Mỹ-Nhật tập trận chung Keen Sword quy mô rất lớn nhằm vào Trung Quốc?

Biên đội máy bay chiến đấu tàng hình F-22, F-35 khoe cơ bắp

Tờ "Thời báo Hoàn Cầu" Trung Quốc ngày 20 tháng 11 dẫn tờ "Thời báo Không quân" Mỹ cho biết, Mỹ và Nhật Bản vừa kết thúc cuộc diễn tập liên hợp “Keen Sword-2015” (đặt tên diễn tập của năm tiếp theo), cuộc diễn tập quy mô lớn này tổ chức ở các đảo tây nam Nhật Bản, từ ngày 8 đến ngày 19 tháng 11 năm 2014, chủ yếu diễn tập tác chiến chống đổ bộ. Đây là cơ hội quan trọng nhất để Mỹ-Nhật tập luyện tác chiến liên hợp.

Máy bay chiến đấu tàng hình tiên tiến F-22 Raptor tham gia diễn tập Keen Sword 2015

Khác với nội dung diễn tập được tuyên bố rầm rộ trong các năm trước, trong cuộc diễn tập lần này, Mỹ và Nhật Bản đều tương đối kín tiếng, mãi đến khi kết thúc diễn tập, tờ "Thời báo Không quân" Mỹ mới tiết lộ, Lầu Năm Góc đã điều cả máy bay chiến đấu tàng hình F-22 (đến từ Alaska) tham gia diễn tập, mục đích là "làm cho Trung Quốc khiếp sợ".

Tờ "Thời báo Không quân" ngày 18 tháng 11 tiết lộ, trong tháng này, Không quân Mỹ đã điều máy bay chiến đấu tàng hình tiên tiến nhất đến Nhật Bản tham gia diễn tập quân sự Keen Sword.

Trang mạng chính thức của căn cứ không quân Kadena cho biết, máy bay chiến đấu F-22 đến từ Alaska, vào ngày 14 tháng 11 đã cất cánh từ căn cứ này, tham gia diễn tập Keen Sword. Căn cứ Kadena là cứ điểm chủ yếu của máy bay chiến đấu F-22 ở châu Á, Không quân Mỹ nhiều lần điều F-22 triển khai lâm thời ở căn cứ này.

Bài báo cho biết, trong cuộc diễn tập lần này, Quân đội Mỹ tập trung diễn tập chiến thuật tác chiến săn ngầm, tác chiến mặt nước, tác chiến không đối không và phòng không, "chúng tôi sẽ hoàn thành các nhiệm vụ nêu trên như một lực lượng liên hợp". Ngoài máy bay chiến đấu F-22, nhân viên cứu viện đến từ nước Mỹ và Quân đội Mỹ đóng tại Nhật Bản cùng với nhân viên cứu viện Nhật Bản tiến hành huấn luyện cụ thể ở căn cứ Komatsu.

Những năm gần đây, cùng với sự phát triển nhanh chóng của các lực lượng không quân khu vực châu Á-Thái Bình Dương, nhất là Trung Quốc, máy bay chiến đấu F-22, loại máy bay được mệnh danh là có "sức chiến đấu mạnh nhất" đã hoạt động rất tích cực ở khu vực này.

Máy bay chiến đấu tàng hình tiên tiến F-22 Raptor tham gia diễn tập Keen Sword 2015

Tờ "Thời báo Không quân" cho rằng, hành động này không chỉ là để răn đe CHDCND Triều Tiên, mà còn có ý đồ phô diễn sức mạnh với Trung Quốc. Đầu năm 2013, Mỹ cũng điều F-22 đến căn cứ không quân Osan của Hàn Quốc, tham gia diễn tập Foal Eagle Mỹ-Hàn.

