Thời điểm này, khi mà năm dương lịch 2021 đã kết thúc thì chuyện thu - chi của năm 2021 đã cơ bản được các đơn vị trường học quyết toán xong xuôi. Chính vì thế, nhiều giáo viên đang chờ đợi thông tin xem trường mình năm nay có còn dư kinh phí để được chia thi nhập tăng thêm như mọi năm hay không.
Đối với nhiều địa phương, trường học ở các tỉnh phía Bắc thì chuyện giáo viên được chi thu nhập tăng thêm là gần như rất ít. Tuy nhiên, nhiều tỉnh ở khu vực phía Nam thì chuyện chi thu nhập tăng thêm vào dịp cuối năm là chuyện bình thường, các đơn vị trường học được phép chi nếu kinh phí khoán trong năm dư thừa.
Nhưng việc thu - chi mỗi trường mỗi khác nên cuối năm có trường được chi 5-7 triệu đồng/ 1 giáo viên và cũng có nhiều trường chẳng có đồng nào vì theo lãnh đạo nhà trường thì kinh phí trong năm không có dư.
Vì thế, chuyện các trường chi thu nhập tăng thêm ở những nơi được phép cho chi vẫn là câu chuyện rất dài và được nhiều giáo viên bàn tán, thì thầm hỏi nhau vào dịp cuối năm.
 |
Chuyện chi tiền thu nhập tăng thêm luôn được nhiều giáo viên quan tâm vào dịp cuối năm (Ảnh minh họa: TTXVN) |
Chi quà Tết cho giáo viên bằng kinh phí… công đoàn
Nhiều trường học vì không tiết kiệm được kinh phí hoạt động nên khoản thu nhập tăng thêm vào dịp cuối năm của giáo viên gần như không có. Vậy nên, chỉ có một khoản chi Tết cho giáo viên là lấy từ quỹ công đoàn nhà trường mà thôi.
Nhưng, quỹ công đoàn của nhà trường lại thường rất hạn hẹp bởi nó tiết kiệm từ việc mỗi tháng người lao động trích 1% lương nộp vào quỹ này. Sau đó, công đoàn nhà trường sẽ trích một phần nộp lên công đoàn cấp trên, số còn lại chi cho một số hoạt động phong trào của giáo viên, chi thăm hỏi công đoàn viên khi ốm đau…
Số còn lại thì cuối năm công đoàn nhà trường chi quà Tết cho giáo viên nhưng thường thì rất ít, dao động mỗi người chỉ vài ba trăm ngàn đồng gọi là. Song, đây cũng là một điều an ủi cho nhiều giáo viên ở trường công lập trong những năm qua.
Bởi một số trường học hiện nay chỉ có khoản chi công đoàn được gọi là “quà Tết” còn lại gần như không có gì bởi khoản thu nhập tăng thêm phụ thuộc rất nhiều vào tâm và tài của hiệu trưởng và kế toán của nhà trường.
Tiền thu nhập tăng thêm năm nay liệu có khác so với những năm trước đây?
Các đơn vị trường học công lập hiện nay đang được thực hiện khoán kinh phí hằng năm nên nếu đơn vị nào tiết kiệm được, thừa kinh phí hoạt động thì cuối năm sẽ được chia khoản này cho toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên trong nhà trường.
Theo quy định hiện hành thì kinh phí hoạt động trong đơn vị phải được công khai mỗi tháng nhưng thực tế thì không phải trường nào cũng công khai tài chính theo quy định, hoặc có công khai thì giáo viên cũng rất khó nắm được vì có nhiều danh mục chi khác nhau và trường thì chỉ ghi số liệu tổng của từng danh mục mà thôi.
Hơn nữa, nhiều trường học hiện nay chỉ được thông báo qua loa về tổng kinh phí mà cấp trên cấp về cho đơn vị mỗi năm là bao nhiêu còn chuyện chi như thế nào thì giáo viên không biết được.
Vậy nên, chuyện kinh phí hoạt động của nhà trường vẫn thường là một danh mục “bí mật” mà chỉ vài người trong đơn vị có thể tường tận được.
Trong khi đó, kể từ tháng 5/2021 cho đến hết năm thì phần lớn các tỉnh phía Nam vì dịch bệnh nên không thể dạy và học trực tiếp được mà chuyển sang dạy và học trực tuyến. Cũng vì vậy mà giáo viên nhiều trường học đồn đoán rằng kinh phí trong năm sẽ còn dư nhiều.
Bởi lẽ, những trường không dạy và học trực tiếp nên nhiều hoạt động ở trong nhà trường gần như “đóng băng” và tất nhiên là không phải chi kinh phí hoạt động như mọi năm.
Đó là, nhà trường không tổ chức được các hoạt động ngoại khóa, không phải chi tiền công tác phí cho cán bộ, giáo viên đi hội họp, tập huấn, dự giờ thao giảng ở các đơn vị bạn nhiều như mọi năm…
Thậm chí tiền điện, tiền nước suốt 7-8 tháng chỉ phải chi rất ít so với mọi năm bởi chỉ có khối văn phòng làm việc luân phiên. Trong khi, những trường loại I lên đến vài ngàn học sinh với 40-50 lớp học thì tiền điện nước mỗi tháng cũng tiết kiệm được rất nhiều….
Chính vì thế, nhiều giáo viên thì thầm có thể năm nay trường sẽ dư nhiều hơn năm trước và có thể giáo viên cũng được chi tiền thu nhập tăng thêm cao hơn.
Tuy nhiên, thực tế thì lãnh đạo nhiều địa phương đã nhìn thấy vấn đề này nên trong những tháng đầu quý III của năm 2021 thì đã có chủ trương tiết kiệm kinh phí để chung tay phòng chống dịch bệnh Covid-19.
Chính vì vậy mà nhiều trường học phải tiết kiệm để trích một số % kinh phí đã được quyết toán đầu năm vào kho bạc theo chủ trương của ủy ban tỉnh, huyện (tùy cấp học).
Đó là chưa kể khi trường học không hoạt động trực tiếp thì các loại tiền dịch vụ như mọi năm cũng không có theo, như tiền dịch vụ căng tin, nhà xe... của nhà trường.
Vậy nên, trên thực tế thì những trường không phải tiết kiệm kinh phí để nộp về kho bạc thì có thể dôi dư thêm chút ít so với mọi năm nhưng nhiều trường học dù không tổ chức dạy và học trực tiếp thì kinh phí cũng chẳng còn bao nhiêu bởi tiền dịch vụ không có, kinh phí thì phải trả lại một phần.
Hơn nữa, nhiều trường học có truyền thống cân đối thu và chi vừa đủ vì hiệu trưởng và kế toán nhà trường chi tiêu “rất khéo”. Năm nào cũng vừa đủ kinh phí hoạt động chi thường xuyên và không thường xuyên.
Giáo viên thì ai cũng mong không ít thì nhiều, có thêm một chút thu nhập tăng thêm mà mọi người gọi nôm na là “thưởng Tết” thì vẫn luôn ấm lòng, nhất là trong thời điểm khó khăn như hiện nay.
Tuy nhiên, đây vẫn là những thông tin “bí mật” nên ở thời điểm này thì phần lớn các trường học vẫn chưa công bố đến giáo viên trong đơn vị mình.
Cũng vì thế, cuối năm thì nhiều giáo viên vẫn đoán già, đoán non xem kinh phí nhà trường có còn dư hay không nhưng dư hay không dư thì phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác nữa.
Chính vì thế, thu nhập tăng thêm của giáo viên cũng còn rất hên xui!
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
