm An Giang, Công ty Lương thực Đồng Tháp, Công ty Lương thực Tiền Giang, Công ty Lương thực Sóc Trăng, Công ty Lương thực Bạc Liêu.

Các doanh nghiệp trên đã vi phạm các quy định về Quy chế tổ chức và hoạt động, Quy chế quản lý tiền hàng trong mua bán, cung ứng hàng hóa dịch vụ…Những hành vi này dẫn đến công ty mẹ và các doanh nghiệp bị chiếm dụng vốn, nợ khó đòi, nguy cơ mất vốn là rất lớn.

Thanh tra Chính phủ cũng kết luận các doanh nghiệp thuộc Vinafood 2 cũng sử dụng vốn và tài sản chưa đúng quy định, không có phương án xử lý với tài sản không sử dụng,  ký kết hợp đồng và thánh toán dự án khi dự án chưa được phê duyệt, mua vượt kế hoạch công ty mẹ giao…

Về vấn đề quản lý đất đai, Thanh tra Chính phủ kết luận Vinafood 2 và các đơn vị thành viên đã vi phạm quy định trong quản lý sử dụng đất đai, sử dụng đất không hiệu quả, để đất trống, một số cơ sở cho thuê nhà đất sử dụng không đúng mục đích.

Trong đầu tư xây dựng, Thanh tra Chính phủ kết luận, Vinafood 2 sai phạm về trình tự thủ tục đầu tư, thẩm định phê duyệt dự án, nhiều dự án tiến độ chậm, kinh doanh không hiệu quả…

Vinafood 2 đầu tư các dự án thủy sản với trị giá hơn 556 tỷ đồng khi không được Thủ tướng phê duyệt trong mục tiêu, chiến lược phát triển dài hạn. Quá trình thực hiện dự án không hiệu quả, chưa cấp phép xây dựng đã khởi công….

Đầu tư xây dựng kho chứa chậm tiến độ, hiệu quả sử dụng ko thấp, chưa khai thác sử dụng kho theo đúng thiết kế. Trong dự án chợ chuyên doanh Thốt Nốt thẩm định dự án sơ sài, bổ sung hạng mục dây chuyền đồ lúa sai quy định khi không mang lại hiệu quả, sử dụng vượt vốn nhà nước hơn 88,5 tỷ đồng. 

Kiến nghị xử lý cá nhân

Trước sai phạm của Vinafood 2, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn: Thẩm định sớm đề xuất với Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề án, tổ chức sắp xếp mô hình hoạt động của Vinafood 2, điều chỉnh cơ chế quản lý vốn, giá, giá mua bán lương thực…Rà soát việc đầu tư nuôi trồng, chế biến thủy hải sản, đầu tư xây dựng…

Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Bộ Công thương và Bộ Tài chính xử lý khoản thu, chi phí, vốn và tài sản với Vinafood 2

Với Vinafood 2, Thanh tra Chính phủ nêu yêu cầu: Doanh nghiệp này phải xây dựng và hoàn thiện bộ máy tổ chức của doanh nghiệp và các công ty thành viên, đẩy mạnh cổ phần hóa thoái vốn doanh nhà nước tại doanh nghiệp…Cần rà soát, xử lý bất cập sai phạm kịp thời trong quả lý và sử dụng đất đai, nâng cao hiệu quả khai thác các công trình xây dựng…

Xử lý kinh tế, Thanh tra Chính phủ kiến nghị xử lý gần 300 tỷ đồng trong đó Bộ Tài chính chủ trì nghiên cứu, đề xuất xử lý khoản hơn 196 tỷ đồng gồm khoản chi phí hoa hồng môi giới xuất khẩu gạo hạch toán vào thu nhập khác trong năm 2013 của Tổng công ty là hơn 108 tỷ đồng triệu đồng và việc sử dụng vượt nguồn vốn ngân sách trong Dự án chợ chuyên doanh Thốt Nốt 88,5 tỷ đồng đồng.

Vinafood 2 phải thu hồi tổng số tiền hơn 9 tỷ đồng.

Xử lý trách nhiệm cá nhân, Thanh tra Chính phủ đề nghị Vinafood 2 tổ chức kiểm điểm, xử lý theo quy định pháp luật với tổ chức, cá nhân về việc sử dụng vốn sai quy định, trái pháp luật của doanh nghiệp và các đơn vị thành viên với số tiền lên đến 9.920tỷ đồng và gần 63 triệu USD dẫn đến kinh doanh thua lỗ, nợ khó đòi, mất vốn nhà nước.

Đồng thời, kiến nghị Bộ Công an sớm có kết luận điều tra và xử lý theo quy định pháp luật đối với hai vụ việc tại Công ty Lương thực Vĩnh Long và Công ty Cổ phần Lương thực Hậu Giang mà Thanh tra Chính phủ đã chuyển hồ sơ sang Bộ Công an từ 24/10/2014.

Thanh tra Chính phủ cũng chuyển hồ sơ sang Bộ Công an để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật đối với việc đầu tư góp vốn thành lập Công ty Vận tải biển Hoa Sen của công ty mẹ.

Mai Anh