Trang mạng "Công nghệ quốc phòng" Mỹ ngày 18 tháng 11 tiết lộ, gần đây Không quân Mỹ còn lần đầu tiên đồng thời điều 2 loại máy bay chiến đấu F-22 và F-35 tiến hành huấn luyện không chiến. Được biết, trong diễn tập, 2 loại máy bay chiến đấu này đã lần đầu tiên bay theo biên đội và đã tiến hành huấn luyện tấn công đường không, phòng thủ đường không và đánh chặn đường không. “Tác chiến biên đội F-35 và F-22 chủ yếu nhằm vào cường quốc không quân hàng đầu thế giới như Trung Quốc hoặc Nga”.

Nhật Bản đóng vai trò quan trọng hơn trong diễn tập Keen Sword

Tờ "Tin tức Trung Quốc" ngày 21 tháng 11 dẫn hãng tin Reuters Anh cho rằng, Nhật Bản đóng vai trò quan trọng hơn trong diễn tập quân sự liên hợp Keen Sword Mỹ-Nhật vừa kết thúc, một tướng lĩnh Nhật đã phụ trách chỉ huy diễn tập trên biển, trên không.

Theo bài báo, trong bối cảnh diễn tập, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đang tìm cách nâng cao vị thế của Nhật Bản trong liên minh an ninh Mỹ-Nhật.

Máy bay chiến đấu tàng hình tiên tiến F-22 Raptor tham gia diễn tập Keen Sword 2015

Trong thời gian diễn tập, tư lệnh biên đội hộ tống Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản, thiếu tướng hải quân chỉ huy một hạm đội gồm hơn 20 tàu khu trục tiến hành diễn tập ở Thái Bình Dương, trong đó có tàu chiến Mỹ. Sĩ quan Hải quân Mỹ chỉ ra, trong diễn tập, thiếu tướng hải quân Nhật Bản này đã đóng vai trò quan trọng hơn so với sĩ quan chỉ huy Nhật Bản trong các cuộc diễn tập Keen Sword trước đây.

Được biết, nhiệm vụ chính của thiếu tướng hải quân Nhật Bản này trong diễn tập là bảo vệ tàu sân bay USS George Washington Mỹ không bị đe dọa từ mặt biển hoặc trong lòng biển. Thiếu tướng Hải quân Mỹ Alexander cho biết, đây là hành động có quy mô lớn nhất và phức tạp nhất mà quan chức Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản tham gia với tư cách là sĩ quan chỉ huy tác chiến trên biển.

Diễn tập Keen Sword nhằm vào Trung Quốc?

Thông tin từ trang mạng "Global Security" Mỹ cho biết, diễn tập Keen Sword giữa Mỹ-Nhật bắt đầu từ năm 1986, cứ 2 năm tổ chức 1 lần, là một trong những cuộc diễn tập thực binh quy mô lớn nhất giữa Mỹ-Nhật. Cuộc diễn tập này thường tổ chức vào tháng 11 đến tháng 12 vào năm chẵn.

Điều thú vị là, số năm diễn tập được ghi là năm tiếp theo, chẳng hạn Keen Sword-2013 thực tế được tổ chức trong năm 2012. Còn cuộc diễn tập Keen Sword năm nay được đặt tên là Keen Sword-2015.

Máy bay chiến đấu tàng hình tiên tiến F-22 Raptor tham gia diễn tập Keen Sword 2015

Chuyên gia cho rằng, loại diễn tập này ban đầu chủ yếu nhằm vào Liên Xô, sau khi kết thúc Chiến tranh Lạnh bắt đầu nhằm vào các cuộc xung đột khu vực, những năm gần đây, Trung Quốc đã rõ ràng trở thành mục tiêu giả tưởng của cuộc diễn tập này.

Đài tiếng nói nước Nga dẫn lời Phó viện trưởng Constantin Sivkov, Viện nghiên cứu các vấn đề địa-chính trị Nga cho rằng, do tranh chấp đảo ở biển Hoa Đông giữa Trung-Nhật, diễn tập liên hợp Keen Sword lần này rõ ràng có ý đồ nhằm vào Trung Quốc.

Constantin Sivkov nói: "Loại diễn tập này có đặc tính kép. Một mặt là tiến hành diễn tập liên hợp đổ bộ đoạt đảo trên biển trên không; mặt khác là tuyên bố với Trung Quốc, nếu Trung Quốc có ý đồ đoạt đảo của Nhật Bản, thì Mỹ có lập trường kiên định trên phương diện cùng Nhật Bản bảo vệ đảo tranh chấp".

Báo Trung Quốc còn cho rằng, cuộc diễn tập lần này diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc và Nhật Bản gần đây đạt được “Đồng thuận nguyên tắc 4 điểm” về quan hệ hai nước, được dư luận trông đợi tình hình châu Á-Thái Bình Dương sẽ tiếp tục dịu đi.

Mặc dù Bộ Quốc phòng Nhật Bản nhấn mạnh cuộc diễn tập này có tính chất thường lệ, địa điểm tổ chức cách xa đảo Senkaku, nhưng nội dung cuộc diễn tập lần này lại có nội dung nhạy cảm như đoạt lại đảo nhỏ, gây nghi ngờ cho "bên ngoài" (Trung Quốc).

Biên đội máy bay chiến đấu tàng hình F-22, F-35 Mỹ lần đầu tiên tham gia diễn tập Keen Sword Mỹ-Nhật

Diễn tập quân sự liên hợp Nhật-Mỹ thường phân thành 2 loại - diễn tập chiến đấu thực tế và diễn tập cơ quan chỉ huy, diễn tập lần này là lần thứ 12 hai nước tổ chức diễn tập quân sự liên hợp chiến đấu thực tế.

Mặc dù quan chức Nhật Bản nhấn mạnh địa điểm diễn tập nằm ở đảo lớn Amami, về hành chính thuộc tỉnh Kagoshima, Kyushu, Nhật Bản, không thuộc khu vực Okinawa, nhưng phân tích kỹ nội dung diễn tập, vẫn là kịch bản chiến dịch liên quan đến "tây nam có sự" của Bộ Quốc phòng Nhật Bản, khó tránh khỏi bị nghi ngờ "bình mới rượu cũ".

Bài báo nhấn mạnh quy mô tham diễn của hai bên, cho biết, Nhật Bản điều động tới 30.000 binh sĩ của cả 3 "quân chủng", 30 tàu chiến, 260 máy bay; còn Mỹ điều động 10.000 binh sĩ, 20 tàu chiến và 150 máy bay.

Hai bên triển khai huấn luyện thực binh ở đảo nhỏ phía nam Kyushu và vùng biển lân cận, nội dung chính là đoạt lại đảo nhỏ, săn ngầm, chống thủy lôi với bối cảnh "tây nam có sự", ngoài ra còn liên quan đến các khoa mục như phòng không liên hợp, phòng thủ căn cứ, hoạt động tìm kiếm cứu nạn, tấn công không đối hải.

Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản điều động tàu vận tải đổ bộ Shimokita lớp Osumi và tàu khu trục trực thăng Ise để thực hiện nhiệm vụ điều động binh lực, săn ngầm liên hợp, nhiều binh sĩ Nhật Bản lên tàu khu trục Aegis USS Mustin (DDG-89) của Quân đội Mỹ, quan sát Quân đội Mỹ điều khiển tàu chiến và sử dụng vũ khí.

Ngày 19 tháng 11 năm 2014, Mỹ-Nhật phô diễn sức mạnh trên biển sau khi kết thúc diễn tập Keen Sword 2015

Không chỉ có vậy, Lực lượng Phòng vệ Mặt đất Nhật Bản còn triển khai tên lửa đất đối hạm ở đảo lớn Amami và đảo Okinoerabu, điều này tạo sự phối hợp chặt chẽ với việc Nhật Bản lần đầu tiên dựa vào thời cơ diễn tập tháng 11 năm 2013, triển khai tên lửa đất đối hạm ở đảo Miyako tỉnh Okinawa, diễn tập tác chiến phong tỏa eo biển.

Ngoài ra, tờ "Thời báo Hải quân" Mỹ tiết lộ, cụm chiến đấu tàu sân bay USS George Washington Hải quân Mỹ cùng với Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản triển khai diễn tập hơn 20 khoa mục trọng điểm ở vùng biển phía đông Kyushu.

Sĩ quan chỉ huy Hạm đội 7, thiếu tướng hải quân John D. Alexander đặc biệt nhấn mạnh, diễn tập đã mô phỏng các kịch bản tác chiến như chống tàu ngầm, chống tàu chiến mặt nước, đoạt lấy quyền kiểm soát trên không ở vùng biển cục bộ và phòng không-phòng thủ tên lửa.

Rất nhiều nhân viên hoạch định chiến lược của quân đội Mỹ và Nhật Bản đã tham gia vào toàn bộ quá trình diễn tập, "họ kết hợp kế hoạch với tình hình thực tế, tiến hành phân tích nhiệm vụ và thu thập số liệu, cung cấp căn cứ lý luận cho hoàn thiện tác chiến liên hợp và hành động ứng phó khẩn cấp trong tương lai". Bên ngoài suy đoán, diễn tập quân sự Keen Sword đã trở thành "hòn đá thử vàng" nhất thể hóa quân sự Nhật-Mỹ.

Theo mạng "Global Security" Mỹ, Keen Sword là một nội dung quan trọng trong thỏa thuận quốc phòng song phương Mỹ-Nhật, mục đích của nó là thông qua huấn luyện chung Mỹ-Nhật, nâng cao năng lực chống xâm lược từ bên ngoài cho Nhật Bản, tăng cường năng lực tác chiến liên hợp hai nước Mỹ-Nhật.

Ngày 19 tháng 11 năm 2014, Mỹ-Nhật phô diễn sức mạnh trên biển sau khi kết thúc diễn tập Keen Sword 2015

Nhật Bản coi trọng diễn tập phòng thủ đảo nhỏ

Khác với ý đồ thông qua diễn tập hiểu rõ môi trường tìm cách kiềm chế Trung Quốc của Mỹ, Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản chú trọng hơn huấn luyện “đoạt đảo”.

Hãng Kyodo cho biết, diễn tập quân sự Keen Sword lần này chủ yếu giả thiết đảo nhỏ bị tấn công vũ lực, bảo đảm hành động quân sự Nhật-Mỹ thuận lợi và tăng cường năng lực phòng thủ đảo. 30.000 binh sĩ Lực lượng Phòng vệ, 30 tàu chiến, 260 máy bay và 11.000 binh sĩ Mỹ tham gia diễn tập.

Trong đó, diễn tập đoạt đảo được sắp xếp tiến hành ở đảo nhỏ không người ở Eniyabanare lân cận đảo lớn Amami, tỉnh Kagoshima.

Hãng tin United Press International (UPI) ngày 17 tháng 11 cho biết, Mỹ và Nhật Bản còn tiến hành diễn tập phòng vệ vũ khí hạt nhân và hóa học. Lực lượng phòng thủ vũ khí sinh hóa Mỹ và Nhật Bản đều tham gia huấn luyện đảo liên hợp.

Điểm khác với các cuộc diễn tập lần trước là, mặc dù quy mô tương đương, nhưng năm 2014 lại rất kín tiếng. Trong cuộc diễn tập Keen Sword 2013 tổ chức vào tháng 11 năm 2012, Mỹ-Nhật điều động tổng cộng 47.000 binh sĩ tham gia. Khi đó đúng vào lúc Nhật Bản tuyên bố quốc hữu hóa đảo Senkaku, tạp chí "Thời đại" Mỹ cho rằng: "Hạm đội quy mô lớn nhất của Mỹ-Nhật được thành lập trong lịch sử cách đảo Senkaku chỉ có hành trình một ngày".

Ngày 19 tháng 11 năm 2014, Mỹ-Nhật phô diễn sức mạnh trên biển sau khi kết thúc diễn tập Keen Sword 2015

Mỹ-Nhật chính thức tuyên bố, diễn tập năm 2014 không nhằm vào quốc gia cụ thể nào. Mạng tin tức Yahoo cho biết, phần trên biển của diễn tập Keen Sword sẽ tiến hành ở phía đông đảo Kyushu Nhật Bản, chứ không hiện diện ở biển Hoa Đông - nơi có "tranh chấp đảo".

Đài truyền hình NHK Nhật Bản cho rằng, do tháng 11 là thời gian bầu cử chủ tịch tỉnh Okinawa, hơn nữa tổ chức diễn tập đổ bộ ở đây sẽ kích thích Trung Quốc, vì vậy Lực lượng Phòng vệ quyết định bỏ qua Okinawa.

Nhưng Bộ Quốc phòng Nhật Bản cho biết: "Thay đổi địa điểm chẳng qua là để tạo ra môi trường mới, nâng cao năng lực ứng phó quân sự cho Lực lượng Phòng vệ ở các khu vực khác nhau".

"Tam quốc diễn nghĩa mới"

Tờ "Tin tức Tham khảo" Trung Quốc ngày 21 tháng 11 dẫn tờ "ETtoday" Đài Loan ngày 20 tháng 11 đưa tin, cuộc diễn tập quân sự liên hợp trên biển Keen Sword giữa Hải quân Mỹ và Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản kết thúc vào ngày 19 tháng 11, cùng ngày, Trung Quốc và Nga cũng tuyên bố, đầu năm 2015 sẽ tổ chức diễn tập quân sự liên hợp ở Thái Bình Dương và Địa Trung Hải. Thông tin này đã gây chú ý cho cư dân mạng, họ gọi là "Tam quốc diễn nghĩa mới".

Ngày 19 tháng 11 năm 2014, Mỹ-Nhật phô diễn sức mạnh trên biển sau khi kết thúc diễn tập Keen Sword 2015

Theo bài báo, trong cuộc diễn tập Keen Sword-2015 lần này, Mỹ đã lần đầu tiên điều động 2 loại máy bay chiến đấu tàng hình F-22 và F-35 tiến hành huấn luyện không chiến, phối hợp với tàu sân bay động cơ hạt nhân USS George Washington của Hải quân Mỹ và tàu sân bay trực thăng Ise lớp Hyuga của Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản, nỗ lực phô diễn vũ lực răn đe CHDCND Triều Tiên, Trung Quốc và Nga.

Đáp lại, cùng ngày, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu tuyên bố, Nga và Trung Quốc sẽ tổ chức tập trận chung vào năm 2015. Ông cho biết, Hải quân Trung Quốc và Nga đã tổ chức thành công diễn tập liên hợp trên biển lần thứ ba vào tháng 5 năm 2014, cho rằng, hợp tác quân sự song phương có tiềm năng rất lớn, Nga sẽ phát triển kế hoạch hợp tác ở phạm vi lớn nhất.

Do hai nhà lãnh đạo Trung Quốc và Nga khi đó đều tham dự cuộc diễn tập vào tháng 5, nên dư luận cho là quan hệ hai nước chặt chẽ và có lập trường thống nhất đối với các vấn đề quốc tế quan trọng.

Trong khi đó, đối với diễn tập Keen Sword lần này, Phó viện trưởng Viện nghiên cứu các vấn đề địa-chính trị Nga, Constantin Sivkov cho rằng Mỹ-Nhật muốn tuyên bố với Trung Quốc là nếu Trung Quốc có ý đồ đoạt đảo từ tay Nhật Bản thì Mỹ sẽ đứng về phía Nhật Bản bảo vệ đảo tranh chấp.